Kısa Çalışmayla İlgili Sorumluluk Verilmeyecek, Yersiz Ödenekler İstenmeyecek!

İş-Kur tarafından uygulanmakta olan kısa çalışma, pandemi süresince hem işveren hem çalışanlar için hayati rol oynadı. Keza bu uygulama sayesinde işverenler, yıllarca eğitip emek verdikleri tecrübeli çalışanlarını iş yerine bağlı tutma avantajını elde etmiştir. Çalışanlar da bu dönemde en azından bir nebze de olsa geçimlerini sürdürmede rahat bir nefes alarak işlerini kaybetme korkusunu gidermiş oldu.

300 binden fazla firmanın 3,5 milyonu aşkın çalışanı kısa çalışma ödeneğinden faydalandı. Bütün başvuruların sonuçlandırılması için İş-Kur personeli gece gündüz demeden çok yoğun çalıştı. Hâl böyle iken kısa çalışma ödeneğinden istemeden de olsa yanlış ve yersiz faydalanmalar da söz konusu olmuş olabilir. Kamuoyunda “Torba Yasa” olarak bilinen “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”da gerek İş-Kur personeli gerekse işverenleri rahatlatan düzenlemelere yer verilmiştir.

Yeni tip koronavirüs (Covid-19) etkili kısa çalışma

Genel olarak kısa çalışma; genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle iş yerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik şartı aranmaksızın iş yerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hâllerinde, iş yerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır. 

2020/Mart ayından itibaren ise koronavirüsün (Covid-19) olası etkileri dikkate alınarak "dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebep" kapsamında kısa çalışma uygulaması başlatılmıştı. Ayrıca ilk defa pandemi nedeniyle daha önceden çıkarılan Torba Kanun ile kısa çalışma uygulamasından yararlanılabilmesi için iş yerinde kısa çalışma uygulanan dönemde belirli sebepler dışında bir gerekçeyle işveren tarafından işçi çıkarılmaması şartı da getirilmişti.

Müfettiş uygunluk denetimi

Pandemi ile birlikte 2020 yılında kısa çalışma ödeneğinden çalışanlarını faydalandırmak için başvuru yapan firma sayısı ile faydalanan işçi sayısı kısa çalışma uygulamasının yürürlüğe girdiği tarihten günümüze kadar yapılan tüm başvurulardan daha fazla oldu.

Kısa çalışma uygulamasına ilişkin başlama, bitiş tarihleri ya da süre veya bölüm bazında revize işlemleri müfettişlerin uygunluk incelemelerine göre yapılmaktadır. Belirtilen durumlarla ilgili tüm kayıt ve belgeler İş-Kur’un ilgili birimleri tarafından uygunluk incelemesi için müfettişlere gönderilmektedir. "Torba Yasa" ile yapılan düzenlemede bilinenin aksine müfettiş uygunluk incelemesi tamamen ortadan kalkmamıştı. Kısa çalışmanın hızlı bir şekilde sonuçlanması için bu uygulama için gereken müfettiş uygunluk denetimi sonraya bırakılmıştı. Bu nedenle çok sayıda işyeri bu uygulamadan sonra müfettiş uygunluk denetiminden geçti.

Yoğun kısa çalışma nedeniyle oluşan olumsuzluklara karşı yapılan düzenleme

300 binden fazla firmanın 3,5 milyonu aşkın çalışanını kısa çalışma ödeneğinden faydalandırmak için kısa süre içinde İş-Kur’a başvuruda bulunması âdeta izdiham gibi yoğunluğa yol açtı.

Hâl böyle iken nefes almadan çalışan anılan Kurum personeli ile Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın ilgili personeli gerçekten olağanüstü bir gayretle çaba gösterdi. Bu personelin korunması için Torba Yasa’ya bir hüküm kondu. Buna göre Yeni Koronavirüs (Covid-19) sebebiyle işverenlerin yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvurularının alınması, değerlendirilmesi ve ödenmesine ilişkin işlemler hakkında Bakanlık ve Kurum personeline herhangi bir sorumluluk yüklenemeyecektir.

Aynı şekilde işverenleri de koruyan hükümlere yer verildi. İşverenleri ilgilendiren hükümlerde kısa çalışma kapsamında 2020 Ekim ayı ve öncesi döneme ait işverenlerin hatalı işlemlerinden kaynaklanan fazla ve yersiz ödemelerden bu Torba Kanun’un yürürlük tarihi itibarıyla tahsil edilmemiş olanlar terkin edilecektir. Ancak tahsil edilenler iade veya mahsup edilemeyecektir.

                ***

“Yaşamayı temin eden bir iş, insanlara el açmaktan daha hayırlıdır.” Hazreti Ömer

(Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi | 18.11.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.