Sigortalı bir işte çalışmayan, anne baba veya eş üzerinden bakılmakla yükümlü olmayan kişiler zorunlu olarak genel sağlık sigortası (GSS) sistemine dahil ediliyor. Bunlar için GSS primi ödeme yükümlülüğü ortaya çıkıyor.
Çocuklar 18 yaşından sonra GSS yükümlüsü haline geliyorlar. Lise ve dengi eğitimine devam edenler 20, üniversite eğitimine devam edenler de 25 yaşına kadar prim ödemiyorlar. Okulunu bitirip herhangi bir işe girememiş olan gençler bu grupta yer alıyorlar.
GSS primi ödeme zorunluluğu 1 Ocak 2012 tarihinde yürürlüğe girdi. İlk yıllarda prim tutarları, ailenin gelir durumuna göre 3 kademeli belirlendi. Okulunu bitiren çocuğu işe giremeyen aileler büyük borçlarla karşı karşıya kaldılar. 2017 yılında yapılan değişiklik ile kademeli prim uygulamasına son verildi. Zorunluluk kapsamındaki herkesten brüt asgari ücretin yüzde 3’ü oranında prim alınmaya başlandı. Buna göre, 2020 yılında aylık 88.29 TL GSS primi ödenmesi gerekiyor.
GELİR TESTİ İÇİN 31 MART TARİHİNE KADAR SÜRE
Ödeme gücü olmayanların primini devlet karşılıyor. Bunun için gelir testi başvurusu yaptırmak gerekiyor. Test sonucunda hanede yaşayan kişi başına düşen aylık gelir asgari ücretin 3’te 1’inden az çıkarsa prim ödenmiyor. GSS primi ödemekten kurtulabilmek için bu yıl yapılan testlerde kişi başına gelirin 981 liranın altında kalması gerekiyor. Üç kişilik bir ailenin net geliri, 2943 TL ve üzerinde ise prim ödenmesi isteniyor. Gelir testinde sadece işsiz gencin değil, ailenin toplam geliri dikkate alınıyor.
GSS prim borcu olanlardan daha önce hiç gelir testine girmemiş kişilere 31 Mart 2021 tarihine kadar süre tanınacak. Bu tarihe kadar gelir testine başvuran kişilerin hane içinde kişi başına geliri 981 TL ve üzerinde çıkarsa, bu kişiye, zorunluluğun doğduğu tarihten itibaren prim borcu çıkartılacak. Örneğin, bugün 29 yaşında olan üniversite mezunu genç, 31 Aralık 2017 tarihinde 25 yaşını doldurmuş ise 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren borç hesaplanacak.
Gelir testinde ailede fert başına gelir 981 TL’nin altında hesaplanırsa, prim borcu çıkartılmayacak.
BORCUNU 30 NİSAN’A KADAR PEŞİN ÖDEYENİN GECİKME FAİZİ SİLİNECEK
TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen yasa teklifi, GSS prim borçları için diğer vergi ve prim borçlarından farklı bir kolaylık sağlıyor. Teklife göre, ağustos ayı ve önceki aylara ait GSS prim borçlarının 30 Nisan 2021 tarihine kadar ödenmesi halinde gecikme cezası ve gecikme faizi alınmayacak. Diğer borçlar için enflasyon farkı alınırken, GSS prim borcunun anaparasını bu tarihe kadar ödeyenlerden enflasyon farkı da alınmayacak. Sadece anaparayı ödeyerek geçmiş dönem borçlarından kurtulacaklar.
SAĞLIK HİZMETİNDEN NİSAN SONUNA KADAR YARARLANACAKLAR
GSS prim borcu bulunanlara, mağduriyet yaşamamaları için geçici düzenlemeler çerçevesinde bu yılın sonuna kadar sağlık hizmetinden yararlanma hakkı tanındı. Ancak sadece kamuya ait hastanelerdeki sağlık hizmetinden yararlanabiliyorlar. Prim borcu bulunanların sağlık hizmetinden yararlanabilmesi için tanınan süre 30 Nisan 2021 tarihine kadar uzatılacak. Prim borcunu ödemeyenler, bu tarihten sonra sağlık hizmeti alamayacaklar.
PRİM BORCU NASIL HESAPLANACAK?
GSS prim borcunda taksitle ödeme imkanı olmayacak. Sadece peşin ödeme hakkı bulunuyor. Nisan ayına kadar peşin ödeme yapanlar, borcun doğduğu tarihteki anapara tutarı üzerinden ödeme yapacaklar. Zorunlu GSS kapsamındakiler için ödenmesi gereken prim tutarı 2017 ve önceki yıllar için aylık 53.30 TL olacak.
Buna göre, örneğin 1 Ocak 2016 tarihinden beri GSS prim ödeme yükümlüsü olan kişinin ödeyeceği toplam tutar şöyle:
2016 53.30 x 12 = 639.60 TL
2017 53.30 x 12 = 639.60 TL
2018 60.89 x 12 = 730.68 TL
2019 76.75 x 12 = 921.00 TL
2020 88.29 x 8 = 706.32 TL
Toplam = 3.637.20 TL
Bu tutar örneğimizdeki kişinin borç anaparasından oluşuyor. Yapılandırma hakkından yararlanarak söz konusu anaparayı ödediği takdirde, 1599.23 TL tutarındaki gecikme faizi silinecek.
(Kaynak: Ahmet Kıvanç / Haber Türk | 27.10.2020)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.