İşçinin Haklı Nedenle Fesih Hakkı

Pandemi döneminde getirilen işçi çıkarma yasağının karşılığı olarak işverene verilen “ücretsiz izin” kullandırma hakkı, adaletsiz uygulamalara ve çalışanların mağduriyetine neden oluyor.

Çalışanın kabulü ve sebep gösterilmesi gerekmediğinden, işveren tarafından “yıldırma” ve “tehdit” aracı olarak kullanılabiliyor.

Örneğin, gelen okur iletisine göre, işlerinin artması nedeniyle hafta tatili olan pazar gününe mesai koyan işveren, pazar mesailerine gelmeyen işçileri bir ay ücretsiz izne göndermekle tehdit edebiliyor.

İşlerinin ağır olması sebebiyle çalışanların pazar günleri için konulan mesailere sıcak bakmadığını belirten okurum, “İşverenin böyle tehdit eder gibi ücretsiz izin kullandırmak istemesi kanunen doğru bir durum mu?” diye soruyor.

★★★

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 50. madddesine göre, “Dinlenmek, çalışanların hakkıdır. Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hakları ve şartları kanunla düzenlenir.”.

★★★

4857 sayılı İş Kanunu'nun 46. maddesinde, İş Kanunu kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce Kanunun 63. maddesine göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük zaman dilimi içinde kesintisiz 24 saat dinlenme (hafta tatili) verileceği, çalışılmayan hafta tatili için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretinin tam olarak ödeneceği düzenlenmiş.

★★★

İş Kanunu'nun, “İşçinin Haklı Nedenle Fesih Hakkı”nı düzenleyen  24. maddesinin (II/f) bendinde “çalışma şartlarının uygulanmaması”, iş sözleşmesinin çalışan tarafından feshinde “haklı fesih sebebi” sayılmış.

★★★

Diğer yandan, 4857 sayılı İş Kanunu'na eklenen geçici 10. madde ile işverene pandemi sürecinde uygulanmak üzere verilen, çalışanın rızasını almaksızın ve sebep göstermeksizin ücretsiz izin kullandırma yetkisi var. İşveren tarafından ücretsiz izne ayrılmak, çalışana haklı nedenle fesih hakkı vermiyor.

★★★

Tüm bu yasal düzenlemelere göre, hafta tatili kullandırılmayarak çalışma şartlarının uygulanmaması, haklı fesih sebebi sayılır ve hafta tatilinde çalışmaya zorlanan çalışan, iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. İş sözleşmesini haklı nedenle feshi kıdem tazminatına hak kazandırır.

Ancak işverenin ücretsiz izne çıkardığı çalışan haklı fesih hakkını kullandığında, işverenin kıdem tazminatını rızaen ödemeyeceği muhakkak.

★★★

Bu durumda uyuşmazlık ancak yargıda çözülebilecek. İş sözleşmesini haklı nedenle fesheden çalışanın, hafta tatilinde çalışmayı reddettiğinden dolayı ücretsiz izne çıkarıldığını ispatlaması gerekecek.

İşveren, işyerinde hafta tatilinde çalışma yapılacağı ve hafta tatilinde çalışmayı kabul etmeyenleri ücretsiz izne gönderme kararı aldığını yazılı olarak tebliğ etmiş ise bu tebligat delil olarak değer kazanır. Ancak kararın tebliği sözlü olarak yapılmış ise haklı fesih sebebinin her türlü tanık ifadesi ve delil ile ispatlanması gerekir.

(Kaynak: Sezgin Özcan / Sözcü Gazetesi | 13.10.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.