İşçi Alacak ve Tazminatları İçin Şahit Var, Şahit Var!

İşçi ve işveren arasındaki ihtilaflar hem çalışma hayatının hem de yargının gündeminde önemli bir yer tutmakta olduğu kuşkusuzdur. Çalışanların en önemli sorunlarından biri de hak arama yollarını bilmemeleri, ya da eksik veya yanlış bilmeleridir. Gazetemize gelen çok sayıda e-Maillerden okuyucularımız hak aramak için önce nereye ve nasıl başvuracaklarını kimleri tanık gösterebileceklerini sormaktadır.

Müfettiş mi, mahkeme mi?

İş sözleşmesi devam eden işçilerin ücretlerini alamaması, eksik alması, fazla mesai ve ücretleri ile ilgili sorunları, mazeret ve senelik izinlerin kullandırılmaması ya da usulüne uygun kullandırılmaması, iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmemesi, ara dinlenmesinin kullandırılmaması, çalışma sürelerine uyulmaması ile iş kanununa aykırı diğer hâllerde Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ya da taşra teşkilatındaki birimlere yazacakları şikâyet dilekçesi ile haklarını aramaları gerekmektedir.

Keza iş sözleşmesi devam eden işçilerin şikâyet ve ihbarlarını iş müfettişleri inceleyerek sonuçlandırmaktadır. İşten çıkarılan işçiler ise, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle dava açmadan önce ara bulucuya başvurmak zorunda.

Ara buluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamaması hâlinde ise son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren, 2 hafta içinde iş mahkemesinde dava açılabilecektir.

Herkes şahit gösterilemez

Gerek müfettiş incelemesinde gerekse mahkemede işçinin sunacağı kanıtlayıcı nitelikteki belge ve delillerin şahitlerden daha önemli olduğunun altını çizelim.

Davada taraf olmayan kişiler tanık olarak gösterilebilir. Tanık gösteren taraf, tanık dinletmek istediği vakıayı ve dinlenilmesi istenen tanıkların adı ve soyadı ile tebliğe elverişli adreslerini içeren listeyi mahkemeye sunar. Bu listede gösterilmemiş olan kimseler tanık olarak dinlenemez ve ikinci bir liste verilemez.

Tanık listesinde adres gösterilmemiş veya gösterilen adreste tanık bulunamamışsa, tarafa adres göstermesi için, işin niteliğine uygun kesin süre verilir. Bu süre içinde adres gösterilmez veya gösterilen yeni adres de doğru değilse, bu tanığın dinlenilmesinden vazgeçilmiş sayılır.

Mahkeme, gösterilen tanıklardan bir kısmının tanıklığı ile ispat edilmek istenen husus hakkında yeter derecede bilgi edindiği takdirde, geri kalanların dinlenilmemesine karar verebilir.

Çağrıya uymayan şahitlere ağır ceza

Tanıklık için çağrılan herkes gelmek zorundadır. Usulüne uygun olarak çağrıldığı hâlde mazeret bildirmeksizin gelmeyen tanık zorla getirtilir, gelmemesinin sebep olduğu giderlere ve yasada öngörülen disiplin para cezasına hükmolunur. Zorla getirtilen tanık, evvelce gelmemesini haklı gösterecek sebepleri sonradan bildirirse, aleyhine hükmedilen giderler ve disiplin para cezası kaldırılır.

Çağrıldıkları zaman gelmemek, ifade ve bilgi vermemek, gerekli olan belge ve delilleri getirip göstermemek, iş müfettişlerinin yazılı görevlerini yapmak için kendilerine her çeşit kolaylığı göstermemek ve bu yoldaki emir ve isteklerini geciktirmeksizin yerine getirmemek hallerinde 13.412 TL idari para cezası uygulanmaktadır. Aynı ceza çağrıya uymayan her bir tanığa ayrı ayrı uygulanabilir.

Yargıtay’a göre tanıklık

Tanığın davada yararı bulunmak gibi tanıklığının doğruluğu konusunda kuşkuyu gerektiren sebepler varsa, bunu iki taraftan biri iddia ve ispat edebilir ve dinleme sırasında öncelikle tanıktan adı, soyadı, doğum tarihi, mesleği, adresi, taraflarla akrabalığının veya başka bir yakınlığının bulunup bulunmadığı, tanıklığına duyulacak güveni etkileyebilecek bir durumu olup olmadığı sorulmaktadır.

Yargıtay’ın ilgili dairesinin istikrarlı uygulaması gereği, davalı aleyhine dava açanlar tanık olarak dinlenmiş ise bu işçilerin tanıklıklarına ihtiyatlı yaklaşılmalı ve salt bu tanıkların beyanı ile sonuca gidilmemelidir. İşveren ile husumet içinde olan tanıkların beyanları diğer yan delillerle birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.

Yargıtay birçok kararında tanık olarak dinlenen kişiler aynı zamanda aynı işverenle davalı ise tanıkların konumu, tanıklıklarına duyulacak güveni etkileyecek durumda olduğundan bu tanıklıklara itibar edilemeyeceğine karar vermiştir.

            ***

“Hayata yeniden başlasaydım, saniyelerin nabzını tutardım.” DOSTOYEVSKİ

(Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi | 07.10.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.