Prim Ödendikçe 2000 Öncesi ABO Değişir Mi?

ABO, aylık bağlama oranı. Emekli aylığı hesabında esas alınan temel parametrelerden biri. Prim ödeme gün sayısına göre belirleniyor. Ne kadar çok prim günü, o kadar yüksek aylık bağlama oranı.

Emekli aylığı da en basit anlatımıyla, üzerinden prim ödenen kazançların aylık ortalaması ile aylık bağlama oranının çarpımından oluşuyor. Ancak 2000 yılından önce sigortalı olup, Ekim 2008'den sonra emekli olan ya da olacakların emekli aylığı karma sisteme göre hesaplanıyor.

2000 öncesinde sigortalı olanların emekli aylıkları, 2000 öncesi, 2000-Ekim 2008 arası ve Ekim 2008 sonrası prim günleri için hesaplanan üç ayrı kısmi aylığın toplamından oluşuyor. Kısmi aylıklar hesaplanırken üç ayrı kazanç ortalaması ve üç ayrı aylık bağlama oranı kullanılıyor.

Her dönemin kısmi aylığı hesaplanırken, kazanç ortalaması ilgili dönemlerde üzerinden prim ödenen kazançlar esas alınarak hesaplanırken, aylık bağlama oranları toplam prim gün sayısı esas alınarak hesaplanıyor. Bu bağlamda, aylık bağlama oranlarının hesabı özellik arz ediyor.

★★★

İlk olarak, her üç dönemin aylık bağlama oranı farklı şekilde hesaplanıyor. İkinci olarak, aylık bağlama oranlarının hesabında toplam prim gün sayısı esas alındığından, prim ödemeye devam edildikçe sadece Ekim 2008 sonrası dönemin değil, önceki dönemlerin aylık bağlama oranları da etkileniyor. Bu özellikli durum da sigortalılar açısından kafa karışıklığına neden olabiliyor.

★★★

Örneğin, halen çalışmaya devam eden bir okurum, “Emekli aylığı hesaplanırken yıllara göre ayrılmış üç bölüm var ya” diye başladığı iletisinde, SGK'nın “Ne kadar emekli aylığı alırım?” linkinden baktığında “2000 yılı öncesi aylık bağlama oranının bir yıl içinde 58.1, 59.1 ve 60.1 olarak üç kez değiştiğini” belirtip, “2000 yılı öncesine ait gün sayısı ve prim miktarı değişmediği halde niye aylık bağlanma oranı değişiyor, bu durum normal mi?” diye sormuş.

★★★

2000 öncesi döneme ilişkin kısmi aylığın hesabında esas alınacak aylık bağlama oranının tespitinde; emekli aylığı gösterge tablosundan hesaplananlar için yüzde 60, üst gösterge tablosundan hesaplananlar için ise derece ve kademesine göre yüzde 50 ila 59.9 arasında belirlenmiş olan taban aylık bağlama oranı esas alınıyor.

Belirlenen taban aylık bağlama oranı 5000 prim günü için olup, emeklilik başvuru tarihi itibarıyla 5000 günden sonraki her 240 gün için yüzde 1 artırılıp, 5000 günden az olan her 240 gün için yüzde 1 eksiltiliyor. 240 günden artan süreler dikkate alınmıyor. Ayrıca sigortalı kadın ise 50, erkek ise 55 yaşından sonraki her tam yaş için yüzde 1 artırılıyor.

★★★

Okurumun 2000 öncesi kısmi aylığı üst gösterge tablosundan hesaplandığından, ortalama kazancına göre tespit edilen derece/kademesine göre yüzde 50-59.9 aralığında bir taban aylık bağlama oranı belirlenmiş. Bu taban aylık 5000 gün için olup, değişmez. Ancak prim ödemeye devam ettiğinden, 5000 günün üzerindeki her 240 gün tamamlandığında taban aylık bağlama oranı 1 puan artmış. Yani okurumun 2000 öncesi aylık bağlama oranının değişmesi normal bir durum.

(Kaynak: Sezgin Özcan / Sözcü Gazetesi | 09.09.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.