Vergi ve Varlık Barışı Kapsamında Oluşan Vergisel Fonlar Ortaklara Serbestçe Dağıtılabilir, Nakit Kâr Payı Dağıtımı Yasağı Engellemez

Söz konusu hesap (fon) serbestçe tasarrufa konu edilebiliyor, sermayeye eklenebildiği gibi ortaklara da dağıtılabiliyor. Fon hesabında tutulan bu tutarlar, işletmenin tasfiye edilmesi halinde vergilendirilmiyor

Uygulamada "Vergi Barışı" veya "Vergi Affı" gibi adlarla anılan düzenlemeler neticesinde kurumların bilançolarının birtakım fonları oluştu/oluşuyor. Bu fonların ortaklara tamamen vergisiz olarak dağıtılması mümkün… Bu nitelikteki son düzenlemeler 7143 ve 7186 sayılı Kanunlarla yapıldı.

7143 sayılı Kanunla, işletmede yer aldığı halde kayıtlarda yer almayan emtianın kayda alınmasına olanak tanındı. Bu nedenle bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin, aktiflerine intikal ettirdikleri emtia için ayrı; makine, teçhizat ve demirbaşlar için ayrı olmak üzere pasifte karşılık hesabı açılması öngörüldü. Emtia için ayrılan karşılığın, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi hâlinde, sermayenin unsuru sayılacağı ve vergilendirilmeyeceği hükme bağlandı.

Aynı Kanun kapsamında yurt dışında bulunan bazı varlıkların Türkiye’ye getirilmesine ve Türkiye’de bulunan ancak kayıtlarda yer almayan bazı varlıkların kayda alınmasına olanak sağlandı. 7186 sayılı Kanunla da bu doğrultuda bir düzenleme daha yapıldı. Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, bu kapsamda defterlerine kaydettikleri kıymetleri için pasifte özel fon hesabı açtılar. Bu kanunlar kapsamında söz konusu varlıklar dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelere dâhil edildi. Yani kayda alınan varlıklar nedeniyle gelir yazılmadı. Söz konusu varlıklar (başka bir ifade ile ayrılan fonlar), dağıtılabilir kârın içinde gösterilmeden işletmeden çekilebiliyor. Yani fon doğrudan ortaklara verilebiliyor. Ticari zararı olduğu için kâr dağıtımı yapamayan kurumların da bu fonları ortaklarına dağıtması mümkün…

Başka bir ifade ile söz konusu hesap (fon) serbestçe tasarrufa konu edilebiliyor, sermayeye eklenebildiği gibi ortaklara da dağıtılabiliyor. Fon hesabında tutulan bu tutarlar, işletmenin tasfiye edilmesi halinde vergilendirilmiyor. Kurumlar vergisi mükellefleri tarafından ortaklara dağıtılması halinde de kâr dağıtımına bağlı stopaj yapılmıyor, gerçek kişi ortaklar ile kurumlar vergisi mükellefi olan ortaklar tarafından tahsil edilen bu tutarlar gelir/kurum kazancı vergilemesi yönünden de gelir/kurum kazancı sayılmıyor ve vergilendirilmiyor.

Bu fonların dağıtımı kar dağıtımı sayılmadığı için 30 Eylül'e kadar geçerli olan kâr dağıtım yasağına da tabi değil. Yani fonların kullanımı bu açıdan da serbest… Kâr dağıtım yasağını daha önce bir yazımda ayrıntılı olarak açıklamıştım.

Bu fonların dağıtımı için genel kurul veya ortaklar kurulu kararına da gerek yok. Anonim şirketlerde yönetim kurulu, limited şirketlerde müdür kararı ile bu fonlar dağıtılabiliyor. Kurumların dağıtılabilir ticari karı olmasa dahi bu fonların dağıtımı mümkün. Çünkü bu fonlar dağıtılabilir kazanç ile ilişkilendirilmiyor.

Kar dağıtım yasağının uygulandığı bu günlerde bilançolarında bu tür fonlar bulunan kurumlar bu fonları tamamen vergisiz olarak ortaklarına dağıtabilirler.

(Kaynak: Erdoğan Sağlam / T24 | 19.08.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.