Emeklinin Kıdem Tazminatı

17 yıldır aynı işyerinde kısmi zamanlı olarak sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan emekli okurum, 24 Temmuz tarihli yazım üzerine, bugün kendi isteğiyle işten ayrılması durumunda kıdem tazminatını alıp alamayacağını merak etmiş.

 “24 Temmuz 2020 tarihli yazınızda, 2000 yılında SGK'dan emekli olup, 2002 yılından beri 18 yıldır sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışan kişinin, ücretsiz izin nedeniyle kendi iradesi sonucu işten ayrılırsa kıdem tazminatını alamayacağını belirtiyorsunuz. 15 yıl ve üzerinde aynı işyerinde çalışan kişi kendi iradesi ile işten ayrılırsa kıdem tazminatını alabilir diye biliyorum, yanılıyor muyum?” demiş.

★★★

15 yıl ve üzerinde sigortalılık süresi olup (ayrıca aynı işyerinde çalışmış olmak da gerekmiyor), kendi iradesiyle işten ayrılarak kıdem tazminatına hak kazananlar, emekli olup sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışmaya devam edenler değil.

Sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 tarihinden önce olup, 15 yıl sigortalılık süresi ile 3600 prim gününü tamamlayarak emekliliği için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartını sağlamış olup kendi isteğiyle işten ayrılanlar.

★★★

1475 sayılı (eski) İş Kanununun halen yürürlükte olan kıdem tazminatına ilişkin 14. maddesinde, emekliliği için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartını sağlayarak kendi istekleriyle işten ayrılanların kıdem tazminatına hak kazanacağı hükmü yer alıyor.

Bu bağlamda, sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 tarihinden önce olanlar, 15 yıl sigortalılık süresi ile 3600 prim gününü tamamladıklarında, emeklilikleri için gereken yaş dışındaki şartları sağlamış oluyorlar. SGK'dan alacakları “kıdem tazminatı” yazısını işverene ibraz ederek işten ayrılmaları halinde kıdem tazminatına hak kazanıyorlar.

Soysal güvenlik destek primine tabi olarak çalışan emekliler için yeni bir emeklilik söz konusu olmadığından, emeklilikleri için gereken yaş dışındaki şartları sağlamış olma ve buna bağlı olarak işten ayrıldıklarında kıdem tazminatına hak kazanma durumu da olmamaktadır.

Buna göre, emekli olarak sosyal güvenlik destek primine tabi çalışma süresi 15 yıl ve üzerinde olsa da işten kendi istekleriyle ayrıldıklarında kıdem tazminatına hak kazanamazlar.

★★★

Emekli çalışanlar, ancak iş sözleşmelerinin 4857 sayılı İş Kanununun 25/II. maddesinde sayılan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri nedenler dışında bir nedenle işveren tarafından ya da İş Kanununun 24. maddesinde sayılan haklı nedenlerden birine bağlı olarak kendileri tarafından sona erdirilmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanabilirler.

Bir de pandemi döneminde, işverenin çalışanın kabulüne bağlı olmaksızın tek taraflı iradesiyle kullandırabildiği ücretsiz iznin, eşit davranma ilkesine aykırı şekilde uygulanmasına bağlı olarak yapılacak haklı fesih, kıdem tazminatına hak kazanılmasını sağlayabilir.

(Kaynak: Sezgin Özcan / Sözcü Gazetesi | 29.07.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.