Müfettişlerin Rehberlik Anlayışı Mağduriyetlerin Oluşmasını Engelledi

Korona Sürecinde Fedakârca Çalışan Diğer Kamu Görevlileri

Dünya Sağlık Örgütü’nün küresel salgın olarak ilan ettiği yeni koronavirüs hastalığı (COVID-19),  bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de başta iş yerleri ve çalışanlar olmak üzere tüm ekonomiyi ve vatandaşları yakından etkilemeye devam etmektedir.

Bu süreçte özellikle sağlık çalışanları canları pahasına fevkalade özveri ile çalışarak binlerce insanımıza şifa dağıtmıştır. Sağlık çalışanlarımızın  bu kahramanca davranışları tüm toplum tarafından takdir edilmiş ve minnettarlık duyulmuştur.

Diğer yandan yüz binlerce iş yeri kapanma ile karşı karşıya kalmış ve milyonlarca çalışan tek geçim kaynağı olan ücret gelirinden yoksun kalmakta iken kısa çalışma ödeneği uygulamasının devreye girmesi ile hem iş yerleri hem çalışanlar rahat bir nefes almıştır. Belirtilen uygulamada sağlık çalışanları kadar olmasa da  gece-gündüz, hafta sonu demeden insanüstü çabayla çalışan bir başka meslek mensubu olarak İş Müfettişleri öne çıkmaktadır.

300 bini aşkın iş yeri ve 3 milyona yakın çalışanın işlemi bir buçuk ayda bitirildi

COVID-19, tarihte görülmemiş etkileri sahip olduğundan kısa çalışma uygulamasına 362.000 firma 3,5 milyona yakın çalışanı için başvuruda bulundu.

Yasal düzenlemeler gereği işverenlerin kısa çalışma talebinin uygunluğuna ilişkin iş müfettişleri tarafından uygunluk incelemelerinin yapılması zorunlu bulunmaktadır. Torba Yasa ile nisan ayında yapılan değişiklikle  İŞKUR, işverenlerin beyanları esas alınarak işlem yapılmaya başlanmıştır. Ancak bu durum müfettişlerin uygunluk incelemelerinin ortadan kalkması anlamına gelmemektedir. Aksine hem İŞKUR’un hem de çalışanlar ile iş yerlerinin hakları açısından başvuruların müfettişlerin uygunluk incelemelerinden geçmesi zorunlu bulunmaktadır.

Hâl böyle iken fiilen denetimde bulunan sadece 900 müfettiş ile başvuruda bulunan 362.000 firma ile 3,5 milyona yakın çalışanın tüm incelemelerinin yapılması zorunluluğu ortaya çıktı.

Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı İş Müfettişleri bu durum karşısında gece-gündüz demeden hafta sonu ve resmî tatillerde dahi  özverili çalışmaları neticesinde  rekor sayıda uygunluk incelemesi gerçekleştirdi.

Müfettişler, sadece bir buçuk ay gibi kısa  bir zaman zarfında  304 bin iş yeri ve 3 milyonu aşkın incelemeleri bitirdi.

Müfettişlerin rehberlik anlayışı mağduriyetlerin oluşmasını engelledi

Çalışanların mağdur olmaması için başvuruda eksik kayıt ve belgesi bulunan işverenler müfettişler tarafından  telefon ya da elektronik ortamda görüşülerek tamamlandı. İş yerleri tarafından yapılan yanlışlıklar da müfettişler tarafından rehberlik anlayışı ile hareket edilerek düzeltilmesi sağlandı. Böylece oluşabilecek mağduriyetler bertaraf edildi.

Kısa çalışma ile ilgili yapılacak tüm incelemeler mahalline gidilmeksizin Rehberlik ve Teftiş Başkanlığında veya Grup Başkanlıklarında sadece ilgili başvuru evrakı ve ekleri üzerinden tespit tutanağı düzenlenmeksizin gerçekleştirilmektedir. İnceleme sürecinde başvuru evraklarında eksiklik olduğunun değerlendirilmesi hâlinde, ivedilikle işverenler ile irtibata geçilerek, söz konusu eksik evrakların elektronik ortamda intikal ettirilmesi istenmekte ve incelemeler evrak bazında ivedilikle tamamlanmaktadır.

Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan iş yerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde, iş yerlerinin sadece bu kapsamda olup olmadığına ilişkin belgeler incelenerek en kısa sürede tamamlanmıştır. Bu kapsamda uygunluk tespitine ilişkin olarak iş müfettişlerince rapor niteliğinde yazı düzenlenmektedir. Söz konusu yazı ve ekleri, Türkiye İş Kurumu İl Müdürlüklerine Kep adresi üzerinden elektronik ortamda gönderilmekte  olup ıslak imzalı hâli ise iş yerlerinin dosyasında muhafaza edilmek üzere bilahare gönderilmektedir.

Uygunluk tespitinde önem taşıyan kayıt ve belgeler

Kısa çalışma uygulaması için başvuru formu, işçi listeleri ve diğer belgeler önceden İŞKUR tarafından matbu olarak belirlenmiştir. Bu belgelerin usulüne uygun bir şekilde doldurulup e-mail olarak bağlı bulunulan İŞKUR ünitesine  zor durum haline ilişkin eki kayıt ve belgelerle birlikte gönderilmektedir.

Müfettişler  bu kayıt ve belgeler üzerinden  işyerinin  bulunduğu sektörün ya da faaliyet kolunun  koronavirüs (Covid-19) bağlı zorlayıcı sebeplerle ekonomik faaliyetlerinin etkilenip etkilenmediğine bakmaktadır.  Bu bağlamda genel olarak işverenin kısa çalışma talebine ilişkin gerekçeli ve yazılı beyanı, şirket yönetim kurulu kararı ile;

• Cari yıl ve bir önceki yıla ait; geçici gelir beyannameleri ile tasdikli mali tabloların kayıtları, üretimde meydana gelen artış ve azalış miktarlarını gösteren belgeler veya aynı döneme ait söz konusu bilgileri içerir nitelikte düzenlenmiş tasdikli bir mali analiz raporu,
• Alınan ve İptal Edilen Siparişlere ve Sözleşmelere İlişkin Belgeler,
• Varsa faaliyetin kısmen ya da tamamen durduğuna ilişkin belgeler,
• Varsa iş yerindeki toplu iş sözleşmesi tarafı sendika ile kısa çalışma uygulanmasına ilişkin düzenlenmiş protokol ile diğer öngörülecek bilgi ve belgeler dikkate alınmaktadır.

Uygunluk denetimlerinde işverenlerin en çok kısa çalışmanın başlayacağı ve bitirileceği tarihleri yanlış yazdıkları, işçi listelerini çelişkili ve eksik doldurdukları görülmektedir. Koronavirüsten (Covid-19) etkilenmesi söz konusu olmayan iş yerlerinin haksız yere faydalanma talepleri ise reddedilmektedir.

           ***

 “Birçok iş yerinde, mesai saat 5'te biter fakat başarıyı izleyenler, bugünü dünden devralır ve yarına kadar taşırlar” L. H MARTİN

(Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi | 16.05.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.