2160 Güne Kadar Sigortalılık Hizmeti Kazanma İmkânı

Annelere Erken Emeklilik Getiren Düzenleme Yapılacak Mı?

Sosyal güvenlik sisteminde erkek sigortalıların askerlik borçlanması emeklilikte her yönden avantaj sağlamaktadır. 2008 yılında yapılan sosyal güvenlik reformu ile birlikte kadınlara da doğum borçlanması hakkı verilmiştir. Ancak kadınların doğum borçlanması, erkeklerin askerlik borçlanmasında olduğu gibi emeklilik yaşında avantaj sağlamamaktadır. Keza kadınların doğum borçlanmasından önce sigortalı olma şartı bulunmaktadır. Bu nedenle özelikle anneler bu eşitsiz durumdan çok muzdaripler.

Hâl böyle iken hemen her gün annelerden gazetemize çok sayıda soru ve çözüm talepleri gelmektedir. Daha önceden bu konuyu birkaç kez gündeme getirmiştik. Şimdi de anneleri umutlandıracak düzenlemeden bahsedeceğiz…

2160 güne kadar sigortalılık hizmeti kazanma imkânı

Doğum borçlanması başlangıçta sadece SSK’lılar için ve iki çocuk için öngörülmüştü. Akabinde 2014 yılında yapılan düzenleme ile bu uygulama üç çocuk için geçerli sayılmıştır. Ayrıca hem Bağ-Kur’lular hem de Emekli Sandığına tabi annelere de bu hak tanınmıştır.

Kadınlar, her bir çocuk için 2 yıla, toplamda 6 yıla karşılık gelen 2160 güne kadar doğum borçlanması yapabilmektedir.

Doğum borçlanması yapılacak iki yıllık süre içerisinde tekrar doğum yapanların çakışan doğumlardan birini borçlanmak istemeleri hâlinde iki yıllık süre borçlandırılabilecektir

Doğum borçlanması kadınlara eksik primlerini tamamlama imkânı vermektedir. Ayrıca sigortalılık süresinden de sayılmaktadır. Ancak mevcut düzenlemede kadınların sigorta girişinden sonraki doğumları borçlanma hakkı bulunduğundan maalesef erkekler gibi daha erken emekli olmaları mümkün olmamaktadır.

Bunun tek istisnası sigortalılığı ilk defa kısa vade sigorta kollarına tabi prim bildirilerek başlayan kadın sigortalıların bu tarihten sonra doğum borçlanması yapması hâlinde sigortalılık başlangıç tarihi uzun vade primi bildirilen tarihten geriye doğru gidilerek tespit edilmesidir. Bu kapsamda da çok az sayıda kadın sigortalı bulunmaktadır.

Doğum borçlanması şartları

Doğum borçlanmasından işçi, memur, sözleşmeli, iş yeri sahibi ve ortağı ile diğer tüm çalışan kadınlar belirli şartlarla faydalanabilmektedir. Borçlanma yapılacak sürelerde adlarına uzun vadeli sigorta kolları prim ödenmemiş olması ve çocuklarının yaşaması şartı aranmaktadır.

Birden fazla çocuğu için borçlanma talebinde bulunan sigortalıların tercih ettikleri doğumları ya da yine tercihleri doğrultusunda en fazla borçlanılacak süreye imkân veren doğumları borçlandırılmaktadır.

Tek batında ikiz ve diğer çoğul doğumlarda ise sadece bir çocuk için en fazla iki yıla kadar borçlanma imkânı bulunmaktadır.

4/1-a ve 4/1-b ile ilk defa 4/1-c kapsamındaki kadın sigortalılardan doğum borçlanması talebinde bulunanlar için T.C. vatandaşı olma şartı aranmamaktadır.

Evlat edinilerek borçlanma

Kadın sigortalının 2 yaşını doldurmamış herhangi bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinmesi hâlinde evlat edinilen çocuklar için de doğum borçlanması yapılabilecektir. Evlat edinmede de en fazla şartları taşıyan üç çocuk için borçlanma yapılabilmektedir.

Bunun için “Borçlanma Talep Dilekçesi”nde “Çocuk evlat edinildi ise” alanındaki “Evet” kutucuğunu işaretleyen ya da çocuğun evlat edinilmesi nedeniyle doğum borçlanması yapmak istediğini beyan edenlerden evlat edinmeye ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğünün ilgili birimleri tarafından düzenlenen “Evlat edinme öncesi geçici bakım sözleşmesi”nin bir örneği istenmektedir. Çocuğun evlat edinildiği tarih olarak sözleşme onay tarihi esas alınarak borçlanma işlemleri sonuçlandırılmaktadır.

2023 yılı hedeflerinde var

2019-2023 yılları için geçerli olan kalkınma planında sosyal güvenlikle ilgili yer alan hedefler arasında kadınların sigortalılık başlangıçlarından önceki doğumlara ilişkin süreleri belli bir üst sınırı geçmemek üzere ve sigortalı tescil tarihinden geriye götürülmek suretiyle borçlanmaları imkânı getirilerek sosyal güvenlik sistemine girişlerinin özendirilmesi öngörülmektedir.

Bu bağlamda anılan kalkınma planında yer alan sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği özel ihtisas komisyonu raporu gereği en geç 2023 yılına kadar kadınların sigortalılık başlangıçlarından önceki doğumlara ilişkin süreleri borçlanmaları imkânı getirilmesi gerekmektedir.

Bu düzenlemenin yürürlüğe girmesi ile birlikte çok sayıda kadın sigortalılık başlangıç tarihlerine göre 1-2 yaş daha erken emekli olma şansına sahip olabilecektir.

Ücretsiz doğum ya da analık izni sürelerinin borçlanması

4/1-a (SSK) kapsamındaki kadın sigortalıların çeşitli iş kanunları (854, 4857, 5953 ve diğer iş kanunları) gereğince kullandıkları ücretsiz doğum ya da analık izin süreleri iş yerinden alacakları belgeler, doğum öncesine ve sonrasına ilişkin almış oldukları raporlarla SGK’ya başvurmaları hâlinde bu süreleri de borçlanma imkânları bulunmaktadır.

                ***

"Beden için spor neyse, zihin için okumak da odur." Richard Steele

(Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi | 13.05.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.