Fesih Yasağı Ücretsiz İzin ve Ücret Desteği / Av.Esma GÜLBENK - Av. Aktan GÜLBENK

7244 sayılı Yeni Koronavirüs (Covıd-19) Salgınının Ekonomik Ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 17.04.2020 tarih, 31102 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Kanunla getirilen düzenlemelere göre,

1-Kanunun 9. Maddesi ile İş Kanunu’na Geçici 10. Madde eklenmiş ve geçici bir süre için işverenlere fesih yasağı getirilmiştir.

Maddenin yürürlüğe girdiği 17.04.2020 tarihinden başlayarak iş sözleşmeleri işveren tarafından,  ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında feshedilemeyecektir. 3 aylık fesih yasağını  6 aya kadar uzatmaya   Cumhurbaşkanı yetkilidir.

Fesih yasağı İş Kanunu kapsamında olsun olmasın tüm işçileri kapsamaktadır. Süreyle ilgili  her hangi bir uzatma olmaması halinde, 17.07.2020 tarihine kadar (bu tarih dahil) ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık ve benzeri sebepler dışında işveren iş sözleşmelerini feshedemeyecektir.

Kanun gereği belirli süreli olan (örneğin özel okul eğitim personeli) veya İş Kanunu 11. Maddesi uyarınca aranan objektif şartları taşıyan belirli süreli sözleşmeler, sözleşmede kararlaştırılan sona erme tarihinde sözleşmenin kendiliğinden sona ermesi halinde, işveren tarafından  yapılmış bir fesihten  söz edilemeyeceğinden “5-Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi”nolu işten ayrılış nedeni ile yapılan bildirimlerin fesih yasağı dışında olduğu düşünülmektedir.

Fesih yasağı kısa çalışma ödeneğine başvursun başvurmasın tüm işverenler için geçerlidir.

Bu düzenlemeye uymayan işverenlere veya işveren vekillerine, sözleşmesi feshedilen her işçi için aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacaktır.

 Fesih yasağı işveren için geçerli olduğundan, işçinin sözleşmeyi feshetmesine engel bir durum bulunmamaktadır.

2-İş Kanunu Geçici 10. Maddesi ile işverene geçici bir süre için tek taraflı ücretsiz izne çıkarma yetkisi getirilmiştir.

17.04.2020 tarihinden itibaren 3 aylık süreyi aşmamak koşulu ile  işveren  işçiyi kısmen veya tamamen ücretsiz izne ayırabilecektir. Bu 3 aylık sürede işveren ücretsiz izne ayırmak için işçinin onayını almak zorunda olmayacaktır. İşçi, işveren tarafından ücretsiz izne ayrıldığı gerekçesine dayanarak iş sözleşmesini haklı nedenle feshedemeyecektir; başka gerekçelerle fesih yapmasına veya istifa etmesine yasal olarak engel bulunmamaktadır.

3-Günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği getirilmiştir.

Bu ücret desteğinden yararlanmak için düzenlemenin yürürlüğe girdiği 17.04.2020 tarihinde iş sözleşmesinin bulunması gerekmektedir. Bu nedenle  18.04.2020 ve sonrasında işe başlayanlar diğer şartlar bulunsa bile destek alamayacaktır.

Diğer taraftan, işçinin İş Kanunu Geçici 10. Maddesi uyarınca  işveren tarafından ücretsiz izne çıkarılmış olması gerekmektedir. İş Kanunu Geçici 10. Madde 17.04.2020 tarihinde yürürlüğe girmiş olduğundan, işverenleri tarafından 17.04.2020 tarihi ve sonrasında bu maddeye göre ücretsiz izne çıkarılanlar destekten yararlanabilecektir. Daha önceki bir tarihte ücretsiz izin dilekçesi verenler veya işverenin ücretsiz izin teklifini kabul ederek ücretsiz izne ayrılanlar, İ.K Geçici 10. Madde uyarınca ücretsiz izne çıkarılmış olmayacağından, 17.04.2020 tarihinden önceki süreler için bu destek alınamayacaktır.

Bu nedenle işçilerin destekten yararlanabilmesi için işverenlerce 17.04.2020 tarihi ve sonrasında, İş Kanunu Geçici 10. Maddesi uyarınca pandemi nedeniyle  ücretsiz izne çıkarıldığına dair işçiye bir bildirim yapması uygun olacaktır.

İşveren tarafından ücretsiz izne çıkarılma şartını sağlamış olsalar bile ilgili düzenlemede “4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi uyarınca işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler” hükmü bulunduğundan 17/4/2020 ve sonrası ücretsiz izne ayrılan işçilerin nakdi yardımdan yararlanabilmeleri için aynı zamanda kısa çalışma ödeneğinden yararlanamıyor olması şartı da bulunmaktadır. Ancak işveren tarafından kısa çalışma ödeneğine başvurulmadığı için yararlanamayan mı, yoksa başvuru yapılmasına rağmen diğer koşulları sağlamadığı için yararlanamayan işçilerin mi kastedildiği  maddeden anlaşılamamaktadır.

Bu destekten yararlanabilecek diğer bir işçi grubu ise 15.03.2020 tarihinden sonra işsizlik ödeneği alabilecek şekilde iş sözleşmesi sona eren ancak diğer şartları sağlamadığı için( 120 gün ve 600 gün şart) işsizlik ödeneği alamayan işçilerdir.

Şartları sağlayan işçiler, fesih yasağının geçerli olduğu süre içinde ve bu süreyi aşmamak üzere, ücretsiz izinde oldukları ya da işsiz kaldıkları süre kadar destek alabilecektir.

Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan yaşlılık aylığı alanlar diğer şartları sağlasa bile bu destekten yararlanamayacaktır.

Ücretsiz izne ayrılarak nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde işverene, bu şekilde çalıştırılan her işçi ve çalıştırıldığı her ay için ayrı ayrı olmak üzere, aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilecektir. Ayrıca ödenen nakdi ücret desteği de ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.

Bu durumda çalışanların hizmetlerinin ve kazançlarının SGK’ya bildirilmemiş olması nedeniyle aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı da ayrıca iki asgari ücret tutarında idari para cezası ile de karşılacak ve 2020 yılındaki asgari ücret destekleri de faiziyle birlikte işverenden geri alınacaktır.

Destekten yararlananların genel sağlık sigortası primleri, işsizlik sigortası fonundan karşılanacaktır.

4-Pandemi nedeniyle 17/4/2020 ve sonrasında ücretsiz izne ayrılan çalışanlar için eksik gün bildiriminde eksik gün nedeni, “ 28-Pandemi Ücretsiz İzin(4857 Geçici 10 Md.) ve 29-Pandemi Ücretsiz İzin (4857 Geçici 10 Md.) ve Diğer” seçilmesi gerekmektedir.                                                          

(Kaynak: Gülbenk Müşavirlik | 21.04.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.