Emekli Aylığında 1.500 Liralık Alt Sınır Uygulaması / Sezgin Özcan

Koronavirüs yayılımını önlemeye yönelik alınan karantina ve sosyal izolasyon önlemlerinin ekonomi ve istihdam üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla sunulan “Ekonomik İstikrar Kalkanı” paketinde emekli, dul ve yetimler için öngörülen düzenlemelerden biri de en az 1.000 lira olarak uygulanan emekli aylığı alt sınırının 1.500 liraya yükseltilmesi idi.

Emekli aylıklarına 1.500 lira alt sınır uygulanmasına ilişkin düzenlemeyi de içeren 7226 Sayılı Kanun 26 Mart 2020 tarihli mükerrer Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Artış, 5510 sayılı SS ve GSS Kanunu'nun 1.000 lira alt sınır uygulamasına ilişkin mevcut maddesinde yapılan değişikle gerçekleştirildi.

Uygulama, 2020 Nisan ayında ödenecek aylıklardan itibaren başlayacak. 

Yeni düzenlemeye göre, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasından aylık alan emeklilere ve hak sahiplerine ödenen aylıklar ve aylıklar ile birlikte her ay itibarıyla yapılan ödemeler toplamı, 2020 Nisan ayından itibaren dosya bazında 1.500 liradan az olamayacak.

★★★

Alt sınır dosya bazında belirlendiğinden, dul ve yetim aylıklarına yansıması aylık bağlama oranlarına göre olacak.

Örneğin, eşinden yüzde 50 oranında dul aylığı bağlanan kişiye yapılacak aylık ödeme tutarı 750 liranın altında olamayacak. Bu durum ölüm (dul, yetim) aylığı alanlar tarafından daha önce de eleştirilmişti, şimdi de eleştiriliyor.

Aynı şekilde dosya bazında ödenen bayram ikramiyesinin dul ve yetimlere aylık bağlama oranları esas alınarak ödenmesi de eleştiri konusu yapılıyor.

 

“Artırılan alt sınır tutarı yeterli mi” değil, en azından asgari ücretin net tutarı kadar olmalı. Ancak alt sınırın dosya bazında uygulanmasında yanlışlık yok. Zira alt sınırın dosya bazında değil de aylık alan kişi bazında uygulanması başka haksızlığa neden olur.

Alt sınırın dosya bazında değil de kişi bazında uygulanması halinde, emekli aylığı alan kişiye 1.500 lira ödeme yapılırken, vefat eden emeklinin üç hak sahibinin olması durumunda aynı dosyadan 4.500 lira ödeme yapılması gerekecek. Bu da ne teknik olarak ne de adalet açısından doğru olmaz. Bunlar için farklı çözümler üretilmesi gerekiyor.

★★★

Eleştirilmesi gereken, alt sınırın dosya bazında belirlenip hak sahibi dul ve yetimlere hisseleri oranında yansıtılacak olması değil, alt sınırın asıl emekli aylıklarına değil aylık olarak ödenecek tutara uygulanacak olması.

Bu ne anlama geliyor?

Alt sınırın asıl emekli aylıkları için değil, aylık olarak ödenecek tutar için öngörülmüş olması, dosya bazında 1.500 liranın altındaki emekli aylıklarının 1.500 liraya çıkarılmayacağı, ancak 1.500 lira olarak ödeneceği anlamına geliyor.

Bu durumda ne olacak?

Asıl emekli aylığı yılda iki defa yapılan zamlarla 1.500 liraya ulaşana kadar, 1.500 liralık ödeme değişmeyecek.

Örneğin, asıl emekli aylığı dosya bazında 1.100 lira ise ödeme 1.500 lira olarak yapılacak. 400 liralık fark Hazine tarafından karşılanacak. Altışar aylık zamlar 1.500 lira olan alt sınıra değil, 1.100 lira olan asıl emekli aylığına uygulanacak. Asıl emekli aylığı 1.500 liraya ulaşana kadar aylık ödeme tutarı hep 1.500 lira kalacak.

 

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 03.04.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.