Yeni “Torba Yasa” İle Değişti; İşçi Çıkaranlar Artık Faydalanamayacak! / İsa Karakaş

Dünyayı tehdit etmeye devam eden ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak nitelendirilen koronavirüs (Covid-19) salgınından vatandaşlarımızı korumak ve salgının yayılmasını engellemek amacıyla İçişleri Bakanlığı Genelgesi ile sadece 15-18 Mart tarihleri arasında ülke genelinde 149.382 iş yeri geçici süreliğine faaliyetlerine ara verildi. Akabinde özel sektöre ait diğer faaliyet kollarında da sipariş iptali ve diğer zorunlu nedenlerle çok sayıda iş yeri faaliyetine ara vermek zorunda kaldı.

Hâl böyle iken özellikle çalışanlarına önem vererek ahde vefa içinde olan çok sayıda işveren, işçilerinin geçim sıkıntısı içine düşmemesi için arayışa geçti. Koronavirüs belasını def edene kadar işverenin yerine Devlet (İş-Kur) tarafından “kısa çalışma ödeneği” adı altında işçilerin ücretlerinin bir kısmının karşılanması uygulamasından yararlanma yoluna müracaat etti.

Zira bu zor durum hâlinde en mantıklı yol kısa çalışma uygulamasından faydalanmaktır. Çünkü bu yol ile zor durumdaki işverenler, yıllarca birlikte çalıştıkları işçilerini işten çıkarmak yerine iş yerine bağlı tutmakta, işçiler de işsizlikten kaynaklanabilecek gelir kaybından kurtulmakta ve sağlık yardımlarından faydalanabilmektedir.

Şartlar kolaylaştı, daha fazla işçi yararlanacak!

Koronavirüs nedeniyle zor durumdaki bütün işçiler kısa çalışma ödeneğinden faydalanamamaktadır. Zira işçinin kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olması ve son 120 gün hizmet akdine tabi olarak aralıksız çalışması gerekmektedir. Bu şartları maalesef yerine getiren işçi sayısı çok değildir.

Belirtilen virüsün istihdam üzerinde oluşturacağı tahribat göz önünde bulundurulduğunda hâlihazırda çalışan tüm işçilerin faydalandırılarak tencerelerinin kaynamasını sağlamak en makul yoldur.

Hükûmet "Torba Yasa" ile işçiler için aranan şartlardan 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olmak yerine 450 güne, son 120 gün hizmet akdine tabi olarak aralıksız çalışmak şartını da 60 güne indirerek daha fazla işçinin kapsama girmesini sağladı. Böylece kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan işçiler bu ödenekten faydalanmış olacaktır.

İşçi çıkarmama şartı getirildi

İşverenin koronavirüs (Covid-19) salgınının zorlayıcı sebep oluşturduğunu İŞKUR tarafından öngörülen prosedürü yerine getirerek müracaat etmesini gerekli kılmaktadır.

Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan iş yerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde, iş yerlerinin sadece bu kapsamda olup olmadığına ilişkin belgeler yeterli olacaktır. Örneğin işletme ruhsatı…

İşverenlerin yönetimsel kararları çerçevesinde faaliyeti durdurulan veya azaltılan iş yerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde ise, durumu ortaya koyacak ilgili belgeler yeterli olacaktır.

"Torba Yasa" ile daha önceden bulunmayan bir şart daha getirildi. Buna göre kısa çalışma uygulamasından yararlanabilmek için, iş yerinde kısa çalışma uygulanan dönemde; SGK işten ayrılış kodlarına göre 29 kodu: “İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile yapılacak fesihler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkarılmaması zorunlu hâle getirilmiştir. Bu bağlamda kısa çalışma uygulanan dönemde belirtilen fesih sebebi dışında işçi çıkaran işverenler kısa çalışma ödeneklerini yasal faizi ile birlikte İş-Kur’a ödemek zorunda kalabilecektir.

Diğer yandan işverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilecektir.

Son olarak kısa çalışma yapan işverenin, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi hâlinde ibraz etmek zorunda olduğunun da altını çizelim…

                 ***

“Başlamanın en iyi yolu, konuşmayı kesip, hemen yapmaya koyulmaktır.” Walt Disney

(Kaynak: Türkiye Gazetesi | 28.03.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.