İstihdam Paketi Çalışanlara Ne Getiriyor? (5) / Şevket TEZEL

Kadın ve Genç İşçiler Daha Kolay İş Bulacak 30 Yaş Üstü Erkeklerin İş Bulması Zorlaşacak

18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük olanlar ile kadınların istihdamını teşvik amacıyla uygulanan prim indirimi beş yıl boyunca değişen oranlarda İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak.

Konuyu düzenleyen 5763 sayılı Kanun 26.05.2008 tarih ve 26887 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı, ancak Kanunun kadın ve genç işçiler hakkındaki bu hükmü 1 Temmuz 2008 tarihinde yürürlüğe girecek.

İstihdam paketinin üzerinden çok tartışılan konusunu da bu teşvik oluşturuyor.

 

Son Altı Ayda Sigortalı Olanlar Teşvikin Dışında

Teşvike konu erkek işçilerin kadın da olsa erkek de olsa 01.07.2008 tarihinden önceki son altı aylık dönemde aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olmaları, son altı ayda herhangi bir işte çalışmamış olmaları şartı bize 5510 sayılı SSGSS Yasasının getirdiği emeklilik yaş hadlerine tabi olmamak amacıyla 30.04.2008 tarihinden hemen önce sigortalı bir işte çalışmaya başlayanları anımsatıyor. Zira bu şekilde geçtiğimiz birkaç ayda sigortalı işçi sayısındaki patlamaya konu olmuş kişiler otomatikman teşvike konu işçi adayları olmaktan çıkmış oluyorlar. Bir başka deyişle sözü edilen teşvikten yararlanmak isteyen işverenlerin bu amaçla işe alacakları 18-29 yaş arası erkek işçilerle her yaştan kadın işçilerin mutlaka 01.01.2008 – 01.07.2008 tarihleri arasında sigortalı olmayanlar arasından seçmeleri gerekiyor.

 

Yaşlı Çıkartıp Genç İşçi Almakla Teşvike Hak Kazanılmış Olmayacak   

Sigortalı sayısında patlamanın yaşandığı bu dönemde sigortalı çalışmamış işçi bulma sıkıntısı yaşayacak işverenler bir yana, bu uygulama bahse konu son dönemde sigortalı bir işte çalışanlara adeta bir ceza niteliği taşıyor.

18-29 yaş arası erkek işçi ile her yaştan kadın işçi teşvikinde yaşlı işçileri çıkartarak yerine genç işçi alınması yoluyla istismar etmenin yolu kapalı. Çünkü 1 Temmuz 2008’de yürürlüğe girecek bu teşvik yönteminde işe alınacak işçilerin sayıca 1 Temmuz 2007 - 1 Temmuz 2008 tarihleri arasında o işyerinde çalışan ortalama işçi sayısının üzerinde istihdama yol açması gerekiyor.

Yani bir işyerinde 01.07.2007-01.07.2008 tarihleri arasında ortalama çalışan sayısı 40 ise bunların 20 kişisi 30 ve büyük yaşta ise bu 20 kişiyi çıkararak yerine 18-29 yaşlarda genç 20 işçiyi veya kadın işçi alana bu yasa prim teşviki için cevaz vermiyor. 40'ın üzerine örneğin ilave 5 kişi alır da bu beş kişi 18-29 yaşlarında genç erkek veya her yaştan kadın işçi olur ve hem de so altı ayda bir işyerinde sigortalı çalışmamışsa o takdirde teşvik söz konusu olacak. Fakat yasanın istismara açık yönü de yok değil. O da işyerinin kapatılıp, başka adla açılması halinde olabilir. Bu konuyu da yarın işleyeceğiz.

 

Okur Sorularına Kısa Cevaplar

Levent ÇETİNTAŞ – 01.09.1964 doğumlu, 01.11.1984 tarihinden başlayan sigortalılığında askerlik borçlanması dahil 5 bin 233 günü olan bir sigortalı olarak 48 yaşı dolduracağınız 01.09.2012 tarihinde emekli olabilirsiniz. Gün sayınızı doldurduğunuzdan 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 01.11.2009 tarihinde SSK’dan emeklilik için sadece yaşı beklediğinize ilişkin yazı alarak işyerinizden kıdem tazminatı alarak ayrılma hakkınız bulunuyor. 01.09.2012 tarihinden önce emeklilik dilekçesi vermeniz hiçbir anlam taşımaz.

Mustafa AKARCA – 15.02.1969 doğumlu, 01.12.1986 tarihinde SSK başlangıçlı, bin 833 gün SSK primli,  01.08.2006 tarihinden beri Tarım Bağ-Kur’lu olan bir sigortalı olarak, 01.10.2012 tarihine kadar (6 yıl 2 ay) Tarım Bağ-Kur’luluğunuzu sürdürdükten sonra Tarım bağ-Kur’luluğunuza son verip hizmet akdine bağlı çalışan olarak 3,5 yıl (En az tam bin 260 gün) 4/a sigortalısı (Bugünkü SSK) olarak çalıştıktan sonra 49 yaşınızı dolduracağınız 15.02.2018 tarihinde emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanmanız bu süreyi öne çekmez.

 

İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI

Normal Bağ-Kur Emekliliğinde İlk Sigortalılık Tarihinin Eskiliği Değil, 1 Haziran 2002 Tarihindeki Sigortalılık Süresi Önemlidir

27.03.1973 doğumlu, 01.06.1992 SSK girişliyim. İki ay SSK sigortalısı olarak çalıştıktan sonra 01.01.1995 tarihinde Bağ-Kur sigortalısı oldum ve halen primlerimi ödemeye devam ediyorum. SSK girişim göz önüne alınırsa Bağ-Kur’dan ne zaman emekli olabilirim? Mehmet KOYUNCUOĞLU/ANTALYA

 

Sayın Okurum,

Bağ-Kur’dan normal emeklilik yaşının saptanmasında SSK’daki gibi ilk sigortalılık tarihine değil, 01.06.2002 tarihinde erkekler için 25 yılın, kadınlar için 20 yılın doldurulması için kalan süreye bakılır. Sizin de o tarihte 25 yılı doldurmanıza kalan süre 14 yıldan çok 15 yıl 6 aydan az olduğu için Bağ-Kur’dan emeklilik açısından 53 yaşına tabisiniz. 25 yılı doldurduktan sonra 53 yaşını dolduracağınız 27.03.2026 tarihinde Bağ-Kur’dan normla emekli olabilirsiniz.

 

Üç Biçimde Emekli Olabilirsiniz

20.03.1962 doğumluyum. 01.10.1982 tarihinde başladığım SSK sigortalılığımda 2 bin 70 gün prim ödedim. 1984 yılında başladığım 18 aylık askerlik hizmetimi borçlanmayı düşünüyorum. Daha sonra 04.10.2000 tarihinde işveren olarak Bağ-Kur sigortalısı oldum. Askerlik borçlanmamın bana yararı olacak mıdır? En erken en zaman emekli olabilirim? Mehmet Emin YAZICI

 

Sayın Okurum,

Vermiş olduğunuz bilgilere göre 01.06.2002 tarihinde 25 yılı doldurmanıza kalan süreye göre 54 yaşa tabisiniz. Bağ-Kur sigortalılığınıza devam ederseniz 20.03.2016 tarihinde 54 yaşı doldurup 04.07.2018 tarihinde 25 yılı tamamlayarak emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur sigortalılığınıza 04.07.2008 tarihinde yöntemince son vererek prim ödemeden bekleyerek 58 yaşınızı dolduracağınız 20.03.2020 tarihinde de Bağ-Kur’dan yaştan emekli de olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanmazsanız 04.07.2008 veya 04.07.2018 tarihlerinden sonra 18 ay daha prim ödemeniz gerekir. Yine Bağ-Kur sigortalısı olmanızı gerektiren faaliyetinize son vererek Bağ-Kur kaydınızı kapatır ve bir işyerinde çalışma suretiyle SSK sigortalısı olursanız en az 3,5 yıl (Bin 260 gün) prim ödeyerek bu sürenin sonunda emekli olabilirsiniz. Bu yolu tercih ederseniz 3,5 yılı ara vermeden ödemeniz gerekir. Zira bu süreyi tamamlarken en kadar ara verirseniz SSK emekli aylığınızın bağlanması da o kadar gecikir. Sizin koşullarınıza göre askerlik borçlanmanızın SSK’dan emekliliğinizde o kadar önemi yok, buna karşın Bağ-Kur’dan normal emekli olmak isterseniz size yararı olacak.

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 29.05.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.