Eurobondlar’ın Vergilendirilmesi / Nedim Türkmen

Gelir Vergisi beyanname verme süresinin ortalarına yaklaştığımız bu günlerde, siz değerli SÖZCÜ okurlarından Eurobondlar'dan elde edilen faiz gelirlerinin ve alım-satım kazançlarının nasıl vergilendirileceğine ilişkin çok fazla sayıda soru geldi.

Eurobond; devlet ya da şirketlerin, kendi ülkeleri dışında kaynak sağlamak amacıyla, uluslararası piyasalarda yabancı para birimleri üzerinden satışa sundukları, genellikle uzun vadeli borçlanma aracı olarak kabul edilmektedir. Vergi uygulaması bakımından Eurobondlar, devlet tahvili ve Hazine bonosu gibi değerlendirilmektedirler.

EUROBOND FAİZ GELİRİ NASIL VERGİLENDİRİLECEKTİR?

– Gelir Vergisi Kanunu'nun (GVK) 94. maddesinin birinci fıkrasının 7 numaralı bendinin (a) alt bendi kapsamında yüzde 0 oranında stopaja tabidir.

– Anapara üzerinden hesaplanan kur farkları vergilendirilmez.

– İndirim oranı ya da maliyet bedeli endekslemesi uygulanmaz.

– Elde edilen Eurobond faiz gelirleri, beyana ve tevkifata tabi diğer menkul ve gayrimenkul sermaye iratları ile birlikte, 40.000 TL'lik beyan sınırı aşıyorsa yıllık beyanname ile beyan edilecektir. Eurobondlar, döviz cinsinden ihraç edilmeleri nedeniyle, itfaları sırasında oluşan değer artışları irat sayılmaz ve elde edilen gelirlere indirim oranı uygulaması da söz konusu değildir.

EUROBOND ALIM-SATIM KAZANCI NASIL VERGİLENDİRİLECEK?

2006 yılı öncesinde ihraç olunan Eurobondlar;

Hazine tarafından 26.07.2001 tarihinden önce ihraç edilen Eurobondlar 2019 yılında elden çıkartılarak, tam mükellef gerçek kişilerce değer artışı kazancı elde edilmiş olması halinde, GVK'nun geçici 59'uncu maddesinde yer alan istisna uygulanmayacak, iktisap bedeli endekslemesi yapıldıktan sonra bulunacak kazançtan kanunun mükerrer 80'inci maddesindeki istisna düşüldükten sonra kalan tutar ne olursa olsun beyan edilecektir. Kazancın tespitinde iktisap bedeli, menkul kıymetin elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak kazanç tespit edilecektir.

26.07.2001-31.12.2005 tarihleri arasında ihraç edilen Eurobondlar'la ilgili olarak 2019 yılında değer artışı kazancı elde edilmesi durumunda, iktisap bedeli endekslemesi yapıldıktan sonra bulunacak kazanç tutarından GVK'nın 31.12.2005 itibarıyla geçerli mükerrer 80'inci maddesindeki 33.000 TL tutarındaki istisna tutarı düşülecek ve kalan tutar ne olursa olsun beyan edilecektir. Kazancın tespitinde maliyet bedeli toptan eşya fiyat endeksi kullanılarak tespit edilecektir.

2006 ve sonrasında ihraç olunan Eurobondlar;

– Elde edilen gelir stopaja tabi değildir. n İktisap bedeli, Yİ-ÜFE artış oranının yüzde 10 veya üzerinde olması şartıyla Yİ-ÜFE artış oranında artırılmak suretiyle alım satım kazancı Türk Lirası cinsinden hesaplanır.  n Maliyet bedeli endekslemesi uygulaması sonucu kalan tutar ne olursa olsun beyan edilecektir. n Bir kısım Eurobondların satışından doğan zarar ile diğer kısmın satışından doğan kârlar birbirinden mahsup edilebilir.

Alım satım kazancı dolayısıyla ortaya çıkan zararlar aynı dönemdeki diğer kazanç ve iratlardan mahsup edilebilir ancak söz konusu zararlar diğer gelir unsurlarına mahsup edilemez.

Yabancılar, Eurobond gelirleri nedeniyle vergi ödemez

Eurobondlar'dan elde edilen faiz gelirleri, dar mükelleflere GVK'nın 94. maddesine göre  yüzde 0 (sıfır) oranında tevkifata tabidir. Gelir Vergisi Kanunu'na göre, dar mükellef gerçek kişiler tarafından elde edilen ve tamamı Türkiye'de tevkif suretiyle vergilendirilmiş olan menkul sermaye iratları için yıllık beyanname verilmesi gerekmez. Diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde de, bu gelirler beyannameye dahil edilmez. Dolayısıyla dar mükellef gerçek kişilerce Eurobondlar'dan elde edilen faiz gelirleri, tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecek ve diğer gelirlerin beyanı halinde de beyannameye dahil edilmeyecektir.

Yine Gelir Vergisi Kanunu'na göre tevkifata tabi tutulsun tutulmasın, dar mükellef gerçek kişi veya kurumlarca Hazine tarafından yurt dışında ihraç edilen menkul kıymetlerden sağlanan kazanç ve iratlar için münferit veya özel beyanname verilmez. Hazine tarafından yurtdışında ihraç edilen menkul kıymetlerin ihraç tarihinin bir önemi bulunmamaktadır.

Görüldüğü üzere, tam mükellef ve dar mükellefler açısından bir vergilendirme farklılığı söz konusudur.

Sözün özü, borçlanmak zorunda olan ülkemiz, “yeter ki yabancılar kağıtlarımızı talep etsin” anlayışı ile söz konusu kazançlar için herhangi bir vergi yükü getirmemiştir.

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 16.03.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.