Beyana Tabi Ücret Geliri Olanlar Bu Ay Beyanname Dolduracak / Ahmet Kıvanç

Geçen yıl birden sonraki işverenden elde ettiği toplam gelir 40 bin lirayı aşanlar, mart ayında beyanname doldurmak zorunda olacak. Yıl içinde bir işverenden ayrılıp başka bir işverene bağlı olarak çalışmaya başlayanların da birinciden sonraki işverenden alınan ücret 40 bin lirayı aşarsa beyanname doldurması gerekiyor. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç, beyannameye tabi ücret gelirlerine ilişkin merak edilenleri yazdı.

2019 yılında elde edilen beyana tabi ücret gelirleri için 1-31 Mart 2020 tarihleri arasında yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmesi gerekiyor. Beyannameler hazır beyan sistemi aracılığıyla internet ortamında veya ikametgahın bulunduğu yer vergi dairesine kağıt ortamında verilebilir. Yurt dışına çıkacak mükellefler, yurt dışına çıkmadan önceki 15 gün içinde, ölen mükelleflerin varisleri ise ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde beyanname vermek zorunda.

2019 yılında elde edilen ücret gelirlerinin;

18 bin TL’ye kadar olan kısmına yüzde 15,

18.001-40.000 TL’lik kısmına yüzde 20,

40.001-148.000 TL’lik kısmına yüzde 27,

148.000 TL’den fazlasına da yüzde 35 oranında vergi uygulanacak.

Beyanname üzerinden hesaplanan vergi mart ve temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenebilecek. İlk taksit ödemesi 31 Mart 2020, ikinci taksit ödemesi ise 4 Ağustos 2020 tarihine kadar yapılabilecek.

KİMLER BEYANNAME VERECEK?

2019 yılında tek işverenden ücret alanlar, ücret tutarı ne olursa olsun yıllık beyanname vermeyecekler. Kira gibi diğer gelirleri için beyanname verilmesi halinde de bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecek.

2019 yılında birden fazla işverenden ücret geliri elde edenler, birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 40 bin lirayı aşmışsa bu ay beyanname dolduracaklar.

Ayrıca, ücretlerini yabancı bir ülkedeki işverenden doğrudan doğruya alanlar; istisnadan faydalanmayan yabancı elçilik ve konsolosluk memur ve hizmetlileri de bu ay beyanname verecekler.

GEÇEN YIL İŞ DEĞİŞTİRENLER DİKKAT

Birden fazla işverenden ücret alanlardan kasıt, aynı anda birden fazla işverenden ücret geliri elde edenler ile yıl içinde işveren değiştirenlerdir. Geçen yıl iş değişikliği yapanların durumunu örneklerle anlatalım:

1: Geçen yıl bir iş yerinden ayrılıp başka bir iş yerinde işe başlayan kişinin her iki iş yerinde aldığı brüt ücret ayrı ayrı 40 bin lirayı aştıysa beyanname vermesi gerekecek.

2: Ocak-ağustos aylarında çalıştığı işverenden 60 bin lira, eylül-aralık aylarında çalıştığı işverenden 39 bin lira alan beyanname doldurmayacak.

3: Ocak-nisan aylarında çalıştığı işverenden 39 bin lira, mayıs-aralık aylarında çalıştığı işverenden 70 bin lira ücret alan beyanname doldurmayacak (Kanun, hangi işverenin birinci olacağını belirlemede mükellefi serbest bırakıyor.)

4: Ocak-haziran ayında çalıştığı işverenden 41 bin lira, temmuz-aralık aylarında çalıştığı işverenden 41 bin lira ücret alan beyanname dolduracak.

5: Ocak-eylül aylarında çalıştığı işverenden 80 bin, ekim-kasım aylarında çalıştığı işverenden 25 bin, aralık ayında çalıştığı işverenden 14 bin lira ücret alan kişi beyanname doldurmayacak.

GERÇEK SAFİ TUTAR DİKKATE ALINIR

2019 yılında birinci işverenden sonraki işverenlerden alınan ücretin 40 bin lira sınırını aşıp aşmadığının tespitinde gerçek safi tutar dikkate alınacak. Brüt ücret üzerinden yüzde 14 sosyal sigorta primi, yüzde 1 işsizlik sigortası primi düşülecek. Varsa engellilik indirimi de hesaplanan tutardan indirilecek.

Örneğin birinci işverenden 84.000 TL, ikinci işverenden 66.000 TL, üçüncü işverenden 45.000 TL olmak üzere brüt 195 bin lira ücret geliri elde eden ikinci derece engelli için hesaplama şöyle yapılacak:

66.000 – 9.000 = 56.100 TL

45.000 – 6.750 = 38.250 TL

Engellilik indirimi = 7.800 TL

56.100 + 38.250 = 94.350 – 7.800 = 86.550 TL

Birinciden sonraki işverenlerden alınan ücret toplamı 86 bin 550 TL’dir. Ücret beyan sınırı olan 40 bin lirayı aştığı için birinci işverenden elde edilenler dahil olmak üzere toplam 195.000 TL ücret üzerinden beyanname doldurulacak.

Serbest meslek kazancı elde eden bir avukat aynı zamanda iki işverenden de ücret alıyorsa ne olacak? Örneğin, serbest meslek kazancı 132 bin TL, birinci işverenden aldığı ücret 87 bin TL, ikinci işverenden aldığı ücret de 38 bin TL ise bu kişi sadece 132 bin liralık serbest meslek kazancı için beyanname verecek. İkinci işverenden elde edilen gelir 40 bin liranın altında kaldığı için, ücret gelirleri beyannameye dahil edilmeyecek.

BEYANNAME DOLDURANLAR HANGİ HARCAMALARINI İNDİREBİLİR?

Ücret gelirlerinde vergi, gelirin gerçek ve safi tutarı üzerinden alınır. Ücretin safi tutarı, işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan yararlar toplamından belli indirimler yapılarak hesaplanır. Bu şekilde yapılan indirimler şunlar:

Emekli aidatı ve sosyal sigorta primleri

Sosyal güvenlik destekleme primi

İşsizlik sigortası primi

Hayat/şahıs sigorta primleri

OYAK ve benzeri kamu kurumlarınca yapılan yasal kesintiler

Sendikalara ödenen aidatlar

Engellilik indirimi.

ASKERLİK VE DOĞUM BORÇLANMA PRİMLERİ

Ücret geliri elde eden işçi ve memurların Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) askerlik ve doğum borçlanması başta olmak üzere tüm borçlanmalar için yaptıkları ödemeler, gelir vergisi matrahından indiriliyor. Borçlanma primleri peşin olarak ödendi ise ödenen tutarın tamamı izleyen aylarda indirilir.

HAYAT VE ŞAHIS SİGORTA PRİMLERİ

Türkiye’de faaliyet gösteren emeklilik veya sigorta şirketlerine ödenen ücretlinin kendisine, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat sigortası poliçeleri için ödenen primlerin yüzde 50’si ile ölüm, kaza, sağlık, hastalık, engellilik, işsizlik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta poliçeleri için ödenen primlerin yüzde 100’ü gelirden indirilebilir. Bu şekilde indirim konusu yapılacak primler toplamı, ödendiği ayda elde edilen ücretin yüzde 15’ini ve yıllık bazda ise 12 aylık asgari ücret tutarını aşamaz. Buna göre, 2019 yılı gelirlerine ilişkin 30 bin 700 liraya; 2020 yılı gelirlerine ilişkin de 35 bin 316 liraya kadar olan sigorta primleri gelirden indirilebilecek. Aylık ücretin yüzde 15’i ve yıllık asgari ücret sınırı hesabında bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları da dikkate alınır.

EĞİTİM VE SAĞLIK HARCAMALARI

Mükellefin kendisine, eşi ve küçük çocuklarına ait eğitim sağlık harcamalarının, yıllık gelirin yüzde 10’una kadar olan kısmı beyannamede gider olarak gösterilebilir. Bu harcamaların gider gösterilebilmesi için Türkiye’de yapılması ve gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olan gerçek ya da tüzel kişilerden alınacak faturalarla belgelendirilmesi gerekiyor.

Nafaka verilenler, evlat edinilenler ile anne veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dahil 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukların eğitim ve sağlık harcamaları gider olarak gösterilebiliyor.

BAĞIŞ VE YARDIMLAR

Beyanname dolduranlar kamu kurumları ile kamu yararına çalışan dernekler ve cumhurbaşkanı tarafından vergi muafiyeti tanınan vakıflara yaptıkları bağışın, beyan ettikleri yıllık gelirin yüzde 5’ine kadar kısmını indirebilirler. Kamuya bağışlanan okul, hastane ve öğrenci yurdu vs yapımı için yapılan ayni ve nakdi bağışların tamamı gider olarak gösterilebiliyor.

Ayrıca amatör spor dalları için yapılan sponsorluk harcamalarının yüzde 100’ü ile profesyonel spor dalları için yapılan sponsorluk harcamalarının yüzde 50’si beyan edilen gelir tutarından indirilir.

VERGİ İADESİ ALABİLİRSİNİZ

Beyanname dolduranlar, ilave vergiyle karşılaşabilecekleri gibi, özellikle eğitim ve sağlık harcamalarını gider olarak gösterme hakkı dolayısıyla ilave vergi ödemek yerine vergi iadesi alabilirler. Bunu bir örnekle anlatalım:

Birinci işverenden 85.000 TL, ikinci işverenden 74.000 TL olmak üzere geçen yıl brüt 159 bin lira ücret geliri elde edildiğini varsayalım.

Ücret geliri: 159.000 TL

Sigorta primi ve işsizlik sigortası primi: 23.850 TL

Beyan edilen ücret geliri (Prim ödendikten sonra kalan tutar): 135.150 TL

Eğitim ve sağlık harcaması: 13.000 TL

Bağış ve yardımlar: 9.000 TL

İndirimler toplamı: 22.000 TL

Vergiye tabi gelir (Matrah): 113.150 TL

Hesaplanan gelir vergisi: 26.850 TL

Mahsup edilecek gelir vergisi (2019’da ödenen): 29.090 TL

Ödenecek gelir vergisi: 0

İade edilecek gelir vergisi: 2.240 TL

Damga vergisi: 89.10 TL

 ENGELLİLİK İNDİRİMİ

Çalışma gücünün asgari yüzde 80’ini kaybedenler birinci derece engelli, yüzde 60’ını kaybedenler ikinci derece; yüzde 40’ını kaybedenler de üçüncü derece engelli kabul ediliyor. Engellilerin ücret gelirlerinde yapılacak engellilik indirimi tutarları şöyle:

2020 yılı gelirlerinde aylık indirim tutarı:

Birinci derece engellilerde 1.400 TL

İkinci derece engellilerde 790 TL

Üçüncü derece engellilerde 350 TL

2019 yılı gelirlerinde yıllık indirim tutarı:

Birinci derece engellilerde 14.400 TL

İkinci derece engellilerde 7.800 TL

Üçüncü derece engellilerde 3.480 TL

Bu indirimlerden, bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunanlar da yararlanırlar.

(Kaynak: Haber Türk | 02.03.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.