Devlet Memuru Kitap ve Gazete Yazısı Yazabilir Mi? / İsa Karakaş

Devlet memuru olarak çalışmakta olan okuyucularımızdan çok sayıda sual gelmektedir. Özellikle kendi unvanlarıyla kitap yazmanın suç teşkil edip etmediği, dergi ve gazetelerde makale ve yazı yazmanın disiplin cezası gerektirip gerektirmediği hususlarında sorular yoğunlaşmaktadır... Bu yazımızı, memur okuyucularımızın sorularına ayırdık. Yöneltilen sorular Devlet Personel Başkanlığı ve Yargı Kararları doğrultusunda irdelenmiştir.

Memur kendi unvanıyla kitap yazabilir

Devlet Memurları Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile diğer ilgili mevzuat birlikte değerlendirildiğinde, memurun kurumuna ait gizli bilgileri ifşa etmemek şartıyla kitap yazmasında bir sakınca bulunmamaktadır. Yargı kararları ve Devlet Personel Başkanlığı Görüşleri de bu yöndedir.

Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığında sigorta müfettişi olarak görev yaptığı sırada kurum adıyla unvanını kitap kapağında kullanıp kullanamayacağı hususunda sorulan soruya Devlet Personel Başkanlığının 1855 sayılı mütalaasında özetle; “... gizli bilgileri bulundurmamak şartıyla, devlet memurunun 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında her türlü eser çıkarabileceği değerlendirilmekle birlikte, 657 sayılı Kanunda devlet memurunun kitabın yazarı olarak ismi ile birlikte kariyer unvanının ve görev yaptığı kurumun adının kullanılması hususunda herhangi bir yasal engel bulunmadığı ve bu tür faaliyetlerin 657 sayılı Kanuna ve ilgili diğer mevzuata aykırılık teşkil etmeyeceği düşünülmektedir”  değerlendirmesine yer verilmiştir.

20104 sayılı başka bir görüş özetinde de; “Devlet Memurunun 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında her türlü eser çıkarabileceği, bu hususun 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 28'inci maddesine aykırılık teşkil etmeyeceğine” dair değerlendirmeye yer vermiştir. Bu görüşlere benzer başka görüşler ve yargı kararları da mevcuttur.

Memurun gazetede yazı yazması

Bir devlet memurunun köşe yazarlığı yapmasının disiplin yönünden suç teşkil edip etmediği ve söz konusu eyleme yönelik disiplin cezası uygulanıp uygulanamayacağı hakkında Devlet Personel Başkanlığının 31/05/2012 tarih ve 8276 sayılı mütalaasında özetle; “Devlet memuru olarak görev yapan personelin; bir gazetede hizmet akdine bağlı olarak köşe yazarlığı yapamayacağı, 657 sayılı Kanunun ödev ve sorumluluklar ile yasaklara ilişkin hükümlerine riayet etmek kaydıyla 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında eser çıkarabileceği, mezkur Kanun kapsamında eser çıkarmasının disiplin suçu sayılmayacağı mütalaa edilmektedir. Diğer taraftan; ilgilinin yazdığı yazıların eser niteliğinde olup olmadığı, herhangi bir siyasi parti; kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef alıp almadığı, gazete sahibi gerçek veya tüzel kişilerle sözleşmeye dayalı bir ilişki içersinde olup olmadığı hususları dikkate alınarak konunun Bakanlığınızca değerlendirilmesi uygun olacaktır” değerlendirmesi yapılmıştır.

Bu bağlamda telif mukabili hizmet akdine tabi olarak çalışmamak şartıyla bir siyasi parti; kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef alıp almamak şartıyla devlet memurunun gazete ve dergide makale ya da yazı yazması disiplin suçu sayılmayacaktır.

Diğer yandan Danıştay Başkanlığının 1996/814 E. 1198/1927 K. İle E.No: 1988/1504, K. No:1989/519 kararları da bu yönde olup memurların belirtilen faaliyetlerinin “657 sayılı Kanunun 15'inci maddesinde yer alan memurların kamu görevleri hakkında basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi ve demeç verme” kapsamında olmadığı yönünde hükme varılmıştır.

Emekli Sandığı Kanununa göre dul-yetim aylığının bağlanma oranlarına ilişkin soru soran okurlarımıza toplu cevap olarak kime hangi oranda aylık bağlanacağı aşağı cevaplanmıştır.

Dul kalan tek eşe: %75 oranında, Çalışan ya da emekli aylığı alan eşe ise: %50 oranında aylık bağlanmaktadır. Eş, 1 yetim: %60 %30; Eş, 2 yetim: %50 %25, %25; Tek yetim: %50 ve 2 yetim: %40, %40 oranlarında aylık bağlanmaktadır.

            ***

"Özel bir okulda SSK’lı öğretmen olarak çalışıyorum. 13 yıldan beri Millî Eğitim Bakanlığına bağlı öğretmen olarak çalışmakta iken kalp krizi sonucu ölen babamdan dolayı bana maaş bağlanır mı?" Dila Demirkol

Dila Hanım, evli olmamanız şartıyla babanız, Emekli Sandığına tabi olduğundan size yetim aylığı bağlanmasına engel bir durum bulunmamaktadır. Aylık için Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı’na (Mithatpaşa Cad. No:7 06420 Sıhhiye/ANKARA) müracaat etmeniz hâlinde size aylık bağlanabilir.

            ***

"Ölen polis babamdan dolayı yetim aylığı alıyorum. İsteğe bağlı sigortalı olursam genel sağlık sigortası primi kesilir mi?" Ceren Yılmaz

Ceren Hanım, isteğe bağlı sigortalı olmanız hâlinde her hâlükârda %32 oranında prim ödemeniz gerekecektir. Keza isteğe bağlı sigortalı olanların malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta primi ile genel sağlık sigortası primi ödemeleri zorunlu bulunmaktadır.

             ***

“Bilgi aşağıdakileri yükseltir, bilgisizlik yukarıdakileri alçaltır.” Hazreti Ali

(Kaynak: Türkiye Gazetesi | 12.02.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.