Ödenen Primler Miras Bırakılabilir Mi? / Sezgin Özcan

Sigortalılık süresi ile prim gün sayısını doldurmuş, emeklilik için yaşının dolmasını bekleyen, diğer bir deyişle EYT'li olan okurum; “Hiç evlenmedim, bekarım. Çocuğum, kardeşim, anne, baba yok. Emekli olana kadar ölürsem devlete ödediğim bu kadar para ne olacak? Bunu birisine miras bırakabilir miyim?” diye sormuş.

Sosyal güvenlik sisteminde, sigortalıya ilişkin hakların miras yoluyla geçişi ve muris sıfatıyla kullanımı söz konusu olmaz. Sigortalıya ait sosyal güvenlik haklarından, “bakmakla yükümlü olunan kişi” ya da “hak sahibi” olarak yararlanılması mümkün olur.

★★★

Sigortalı kişi adına üç ayrı sigorta koluna prim ödeniyor. Bunlar kısa vadeli sigorta kolları, uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası.

Kısa vadeli sigorta kollarına ödenen primler, iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde ortaya çıkacak risklerin karşılığı olup, iş kazası veya meslek hastalığı hallerinde sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası) veriliyor, sürekli iş göremezlik geliri bağlanıyor, ölüm halinde hak sahiplerine gelir bağlanıyor ve cenaze ödeneği veriliyor, gelir bağlanmış olan kız çocuklarına evlenme ödeneği veriliyor.

İş kazası ve meslek hastalığı dışında kalan hastalık ve analık hallerinde ortaya çıkan iş göremezlik süresince, geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası) veriliyor. Doğum halinde emzirme ödeneği veriliyor.

Genel sağlık sigortasına ödenen prim karşılığında hem sigortalıya hem de bakmakla yükümlü olduğu eşi, çocukları ve ana babasına sağlık hizmeti veriliyor.

Bu bağlamda, kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ödenen primlerin hiçbir şekilde ne sigortalıya ne de hak sahiplerine iadesi söz konusu olmuyor.

★★★

Uzun vadeli sigorta kolları, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarını kapsıyor.

Sigortalının malul olması durumunda, aranan prim günü ve sigortalılık süresi koşullarını sağlamasına bağlı olarak kendisine malullük aylığı bağlanıyor.

Sigortalılık süresi, prim günü ve yaş şartını sağlaması halinde yaşlılık (emekli) aylığı bağlanıyor.

Emeklilik yaşını doldurmasına rağmen prim günü koşulunu sağlayamayan sigortalıya, uzun vadeli sigorta kollarına ödediği primler, talebi üzerine yaşlılık toptan ödemesi adı altında iade ediliyor.

★★★

Sigortalının emekli aylığı bağlanmadan vefat etmesi durumunda ise hak sahiplerine ölüm (dul/yetim) aylığı bağlanıyor. Sigortalı açısından aranan şartların sağlanamaması nedeniyle hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanamaması durumunda, sadece uzun vadeli sigorta kollarına ödenen primlerin hak sahiplerine toptan ödeme şeklinde verilmesi söz konusu olabiliyor.

Hak sahipleri, sigortalının vefatı halinde gelir ve aylık bağlanmasına ya da toptan ödeme yapılmasına hak kazanan eşi, çocukları, ana ve babası olup, ölüm aylığının ya da ölüm aylığı bağlanamaması durumunda yapılacak toptan ödemenin, hak sahibi olan bu kişiler dışındakilere ödenmesi ya da miras olarak bırakılması söz konusu olmaz. Emekli olmadan vefat eden kişinin geride kalan hak sahibi kimsesi yoksa, ödenen primler devlete kalır, herhangi birisine miras bırakılamaz.

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 03.02.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.