İşçinin Üstünün Aranması Yasal Bir Uygulama Mıdır? (2) / Hüseyin İrfan Fırat

Dünkü yazımızda çalışanların işe giriş ve çıkışlarında üst ve çantalarının aranması konusunu ele almaya başlamıştık. Devam ediyoruz.
Arama yapılırken eşit davranma ilkesine uygun davranılmalıdır. (4)

Akla uygun haklı bir neden bulunmaksızın işyerinde bazı işçilerin üstlerinin aranması eşit davranma borcuna aykırılık oluşturur. Buna karşın aramayı gerektiren neden işçi topluluğunun tamamını ilgilendirmiyorsa söz konusu nedenle ilişki içinde bulunan işçiler için eşit davranma yükümlülüğü devam ederken diğerlerinin de özel yaşamlarına müdahaleden kaçınma yükümlülüğü öne çıkar.

ADVERTISING

Örneğin işyerindeki değerli mallara ulaşım olanağı olan işçiler bu malların bulunduğu yerden çıktıkları sırada aranırken diğer işçiler aranmamalıdır. Yine işçi sayısının fazlalığı nedeniyle tamamının aranmasının mümkün olmadığı durumlarda seçim nesnel ölçütlere dayandırılmak zorundadır.

Arama işçinin onurunu kırıcı ve fazla zaman alıcı şekilde de yapılmamalıdır. Başka bir anlatımla arama yapılırken işçinin özel yaşamına ve beden bütünlüğüne en az zarar veren yöntem seçilmelidir. Bu konuda özellikle elle yoklama yöntemiyle üst araması üzerinde durulmalıdır.
Aramanın duyarlı kapı, detektör x ışını cihazlarıyla yapılması ya da sadece çanta vb. eşyaların aranması halinde amaçlanan hedefe ulaşılması mümkün ise, elle yoklama yöntemiyle üst araması yapılmamalıdır. Elle arama konusundaki duyarlılık işyerindeki özel güvenlik görevlilerinin yetkilerinde de göze çarpar.

Özel güvenlik görevlerinin arama yetkisi de aslen koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektörle arama, eşyaları x- ışını cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirmekle sınırlıdır. (5)

Elle yoklama yöntemiyle üst araması yapılması görüleceği üzere ancak en son çare olabilir. İşçiden arama sırasında üstündekileri çıkarması istenemez ve arama kendi cinsiyetinden kişiler tarafından yapılmalıdır. Arama sırasında işçinin arama yapacak kişiyle yalnız bırakılmaması; aramanın işçinin haklarını zedeler şekilde yapılmasının önlenmesi, işçinin rızası hilafına arama yapıldığı iddialarının önüne geçilmesi ve aramayla bulunan şeyin onun eşyaları arasından çıktığının kanıtlanması bakımından yerinde olacaktır.

Aynı nedenlere, işçiye özgülenen mekânlarda yapılacak aramaların kural olarak işçinin yokluğunda yapılmaması; işçinin bulundurulmasına olanak bulunmayan hallerde, işçinin seçeceği bir arkadaşının hazır bulunmasına olanak sağlanması gerekir. Buna karşın işçinin aramayı yapacak kişiyle yalnız bırakılmaması gereği, işyerinde yapılacak aramanın tüm işçilerin gözünün önünde yapılması anlamına da gelmez, olayın özelliklerine göre bu da onur kırıcı bir durum yaratabilir. (6)
(4) Tuncay eşit davranma ilkesi
(5) ÖGHK m.7/a
(6) İşçinin özel yaşamına Müdahalenin sınırları s.220-221

(Kaynak: Birgün | 28.12.2019)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.