SGK Yurtdışı Borçlanmasında Yanlıştan Döndü! / Sezgin Özcan

Bildiğiniz üzere, yurtdışında geçen çalışma süreleri ile ev kadını olarak geçen süreler borçlanılarak emeklilik hakkı sağlayan 3201 sayılı Kanun'da 1 Ağustos 2019 tarihinde radikal değişiklikler yapıldı.

1 Ağustos 2019 tarihinden itibaren yapılan borçlanma başvurularına ilişkin prim oranı yüzde 32'den yüzde 45'e çıkarıldı. Borçlanılan süreler 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyor. Borçlanılan süreler ve bu sürelere ait prime esas kazançlar Türkiye'de sigorta başlangıç tarihinden, Türkiye'de sigorta başlangıcı yoksa borçlanma tutarının ödendiği tarihten geriye götürülen sürelere ait ilgili aylara mal ediliyor.

Prim oranının artırılması ve borçlanılan sürelerin 4/b kapsamında sigortalılık süresi olarak değerlendirilmesi, hem borçlanma maliyetinin artması hem de birçok kişi için 4/b statüsünden emekli olmak zorunda kalmaları sonucunu doğururken, borçlanılan sürelerin borçlanılan tarih aralığının prim günü ve prime esas kazancı sayılmaması daha düşük emekli aylığı bağlanması sonucunu doğuruyor.

★★★08

1 Ağustos 2019 tarihinden önce başvuru yapanlar için prim oranı ve borçlanılan sürelerin değerlendirileceği sigortalılık statüsü açısından hakları korundu. Borçlanma primleri yüzde 32 oranı üzerinden hesaplanıyor. Borçlanma öncesi Türkiye'deki son sigortalılıkları 4/a kapsamında ise borçlandıkları süreler 4/a kapsamında geçen sigortalılık süresi sayılıyor.

Ancak SGK yayımlamış olduğu 2019/16 sayılı Genelge ile yasa hükmüne aykırı olarak, 1 Ağustos 2019 tarihinden önce yurtdışı borçlanması için başvuranların da borçlandıkları sürelerin ilgili aylara mal edilmesi ve prime esas kazançların tespitinde değişiklik sonrası hükümlerinin uygulanacağını açıklamıştı.

 

Örneğin, Türkiye'de 1.7.2018 tarihinde 4/a (SSK) kapsamında sigortalı olan kişi, 25.7.2019 tarihinde 1.1.1991-31.12.2005 tarihleri arasında Almanya'da geçen 5400 gün sigortalılık süresinin tamamını borçlandığında, borçlanılan süreleri ve bu sürelere ait prime esas kazançları Türkiye'de ilk işe giriş tarihi olan 1.7.2018 tarihinden geriye götürülen sürelere (1.7.2003-30.6.2018) ait ilgili ayların prim günü ve kazancı sayılacaktı.

Örnekteki sigortalının Türkiye'de sigortalılığının bulunmadığı ve borçlanma tutarını 10.12.2019 tarihinde ödediği varsayıldığında, borçlanılan süreleri ve bu sürelere ait prime esas kazançları borçlanma tutarını ödediği 10.12.2019 tarihinden geriye götürülen sürelere (10.12.2004-9.12.2019) ait ilgili ayların prim günü ve kazancı sayılacaktı.

Buna göre, örnekteki kişinin emekli aylığının hesabında 2000 öncesi döneme göre daha düşük olan aylık bağlama oranları uygulanacağından daha az emekli aylığı bağlanacaktı.

★★★

SGK yayımlamış olduğu 29 Kasım 2019 tarih ve 2019/21 sayılı Genelge ile yanlıştan döndü. Her ne kadar SGK “eşeği önce kaybettirip sonra buldurmuş” olsa da yanlıştan dönmek de bir erdem. Binlerce ihtilafa neden olacak yanlıştan dönülmesi her iki taraf için de iyi oldu.

1 Ağustos 2019 tarihinden önce yurtdışı borçlanması talebinde bulunanların borçlandıkları sürelerin ilgili aylara mal edilmesi ve prime esas kazançların tespitinde eski hükümler uygulanacak. Eski hükümlere göre, borçlanılan süreler ve bu sürelere ait prime esas kazançlar, borçlanılan sürelerin ilgili olduğu aylara mal ediliyor.

Buna göre, 1.1.1991-31.12.2005 tarihleri arasında Almanya'da geçen 5400 gün sigortalılık süresinin tamamını borçlanmak için 25.7.2019 tarihinde başvuran örnekteki kişinin borçlandığı süreler, 1.1.1991-31.12.2005 dönemine ilişkin prim günü ve prime esas kazanç sayılacak.

Böylece, emekli aylığının hesabında, 1.1.1991-31.12.1999 dönemine ilişkin prim günleri için 2000 sonrası döneme göre daha yüksek olan aylık bağlama oranı, 1.1.2000-31.12.2005 dönemine ilişkin prim günleri için de Ekim 2008 sonrası döneme göre daha yüksek olan aylık bağlama oranı esas alınacağından, bağlanacak emekli aylığı daha yüksek olacak.

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 09.12.2019)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.