Asgari Ücrette Yaş Farkının Kaldırılması Gençleri Nasıl Etkiledi? / Ahmet Kıvanç

2014 yılında 16 yaşından küçükler ile büyükler arasındaki farklı asgari ücret uygulamasına son verildi. Merkez Bankası’nda yapılan bir araştırma, yaşa bağlı asgar ücret uygulamasının terk edilmesiyle genç erkeklerde işgücüne katılımın ve istihdam azaldığını, işsizliğin arttığını ortaya koydu. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberi.

2020 yılı asgari ücretini belirleme süreci yaklaşırken Merkez Bankası ekonomistlerinden Müşerref Küçükbayrak, asgari ücrette yaş ayrımının kalkmasının gençlerde işgücü ve eğitim üzerindeki etkilerini inceledi.

Türkiye’de asgari ücret 1989 yılından 2013 yılına kadar olan dönemde yaşa bağlı olarak belirlendi. En son 2013 yılının ikinci yarısında brüt asgari ücret 16 yaş ve üzerindeki çalışanlar için 1021.50 TL, 16 yaşından küçükler için de 877.50 TL olarak ilan edildi. 2014 yılında ise yaşa bağlı farklı asgari ücret uygulamasına son verildi ve tüm çalışanlar için aynı asgari ücret belirlendi.

Ekonomist Küçükbayrak, yaşa bağlı farklı asgari ücretin kaldırılmasının 15-16 yaş grubundaki genç erkekleri nasıl etkilediğini araştırdı. Küçükbayrak’ın araştırmasında, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun yaşa bağlı farklı asgari ücret uygulamasına son verme kararını o dönemin şartları doğrultusunda ansızın verilen bir karar olarak değerlendirmenin mümkün olduğu, çünkü bu kararın öncesinde yaş ayrımının kaldırılmasına ilişkin herhangi bir tartışmanın gündeme gelmediği, ulusal düzeyde tek bir asgari ücretin belirlenmesine yönelik yönetmelik değişikliğinin de bu karar alındıktan sonra hayata geçirildiği anımsatıldı.

Bu kararla 2014 yılında 16 yaşından küçüklere ödenen asgari ücrette reel yüzde 14.3’lük artış yapılırken, 16 yaş üzerindekilere ödenen asgari ücrette reel anlamda neredeyse hiçbir değişiklik yapılmadığı belirtildi.

Beklenmedik ve ani yapılan bu değişikliğin gençlerin işgücü ve eğitime katılım davranışları üzerinde bir etki yaratmasının
beklenebileceği, çünkü o güne kadar genç işçi çalıştırmanın işverene göreli bir maliyet avantajı sunarken, 2014 yılından sonra bu avantajın ortadan kalktığı dile getirildi.

GENÇLERDE KAYIT DIŞI YAYGIN

Kayıt dışı çalışmanın özellikle gençler arasında çok yaygın olduğu vurgulanan araştırmada, 15-16 yaş arasındaki erkeklerin yüzde 86’sının 2013-2014 yıllarında kayıt dışı çalıştığı belirtildi. Kayıtlı ve kayıt dışı olmak üzere ikili bir yapının sürdüğü ülkelerde asgari ücrette yapılan bir artışın kayıtlı sektörde ücretleri artırırken, kayıtlı olmayan sektörlerde işgücü geçişlerinden dolayı ücretleri aşağıya çekebildiği kaydedildi.

TEK ASGARİ ÜCRET GENÇLERDE İŞSİZLİĞİ ARTIRDI

Araştırmaya göre, 16 yaşından küçüklere ödenen asgari ücretin 2014 yılında reel yüzde 14.3 oranında artması, genç erkeklerde istihdam edilme olasılığını yüzde 3-6 arasında azalttı. Asgari ücret artışının genç erkeklerde işgücüne katılma olasılığını da yüzde 1 ile 3 arasında azalttığı kaydedildi. Bunun sonucu olarak tek asgari ücret uygulamasının gençlerde işsiz olma olasılığını yüzde 2-3 oranında artırdığı belirtildi.

Asgari ücretteki yaş farkının kaldırılmasının gençlerin eğitime devam etme oranını da yüzde 1-2 artırdığı vurgulanan araştırmada, iş bulma şansının azalması nedeniyle eğitime devam etme eğiliminin arttığı ifade

edildi. Ancak, asgari ücret politikasındaki bu değişikliğin gençlerin “ne istihdamda ne de eğitimde olma” olasılıklarını da artırdığı, bu etkinin yüzde 2-4 arasında olduğu kaydedildi.

Sonuç olarak, asgari ücrette yaş farkının kaldırılmasıyla genç erkeklerde istihdam ve işgücüne katılımın azaldığı, işsizliğin ise arttığı belirtildi. Asgari ücretin 16 yaş altı ve üstü için farklı belirlendiği dönemde 16 yaşından küçük bireylerin işe alınmasının firmalara işgücü maliyeti açısından avantaj sağlarken, yaş ayrımına son verilmesiyle bu avantajın ortadan kalktığı vurgulandı. Her ne kadar yaş farkının kaldırılmasının ardından eğitime yönelen gençlerin sayısında artış olsa da ne eğitimde ne de istihdamda olmayan gençlerin sayısında da artışa yol açtığı, bu nedenle gençleri eğitime yönlendirecek etkin politikaların uygulanmaya devam etmesi gerektiği dile getirildi.

(Kaynak: Haber Türk | 14.11.2019)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.