BASINDAN YAZILAR
2013/38 Sayılı Tahsis Genelgesi / Abdulhalim Eke - MuhasebeTR

2013/38 Sayılı Tahsis Genelgesi / Abdulhalim Eke

Genelge aslında 2011  58 sayılı SGK Genelgesinin geliştirilmiş hali.

2018 38 sayılı genelgeden ilk özetleyebildiklerimi 2 Ocak 2019 tarihinde bu sayfaya taşımıştım. Zaman ve yeni uygulamalar araya girince kalan kısımların listelenmesi zaman aldı.

Aşağıda benim  ilgi alanıma giren yönleri ile genelgenin öne çıkan yönlerini listeledim.

Örneğin ölen korucuların eşlerinin başkaları ile evlenmelerinde son evlilik ölümle sonlansa dahi korucu eşin aylığına  dönmeyi yasaklayan uygulama kaldırılmış oldu. Bu ve benzeri bir çok yenilik var. Aslında genelgeyi yeniden yeniden okumak yararlı.

 

  2018 38   SGK Genelge ÖZETİ  (ABDULHALİM EKE) Sh.
1 4/1c lilerden sigortalılığı sona erenler için sigortalılık süresi sigorta başlangıcı ile tahsis talep tarihi arasındaki süredir. 2
2 Vazife malullüğü alanların aylık öncesi süreleri sonraki uzun vadeli sigortalar bakımından nazara alınmaz 2
3 1.10.2008 öncesi sigortalı olan 4/1-a ve b sigortalılarının 18 yaş öncesi sürelerde geçen hizmetleri malul ve ölüm aylığı hesabında nazara alınır 3
4 506 geçici 81 yaş koşulları belirlenirken 18 yaş uygulamasına bakılmaz, ilk işe giriş tarihine göre yaş ve gün  belirlenir.20 yıl 25 yıl gibi bekleme süreleri ise 18 yaşa göre belirlenir. 3
5 506 Ek 5 sigortalılık sürelerine eklenir.(5434 FHSZ ‘de) Ancak Ek 5 te olup 5510 40 da olmayanlara 3.600 gün  en çalışma koşulu aranmaz.Ek 5 sigortalılık süresine ekleme ve yaş haddinden indirim sağlar.5434 yaş hadlerinden indirim vermez,4/1-a ve b aylığında gün sayısına  eklenir.1999 ve 2002 yıllarına göre belirlenecek kademeli yaş uygulamasında esas alınır. 4, 5
6 Hem Ek 5 (md.40) hem başkasının bakımına muhtaç çocuğu olan kadın sigortalı için her ikiside hizmete eklense de, çocuk bakım süresine ayrıca FHSZ eklenmez 7
7 Ölüm aylığında çocukların yaş hesabı, sigortalının ilk işe girdiği tarihteki kayda göre sonra doğanlar ise ilk kayıt tarihine göre 7
8 Yaş şartının tahsis talep tarihinden itibaren 1 ay içinde dolduranların tahsis talepleri reddedilmez(Yaşlılık için sh.64) 8
9 506 Ek 5 hizmeti olan kişinin 4b ve c emeklisi olması durumunda koşul belirlemede Ek 5 hizmetleri nazara alınmaz 9
10 Yaş haddi indirimi için yeraltında 1800 gün diğer işlerde 3600 gün çalışma aranır 10
11 Genel yazı değişikliği ile (11.11.2015 5694873) 1800 ve 3.600 gün hesabında 1.10.2008 öncesi ve sonrası çalışmalar toplanır. Daha önce ret kararı var ise 2. karar işlemi ile ret kaldırılır. 11
12 Basında kanun değişikliği öncesi FHSZ verilmeyen aranın FHSZ primini yatıranlar süre olarak yararlanır. 12
13 Ek 5+5510 FHSZ günleri 3600 den az ise EK 5 ler güne eklenir ve yaştan düşerken, 5510 FHZS sadece güne eklenir yaştan inmez 13
14 Emekli basın mensubu 2008 Ekim-2013 kasım arası sürenin FHZS sini yatıranlar için aylık artan günlerle baştan itibaren artırılarak fark ödenir. 16
15 İş kazalarında % 10 ve üstü oran belirlenen kişilerin kaza soruşturması beklenmeden gelirleri bağlanır. Soruşturma sonrası 21,22 ve 23.maddelere göre 2. karar işlemleri yapılır. 19
16 4b sigortalılarından gelir bağlanıpta prim borçlarını sonradan ödenmesi halinde gelir başlangıç tarihi değişmeyecektir. 19
17 İş kazası gelir bağlama işlemlerine esas alınan kazançların bulunduğu dönem için ayrıca artırım yapılmaz,bağlanan gelir örneğin yılın ilk 6 aylık döneminde ise artış 2.dönemden başlar veya bir önceki yıla aitse ilk dönem de zamlandırılır. 20
18 Gelir bağlamada arızi kazançlar esas alınan oran % 50’yi geçemez,Arızı olmayanlar toplanır, aynı dönem gününe bölünür. Arızi olan olmayan toplanır toplam güne bölünür. Mukayese her ay için değil toplam dönem ve ortalama gün bazlı yapılır. 22
19 Gün karşılığı olmayan hizmetler hesaba hiç girmez. 22
20 Birden fazla işyerinde çalışanlar için, gelir bağlamaya esas kazanç  diğer işyerlerindeki kazançlarda nazara alınarak belirlenir. Geriye doğru aylarda aynı statü olması bile diğer stratüde kazanç varsa  esas alınır (örnek son 2 ay4/1-a+ ilk ay 4b) 24
21 Ancak sigortalı 53.maddeye göre  önce 4/1-a sonra 4b olmuş ve 4b ye ayrıca prim ödeyeceğini seçerek ödemiş ise bu defa kaza hangi statüde oldu ise o statü kazancı esas alınır 25
22 Birden faz iş kazasına uğrayanların son kazançlarına göre hesaplama yapılır, bu şekilde hesaplanan tutar ilkinden az ise ilki ödenir. 26
23 İlk kazadan sonra bir de 5510 döneminde kaza geçirilmiş ise kusur indirimlerinde en yüksek kusura göre indirim uygulanır. 27
24 % 55 oranında ağır kusurlu kabul edilen sigortalının bu oranın üçte bir oranı olan % 18,33 esas alınır. Örnekte ilk gelir 344,98  ise % 18,33 ü olan 63,24 TL iner 344,98-63,24=281,74 TL dir. 28
25 22.maddeye göre indirimlerden en yüksek olanı uygulanır 28
26 Mahkeme kararlarında kontrol muayenesi ve bakıma muhtaçlık yönünden bir açıklama yoksa bu konularda mahkeme kararı uygulandıktan sonra kontrol kaydı ve bakıma muhtaçlık konularında sevkedilebilir 29
27 Gelir bağlanan kişilerin kontrolü varsa oran değişirse, değişen oran varsa açılan davalara kendiliğinden bildirilir. 29
28 Gelir bağlamaya esas kazançlar içinde primi ödenmemiş 4b hizmeti varsa primlerin geç ödenmesi gelir başlama tarihini değiştirmez 30
29 Gelir bağlananlardan işverenden tazminat alanların 506 dönemi kazaları için aldıkları tazminat bağlanacak gelirden mahsup edilmez iken, 5510 dönemi gelir bağlanmadan alınan tazminatlar peşin sermaye değerine  kadar gelirden mahsup edilir 31
30 İş mahkemelerinden sağlık ve yüksek sağlık kurulu kararlarının istenilmesi halinde, tüm sağlık kurulu raporları,grafiler, tıbbi belgeler,soruşturma raporları eksiksiz olarak mahkemeye gönderilir 32
31 Ayrı illerde iki iş kazası geçirenlerin işlemi son ilde yapılır. 33
32 506 döneminde % 50 ve altı gelir bağlanıp aynı dönemde ölenlerin hak sahiplerine talepleri halinde 01.01.2018 den gelir bağlanır (Yönetmelik değişikliği) 36
33 4c-memurlardan sıhhi izin sürelerini doldurdukları için  malullüğe sevk edilenlerin başka sınıf ve vazifeye atanma hakkı yoktur 38
34 Ancak görevle ilgili kaza,hastalıkta sıhhı izin süreleri uygulanmaz iyileşene kadar izinli kabul edilir. 38
35 Sıhhi izin süreleri hesaplanırken 1 yıl sonra alınan raporlar ile ayrı hastalıktan alınanlar toplama girmez 38
36 Askerliğe  alındıkları anda  zaten asıl işlerini yapmaya engel olmayacak derede malul olanlar , askerlikteki malul hakkından yararlanamazlar 39
37 4c li iken malul sayılıp aylık bağlanmadan görevden ayrılanlar için diğer statülere göre hizmet tamamlaması halinde, önceki malul belirlemesi yeterli kabul edilir ve yeniden malullüğe sevkedilmeden son statüden aylık bağlanır (Asker, Polis için önemli) 39
38 4c li iken malul sayılıp başka vazifeye atananlar, emeklilik dışında görevle bağı koparsa yeniden sağlık kuruluna gönderilir, % 60  denmesi halinde malul kabul edilirler. 40
39 malul sevki için işten ayrılma, devretme koşulu aranmaz, tahsiste aranır 40
40 4/1-a veya 4b sigortalılarının malul sevki sonrası statüsü değişirse yeniden sevk gerekmez 41
41 Geçici iş göremezlik sürerken malul sayılanların ödemeleri aylıktan yüksek ise aradaki fark ayrıca ödenir.(Benzer husus yaşlılık aylıklarında da var sh.64) 41
42 Kuruma malul aylığı başvurusu reddedilip dava açanlarda çalışırsa, mahkeme kararında yazan tarihten malul aylığı başlar, sonraki çalışma aylığa engel olmaz. Ancak çalışma dönemleri için aylık ödenmez,27.maddeye göre aylık hesaplanır. Mahkeme kararı uygulandıktan sonra sigortalı kontrol muayenesi ve bakıma muhtaçlık yönünden sevkedilir. 42
43 Kurumca malullüğü ret edilip, davası sürerken çalışan ve sonrasında yaşlılık aylığı bağlanan sigortalı için ilama göre malul aylığı bağlanır, çalıştığı dönem kesilir. Bağlanan yaşlılık aylığı başlangıç tarihinde malul aylığı ile mukayese edilir fazla olanı ödenir. 27 den farklı 42
44 Aylık başvurusu ayın son günü tatile gelse bir önceki aya sayılır. Taahhütlü, APS,PTT Alo Post ve PTT Kargo kabul günü teslim günüdür. 42,43
45 Çalışma nedeni ile kesilen aylıkta çalışılan sonraki süre  ilk bağlanan statüde kabul edilir. 43
46 maluller muhtar olursa kesinti olmaz 44
47 SGDP ödeyen 1479 malulleri isterlerse 01.03.2016 dan itibaren malul aylıklarını kestirebilirler 44
48 506 malulü memur olur, aylığı kesilmez 44
49 5510 öncesi malulün yurtdışı çalışması aylık kesme nedeni değil 44
50 1479 sayılı kanundan gelen 4b li malul aylıkları 4 a kapsamında çalışma ile kesilmez SGDP olur, b -c keser 44
51 Kontrol muayenesi 3 ayda olanlardan ölenlerin aylıkları mirasçılara geçerken, bu sürede yaptırmayanların bu süre aylıkları geçmez 44,45
52 506 malulü çalışırsa yeniden aylık için ile malul diyen mevzuata göre malul müdür diye kontrol edilir, değil denirse bir kez de yeni mevzuata göre malul tespiti isteyebilir. Yeni mevzuata göre malul sayılması eskiye göre olan örn 5 yıl 900 gün gibi koşullara bağlanan aylığın yeni koşulların tamamlanması beklenmez eski aylık devam eder 45
53 SSİY md.10 değişikliğine göre sadece çalışılan sürede malul aylığı borç çıkarılır 45
54 Bildirimli çalışanlara çalışılan dönem için 5 yıl, bildirimsize 10 yıl içindekiler borç çıkarılır (96 b ve a farkı) 46
55 Malullerden çalıştığı tespit edilenler SSİY değişikliği olan 5.12.2017 öncesi tespit edilmişse kontrole tabi tutulurken, 5.12.2017 sonrası tespitlerde kontrol muayenesine tabi tutulmaz.Sadece çalıştığı süre borç çıkarılır 46
56 506 81 C uygulamasında 23.05.2002 tarihi esas alınır 49
57 Bağ-Kur için 1.10.1999 ve 1.6.2002 tarihlerine göre yaş 49
58 5520 md.28 2 v 3 fıkralar ilk defa 1.5.2008 de sigortalı olana uygulanır 52
59 İşe girişte maluldür rapor olanlar,yaşlılık aylığında yeniden sevkedilmen önceki rapor esas alınır 54
60 Yeraltı maden işlerinde çalışanlara 5510 döneminde yılda 180 gün FHSZ ilave eklenir, en az 1800 günü olanların eklenen günleri yaş hadlerinden indirilir. 55
61 30.09.2008 öncesi sigortalı olanların yer altı veya münavebeli işlerde 1800 gününün olması halinde emekli yaşları 50, en az gün 3.600 olmakla birlikte 08.09.1999-30.09.2008 arası işe girenler için gün sayısı 15 yıl 7000 gün veya 25 yıl 4.500 gün olarak uygulanır. 1.10.2008 sonrası işe girenler ise 20 yıl bekleyerek 5.000 gün 25 yıl bekleyerek 4000 günle aylık alabilir 60
62 4b liler için 1.3.2016 tarihinden itibaren aylık başvurusunda faaliyeti sona erdirme beyanı aranmaz (5510 dönemi sigortalısı) 61
63 malul ve yaşlılık aylıklarından her ikisinin koşulları da oluşuyorsa birine  talep diğeri içinde geçerli sayılır.Yüksek olanı ödenir.(Çalışmama şartı varsa bu açıklanmamış) 62
64 Aylık başvuru dilekçesinin Kurumun hangi birimine verildiğinin önemi yoktur. Aylığı bağlayacak ilgili yere yönlendirilir.Hatta sandık mensubu SGK’ya verse Sandığa  SGK ilgili yere gönderir ve ilk başvuru tarihine göre işlem yapılırmış 62-63
65 Açıktaki 4 c liler için aylık başlangıcı ayın 1,  görevdekilere 15’i 63
66 4c kapsamında  ihyalı hizmet ödemesinden  6 ay sonra 4/1-a ve b aylığı başlar. 63
67 Tahsis ret tarihi itibari ile eksik günler sonradan tamamlanırsa, aylık ilk başvurudan başlar 64
68 Prim borcu olanların talepleri reddedilmez, aylık prim ödenince başlar yeni tahsis talebi aranmaz 65,66
69 Ek 5 primi ödeyenlerden borçlu olanlar isterlerse boçlarını ödemelecekleri beyan ile tahsis isteyebilirler.Ödenmeyen süreler nazara alınmaz.B85 66
70 4/1-a ve 4c sigorta tahsis taleplerinde GSS primlerinin ödenmemesi engel oluşturmaz 66
71 23.04.2009 tarihinde tahsis talebinde bulunan  ve sigortalılığı devam  eden  4b linin bu tarihten tahsis başlangıç tarihi 01.05.2009 kadar 8 günü SGDP’ye tabidir. (Örnek 5) 67
72 6663  geçici 14 kanun değişikliği ile 01.03.2016 tarihinden itibaren ticari faaliyetine devam eden kişinin tahsis talebi ile tahsis başlangıcı arasındaki süresi zorunlu sigortadan sayılmamaktadır. 67,68
73 SSİY Ek 9 uyarınca tahsis talep tarihinde borcu olmayan ancak tahsis işlemleri sırasında 2 brüt asgari ücretten az borç tahsise engel değildir. Aylıktan kesilir 68
74 4b aylıklarının kesilmesi, normal prim ödenmesi için talep halinde takip eden aybaşından aylık kesilir 69
75 4/1-a yaşlılık alan 4b kapsamında faaliyete devam ediyorsa 01.03.2016 tarihinden sonra yazılı isteği varsa aylığı kesilir.(sorunlu alan) Tersi olmuyormuş. 70
76 5510 döneminde ilk kez sigortalı olanlardan yaşlılık aylığı alacaklar çalışırsa kesiliyor ancak ek çalışma aylık hesabında aylık statüsü değişmiyormuş 71
77 İşyerlerinin 5335 kapsamında olup olmadıklarını belirleme hususu kamu ve kuruluşlarına aitmiş 72
78 SSK yaşlılığı aylığı alıp 4c sigortalısı olanlar için aylık 5510 öncesi bağlanmış ise çalışmaya başladığı gün, 5510 döneminde bağlanmış ise çalışmaya başladıklarını takip eden aydan kesilir 73
79 6385 ile 5335 e gelen değişiklik ile kamuda işten ayrılma talep olmadan aylığın bağlanma nedeni, 73
80 1.10.2008 öncesi 4/1-a veya b aylığı alanlardan 5335 çalışanlarının 4/1-a veya c kapsamındaki sonraki çalışmaları aylık statüsünü değiştirmez, kısmi aylık hesaplanır. Bu kişilerden kamu yanında özel sektörde de aynı dönemde çalışmaya devam edenler isterlerse aylıklarını başlamadan özel kesimde devam edebilirler. 73
81 SSİY Ek 9 uyarınca tahsisten sonra borcun çıkması halinde aylıktan 1/3 kesilir.Ancak eklenen hizmetlerle ilk aylık tarihinden aylık yeniden hesaplanır. 75
82 İşten ayrılma koşulu gerçekleşmeden aylığı başlayanların aylıklarının işten ayrıldıkları tarih öncesi kısmı borç çıkarılır.(67 ve 68 sayfalar bağkur örnekleri aksi yönde) 76
83 SSİY Ek 10 uyarınca aylık alırken aylığın kesilmesini gerektirecek şekilde  çalışma dönemleri 96 b ye göre borç çıkarılır.İşten ayrılma talep sayılır aylık kendiliğinden yeniden başlar.Ancak çalışılan süre için kısmi aylık eklenir. (Sh 77 örneği 96 b için bildirim arıyor) 76
84 SSİY md.35 eksik günü tahsis sonrası anlaşılanlar, kurum hatası ise önce borçlanılır, tamamlanmıyorsa koşulu varsa hizmet verilir. Borçlanmada aylık hesabı yapılmaz, hizmet eklenmesinde statü değişmez, ancak aylık miktarı değişebilir, 77,79
85 Tamamlanan günlere karşılık süre için aylık ödenmeyecektir. Ayrıca  işlem tarihindeki asgari borçlanma tutarları borçlandırılarak,  aylıklardan kesilecektir. Borç çıkarılacak aylıklar son aydan  eksik süre kadar geriye gidilerek belirlenir. 80,81
86 5.12.2017 tarihinden önce aylığı kesilip, borç çıkarılanlar,ödemesi devam edenler ile  tamamını ödeyenlere  fazla tutarlar mahsup edilmez, sadece borçlanma ile dahi olsa aylıkları 01.01.2018 den başlar.(Örnek 2 de ise ödemesi devam edenlerin, toplam ödemesinin yersiz ödeme tutarına kadar kısmından borç  izah edilmiştir. 81
87 Kamuda işe iade 4 aylık süreler borç çıkarılır. 82
88 Son statüde toplam hizmet ölüm aylığına yetmez ise, yeten statüye göre ölüm aylığı bağlanır, ancak yetmeyen statü dahil tüm gün ve kazançlar esas  alınır. 85
89 Örnekte  ölenin  4/1-a lının 884 günü vardır. Ancak 546 günü 5510 dönemi  yer altı maden çalışmasıdır. Buradan gelen yıla 180 toplam 273 FHSZ gübü ile toplam 1157 gün olduğundan ölüm aylığı bağlanır. 86
90 Kasten öldürenin ceza alma koşulu aranmaz, kasten öldürme yeterlidir,aylık engelidir. 87
91 Hükümlü ve tutuklulardan cezaevi çalışmaları, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim görenler,meslek lisesi ve üniversite nedeni ile stajyerler,kamunun desteklediği projenin bursiyerleri, 2547 ye göre asgari kazancı geçmeyen öğrenciler,Türkiye İş Kurumu kursiyeri olmak ölüm aylığına engel değildir.B112 87,88
92 Yaşları dolana kadar öğrenci oldukları halde 4 a sigortalısı olan çocukların çalışmaları, aynı dönemde 4b sigortalısı olmamak (md.53) koşulu ile ölüm aylığına engel değildir. 7103 sayılı yasa değişikliği ile 27.03.2018 den itibaren 88
93 4b ve c çalışmaları ise aylığa engel, yurtdışı işçi çalışması da engel 88
94 Ancak çocukların isteğe bağlı sigortalı olmaları ölüm aylığına engel değil 88
95 Aylığı çalışma ile kesileceklere 5434 10 yıl ve fazla hizmeti olanlar sayılmamış, az olanlar sayılmış 88,89
96 Erkek çocuklara çıraklık ve mesleki eğitim halinde aylık kesilir açıklaması sh .87 ile zıtlık oluştursada 18 yaş eklemesi yapılmış 90
97 Pedegojik Enfarmasyon Proğramı yüksek öğrenim değildir denmiş 92
98 26.11.2014 tarihinden sonra okuma azami süreleri yeniden başlanarak hesaplanır eskiler hesaba girmez 92
99 Malul çocuklarda yaş,bekarlık,öğrencilik koşullarına bakılmaz, Erkek veya kız aylık bağlanır 93
100 Primsiz olan aylık değilmiş,Sporcu aylığı, terörden zarar gören aylığı, istiklal madalyası , 2022 aylığı vs. ancak bunlar asgari ücretin netinden kazancı varmı tespitinde nazara alınır. 94
101 Evlat edinenlerler evlatlıktan aylık alamaz 94
102 506 malul aylığı alan çocuk çalışsada aylık alır 96
103 Eski kanun döneminde artan hisse olmadığı için ret yiyen ana baba SSİY değişikliği sonrası 5.12.2017 tarihinden geriye zamanaşımı süresi için talepte bulunabilir.Örnek 1 de aylık başlangıcı 01.01.2018 dir denilmiş 96
104 506 ana baba hissesi her birine % 25 denilmiş 97
105 malul çocuk talebinde malullük başvuru tarihindeki mevzuata tabi 97
106 90 yılında ölen 2926 lı babadan ölüm aylığı, 5510 dönemi ölümü 5434 eşinde ölüm aylığı,babadan 2016 da iptal, 20.02.2018 de babadan ölüm aylığı istedi 01.01.2018 den babadan aylık alır zira 4c aylıkları karşılaştırma işlemine irmez 97
107 1479 sigortalı   baba 1.10.2008 öncesi ölür, kızı malul 1479 a göre ret edilmiş, 5.12.2017 yönetmelik değişiklik tarihi ile zamanaşımını belirle ölüm aylığı alır.BU AÇIKLAMA BAĞKUR KANUNUNA AYKIRI 97
108 Birden çok dosyadan gelir ve aylık almadan kapsamdan çıkan gelir olabilir. (Sonuca etkisi tazminat davasında PSD indirimi olmaması) 99
109 Ana babanın hak sahipliğinde 2008 ekim öncesi ölenler ölüm tarihi, sonrası ise talep tarihine göre koşullara bakılır (65 yaş üstü hariç denmiş) 101
110 Kız çocuklarının boşanmaları halinde aylık kararın kesinleşmesinden başlar 103
111 Örnekte kızın çalışması halinde aylığın başlaması için işten ayrılma ve talep denmiştir. Ancak sh.106 da verilen 5.10 örnek 1 açıklamasında işten ayrılma tahsis talebi gibi kabul edilecektir denmek sureti ile çalışılmayan dönem aylıklarının çalışılan dönem mahsup edilerek ödeneceği açıklanmıştır. 103
112 Ölüm tarihi 05.12.2017 öncesi olup prim borçlarının daha sonra ödenmesi halinde 05.12.2017 yi takip eden aybaşında ölüm aylığı bağlanır denilmiştir 104
113 10.03.2018 de 4/1-alı ölmüştür.4b borcu vardır. Ödeme 20.06.2018 de yapılsada aylık 01.04.2018 de başlar 104
114 Babasının sağlığında bakmakla yükümlü malul çocuk denen baba ölünce malulmü diye sevkedilmez, eski rapor yeterli 105
115 Önceden malul raporu yoktur ancak sigortalının ölüm tarihinde çocuk maluldür diye sağlık kurulu rapor varsa aylık ölümden başlar 106
116 MALUL ÇOCUK EVLENİRSE AYLIĞI KESİLMEZ 111
117 Boşanma  sonrası fiili yaşam halinde eksik inceleme,yeni bilgi belge ile başvuru mümkün 112
118 Yurtdışında yaşayanlara boşandığı eşi ile birlikte yaşıyormu diye araştırma yapılmaz 112
119 2022 gereği artan aylık evlenme yardımına esas alınmaz 114
120 Sonradan çıkan prim borcu  ölüm aylığına engel değil,prim aylıktan kesilir 114
121 Çıkan borç son statüyü değiştiriyorsa,yanlış statü iptal edilir,borç çıkar 115
122 6645 gereği borç süreleri durdurulur ve sigorta süresi olarak değerlendirilmez 117
123 Geçici 63 gereği 4b borcu olanlardan aylık bağlama işlemi sürenler yararlanma başvurusunu 01.08.2015 ten önce yapmazlar ise 01.08.0215 ten yararlanmaya başlarlar 118
124 Bunlardan 4/1-a ve 4 c sigortalılarından yeniden tahsis talebi alınmadan işlem yapılır 118
125 4/1-a dan tahsis talepli ancak SSK öncesi döneminden 4b borcu var geçici 63 talebi ile talebi takip eden 01.07.2015 den aylığı başlar 119
126 aynı borç 4b aylığı alacak olana olsa, 01.05.2015 sonrası sürelerin primleri ödenmelidir. 119
127 4b sigortalısın tahsis talebi borç nedeni ile reddedilmiş ise, geçici 63 talebinden yararlandıktan sonra yeniden tahsis talebi alınacaktır. 120
128 4b malul talebi  prim borcundan ret, geçici 63 istedi, bu defa süre yetmedi, ihya etti, yeni tahsis talep aranmaksızın ihyayı ödediği tarihi takip eden aybaşından tahsis 121
129 Geçici 63 ten yararlanan hak sahipleri için aylık 01.5.2015 ten başlar 121
130 Aylık için yeterli günü var ama 4b prim borcu olduğu için istemi reddedildi dava açtı geçici 63 kapsamına giren borcu var feragat etse 31.07.2015 e kadar başvuru yapsa yeni tahsis talebi olarak işlem görecek 125
131 Gelir bağlanacak olan kişilerin 4b hizmetide esas alınacak olsa geçici 63 olunca artık nazara alınmaz, gelir başlangıcı değişmez, 125
132 İş kazasında tüm kazançlar 4b borcu ve geçici 63 ise ihya olmadıkça gelir bağlanmaz 126
133 2005 4/1-a ölümü, eşe aylık bağlandı, bağkur borcu çıktı tahsis iptal,borç çıkarıldı. Geçici 63 istedi, sadece 4/1-a kaldı ama artık aylık 01.05.2015 ten (başvuruyu takip eden aybaşı) başlar.Eski borç kalır 127
134 2008 Ekim sonrası (ölen koca) eşe aylık % 75 ten bağlandı, ancak eş 4b sigortalısı oldu, oran % 50 ye indi, hiç bağkur ödemesi yok, eş geçici 63 ten yararlandı,% 50 oranı durdurulan süreye uygulanır, sonrası % 75 olur (3 nolu örnek) 128  ve 129
135 Aylık alan 4b ye giren kızlarda durdurma sonrasından aylık alırlar 128
136 28 şubat işlemleri 4/1-a b ler 4 ce dönüşür dönüştüğü esas alınır, dönüşme öncesi hizmet ayrıca bir hak vermez. 129
137 506 pilotu (3160 sayılı kanun) yılda 90 gün FHSZ verse de bunu itibari hizmet kabul edip günlere eklemiyorlar. Tahsis için yeteri günü olursa  bu defa aynı süre örneğin 5300 asıl gün  için 900 itibari hizmet günü yani emekli aylığı miktarı  6.200 gün üzerinden hesaplanır. 131
138 SSK yaşlılık aylığı alan ancak emekli sandığı hizmetleri zamanaşımına uğradığı için nazara alınmayan sigortalı aylığını kestirip yeniden başvurursa zamanaşıma uğrayan ancak 5510 ile hizmet kabul eden sürelerdende yararlanır 132
139 4/1-a yaşlılık aylığı alanlar için SGDP tercih bildirimi kaldırıldı. Aylığın kesilmesi işe giriş bildirgesi ile olacak,  aylığı kesilen süreyi tekrar sgdp li süreyi dönüştürmek geçmişte tüm süreleri değil sadece seçim en fazla bir ay öncesine etkili olabilecek,Nisan 2018 almadı, SGDP li çalışmaya dönmeyi mayıs sonuna kadar bildirecek 133
140 1.10.2008 öncesi sözleşmeli ülkede çalışma aylıktan kesme nedeni değil, 1.10.2008 sonrası ise yurt içi  günlerle aylık başladıktan   sonra yurtdışı çalışma aylığı kesmemekte 134
141 yurtdışında evli ya da birlikte yaşayan çiftler için ödenen sosyal yardımlar her iki eş için de ödenmiş kabul edilir. Bu kişilerden yardım almayanlar tahsis başvurusu yapsa bile yurda kesin dönüş şartı gerçekleşmemiştir. 142
142 Sözleşmeli ülkelerden malul aylığı alan kişilere yaşlılık primi ödenmesi ülkemizden tahsise engel değildir, 147
143 İsviçre 4 kodlu primler tahsise engel 147
144 Türk işverenle 5G kapsamında sözleşmesiz yurtdışı çalışma sayılmaz, yurtdışı borçlanma yapmış olanların aylıkları dahi kesilmez. 147
145 Kısmi aylık talep tarihine göre gereken asgari gn koşulunu tamamlayanlara talepleri halinde tam aylık bağlanır. 148
146 Kısmi aylık bağlandıktan sonra tam aylık aynı statüden bağlanır. 149
147 Kısmi aylık alırken ölen kişilerin Türkiye günleri ölüm aylığı için tek başına yetse dahi ölümlerinde tam aylık bağlanmaz. [Kurum uygulamasında yaşlılık aylığı için gereken en az süre aranmaktadır.] Kısmi aylık alırken çalıştıkları için aylıkları kesilenler ilk kısmi aylık tarihine göre tam aylık koşulları için gün tamamlamak zorundandır. 149-150
148 Kısmi sözleşme aylığından sonra çalışmaya başlayanların sonraki kazançları emeklilerin yurtiçi çalışması gibi hesaplanır. 150
149 Borçlanma yapıp ölen sigortalıların hak sahiplerine aylık bağlanamaz ise yazılı talep halinde ödenen tutar faizsiz olarak varislere ödenir. 150
150 Borçlanma işlemi yapıldığı statüden başka statüde yapılması gerektiğinin aylık bağlandıktan sonra tespit edilmesi halinde tespit edilen eksik ödeme tutarı aylık kesilmeksizin ilgililerin aylıklarından mahsup edilir. 151
151 Zorunlu göç nedeniyle Türk Vatandaşı olanlar sadece yaşlılık aylığı için borçlanabilir. [ Yargı kararları ölüm halinde dahi ölüm aylığına yetecek kadar sürenin borçlanılabileceği yönündedir.] 151
152 Daha önce vatandaşlıktan çıktığı için tahsis talebi reddedilen, aylıkları kesilen kişilerin 06.11.2008 tarihinden sonra yaptıkları başvuruları esas alınarak geçmişe yönelik aylık bağlanır. 153
153 28. maddeye göre engelli aylığı bağlanan kişilerin oranları %59 ‘un üzerinde olsa dahi aylık bağlama oranları %59 gibi hesaplanır. 157
154 Askerlik borçlanması  yapan kişilerin askerlik süresi 2000’den önce geçmiş ve 2008 Ekim ayına kadar borçlanılmış ise 2000 öncesi gün sayısına o tarihten sonra borçlanılmış ise hem gün hem kazanç   olarak ilgili yıllarına, 168
155 Askerlik süresi 2000-2008 Ekim arasında, borçlanma da 2008 Ekim’den önce ise yaşlılık ve malullük sigortalarında borçlanma başvuruları tarihindeki yıla gün ve kazanç olarak, ölüm sigortalarında ise hak sahipleri borçlanmış ise ölüm yılına gün ve kazanç olarak eklenir. Bu sürenin borçlanma talep tarihi 2008 Ekim’den önceyse borçlanılan süreler ilgili yıllara gün ve kazanç olarak eklenir. 168
156 Tahsis talep tarihinde veya ölüm tarihine göre bakmakla yükümlü olunan eş veya çocuk bu tarihe göre belirlenir, sonraki değişiklikler nazara alınmaz. 177
157 Hukuk Müşavirliğinin 2014/30 sayılı genelgesine göre gelir/aylığın yanlış ya da eksik hesaplanmış olduğuna ilişkin davalar, boşandığı eşiyle birlikte yaşadığı tespit edilenler, hak sahiplerinin tespiti davaları, yersiz ödeme ve her türlü alacak davaları, maluliyet tespitine ilişkin davalar ile sürekli iş göremezlik tespitine ilişkin davalar v.b kesinleşmeden uygulanabilecek kararlar olduğundan 30 gün içinde uygulanır. 241
158 Aylık kesme işleminin iptaline ilişkin olmakla birlikte eda hükmü taşımayan kararlar kesinleşmeyi beklemeden 30 gün içinde ödeme yapılır. 242
159 Hizmet tespiti davaları ile, gaiplik kararı, sigortalı/hak sahiplerinin fiil ehliyetlerinin kısıtlanması, kişiye vasi, yasal danışman, kayyım atanmasına ilişkin davalar, nüfus bilgilerinin değiştirilmesi, boşanma, soybağı gibi davalar kesinleştikten sonra işlem yapılır.B172 241
160 Tahsis koşulları bulunmadığı için toptan ödeme yapılan kişinin sonradan tespit edilen günleri ile aylığa hak kazanması halinde toptan ödeme tarihini takip eden aybaşından itibaren kendisine aylık bağlanarak ödenen toptan ödeme aylıklardan mahsup edilir. 244
161 Sözleşmeli ülkelerde alınan sağlık raporları Türkiye’de maluliyet değerlendirilmelerine esas alınır. (Sigortalı yeniden Türkiye’de rapora gönderilmez.) Almanya için her ilin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik Merkezi, Almanya dışı ülkeler için Kocatepe Sosyal Güvenlik Merkezi. 246-250
162 Malullük sevki isteyen kişilerin primi ödenmiş en az 1800 günü varsa masrafları kurumca karşılanarak sevk edilir. Yurtdışı borçlanması yapacak kişiler 1800 günü ödedikten sonra masrafları kurum karşılar, ödemeyen veya borçlu olanların masrafları kendilerince karşılanır. Ancak aylık bağlanmadan önce ödeyenlerin masrafları iade edilir. 247
163 Masrafları karşılama işlemleri engellilerden eksik günü olanlarda da uygulanır. 248
164 Aynı anda birden çok statüye tabi prim ödeyenlerin sevk işlemi ayrı ayrı yapılmaz, tek sevk yapılır. 249
165 Malullük tahsis talebinde bulunup aylık bağlanana kadar çalışan kişilerin malullüklerinin tespiti veya kontrol muayenesi için yeniden sevk yapılmaz. 256
166 28. maddenin 5. fıkrası ile 8. fıkrasına göre engelliler ve başka birinin bakımına muhtaç derecede ağır engeli olan sigortalı kadınlar için talep tarihinde yürürlükte olan özürlülük ölçütü, sınıflandırılması ve özürlülere verilecek Sağlık Kurulu Raporları hakkında yönetmelik hükümlerine göre yapılır. 257
167 1995 yılında çalışmaya başlayan kişinin bu tarihten önceki askerlik borçlanması yapması halinde malullük bakımından sağlık durumu 1995 yılına göre belirlenir. 259
168 Yüksek Sağlık Kurulu’nda dinlenecek hekim sigortalı veya hak sahiplerinin belirledikleri bir uzman hekim olacaktır. Ancak masrafları kendilerine aittir. 260
169 Avans ilk üç ay için net asgari ücretin üç katını geçmemek üzere ve aylıklardan mahsup edilmek, avansın fazla olması halinde ise aylıklardan 1/4 oranında kesilmek üzere ödenir. 267
170 Ek ödemeler peşin sermaye değeri hesaplamasında nazara alınmaz. 267
171 5434 Ek-81 kapsamında yapılan ek ödemelerden 4b kapsamında çalıştıkları için aylıklarının 100 TL’si ödenmeyenler SGDP’nin kalktığı tarihten itibaren artık sigortalı sayılmadıklarından 100 TL’lik ek ödemelerini alırlar. 268
172 5510 Ek-3 kapsamında ödenen aylıklar ilave aylıktır. (İkramiye hesabına alınmazlar.) 268-270
173 Ölüm geliri peşin değerlerinde kural ölüm tarihine göre gelire hak kazanan hak sahiplerine göre hesap yapılır. Ancak sonradan doğan çocuklar için çocuğun doğum tarihine göre peşin değer yeniden belirlenir. 277
174 İlk gelir bağlama tarihinde hak sahiplerine gelirin %100’ü ödeniyorsa yeni hak sahibini gelmesi halinde yeni peşin değer hesabı yapılır. Bu tarihten önceki ödemeler fiili ödeme olarak eklenir. 279
175 Daha önce 65 yaşından büyük sigortalılar için rücu yapılmayacağına dair uygulama değiştirilmiştir. 65 yaşını geçse de rücu davası açılacaktır. 280
176 Makam ve görev tazminatı ödenecek olan Belediye Başkanları’nın hak kazanması için kadında 58 erkekte 60 yaş ve 9000 gün veya 61 yaş 5400 gün aranır. Bu koşullar olmadan bağlanan aylıklarda bu koşul tamamlanana kadar makam görev tazminatı ödenmez. Örneğin 5400 günle SSK emeklisi olan kişi 61 yaşında makam görev tazminatına hak kazanır. Ücretsiz de olsa kamuda görev alanların tazminatları makam görev ve temsil tazminatları ödenmez, aylıkları ödenir. İsterlerse 4c kapsamında aylıklarını da kestirebilirler. 281 v.d
177 Vazife malullüğü aylıklarında kişilerin görevdeymiş gibi alabilecekleri tutarlara göre de artış yapılır, sürekli bakıma muhtaç olanlara da ayrıca asgari ücretin net 2 katı ödeme yapılır. Aylık alacak anne ve babalar aylık hesaplamalarında eş ve çocukların aylıklarını azaltmayacak şekilde kendilerine fazladan bir ödeme verilerek hesap yapılır. Memurlardan sınıf değiştirenlere müracaat etme ve görevden ayrılma koşullarına bakmaksızın sınıf değiştirme tarihinden itibaren aylık bağlanır. 01.08.2013’ten itibaren 4c kapsamında görev aldıkları için aylığı kesilenlerin başvurularında yeniden aylık bağlanır. 285-291
178 6495 sayılı kanuna göre aylık bağlanacak olanlar için emsali ile mukayesede 4/1-a ve 4b sigortalıları bakımından malul veya ölüm aylıkları ile bağlanan aylık ve ölüm gelirler de nazara alınır. 297
179 Vazife malullüğü olanlar (3713 ve 2330’a göre gelir alanlar dahil) aylık bağlanmasına neden olan olaydan önceki sigortalı günleri tasfiye edilmiş sayılır ve esas alınan arızaları sonradan bağlanacak aylığa esas engellilikte değerlendirilmez, ilk engellilik halinin dışında başka engellilik hali varsa yararlandırılır. (Gaziler bakımından 2014 yılı ve öncesinde tahsise başvurmamış olanların tamamına uygulanır.) 299
180 Güvenlik korucularının malullüklerin belirlenmesinde vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybetme koşulu uygulanır. (korucular lehine) Görevde olmayanlara bu hak tanınmaz. 313
181 Güvenlik korucuları yeniden göreve başlarlarsa aylıkları kesilmez. 315
182 Ölen korucuların aylık alan eşlerinin sonradan evlenip boşanmaları halinde  başvuru tarihini takip eden aybaşında eski eşinden aylık hakları tanınmıştır. (Daha önce sonraki evlilik ölümle sonuçlansa dahi aylık verilmiyor idi.) 317
183 Yersiz ödemeler aylık alan diğer hak sahiplerinin ödemelerinden re’sen kesilir, itirazları olmadıkça muvafakat etmiş sayılırlar. 329-339
184 Emeklilik talebinden onay işlemleri tamamlanana kadar vazgeçilebilir. (Eski uygulama aylık çekilene kadar idi.) 343

(Kaynak: Ali Tezel | 05.11.2019)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM