Kısa çalışma ödeneği ile ilgili geçen yıl yapılan değişiklik binlerce kişinin işsiz kalmasını önledi. Değişiklik sonrası 77 bin 152 işçi kısa çalışma ödeneğinden yararlandı. Talepteki daralma dolayısıyla üretimini kısmak zorunda kalan işveren, sıkıntılı dönemini işçileri işten çıkartmadan atlattı. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç, kısa çalışma ödeneği ile ilgili merak edilenleri yazdı
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz sebebiyle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az 3’te 1 oranında azaltılması veya faaliyetin tamamen ya da kısmen durdurulması ile sonuçlanan durumlarda çalışanlara Türkiye İş Kurumu ( İŞKUR) tarafından İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanmak üzere kısa çalışma ödeneği adı altında ödeme yapılıyor. Geçen yıl kasım ayına kadar uygulama bu şekildeydi. Ancak, yasadaki “genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz” ifadesinden dolayı işverenler kısa çalışma ödeneğinden yararlanamıyordu. Kanuna “zorlayıcı sebep” de eklenince, kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak isteyenlerin önü açıldı.
Yönetmelikte zorlayıcı sebep, “İşverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bunun sonucu olarak bertaraf edilmesine imkân bulunmayan” durum olarak tanımlandı.
Yasa ve yönetmelik değişikliğinin ardından kısa çalışma ödeneği başvuruları da hızla arttı. 2005 yılından 2018 yılı kasım ayına kadar kısa çalışma ödeneğinden yararlananların sayısı 228 bin 808 kişi iken, 2018 aralık ayından bu yılın eylül ayına kadar olan 10 aylık dönemde ödenekten yararlananların sayısı 305 bin 960 kişiye ulaştı. On aylık dönemde 77 bin 152 kişi kısa çalışma ödeneğinden yararlandı.
2018 aralık ayına kadar toplam 213 milyon lira ödeme yapılmış iken, 2019 eylül sonunda kısa çalışma ödeneği kapsamında yapılan toplam ödeme tutarı 353 milyon liraya ulaştı. On aylık dönemde 140 milyon liralık ödeme yapıldı.
1.523 TL İLE 3.808 TL ARASINDA ÖDENİYOR
Kısa çalışma ödeneği, işçinin son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan ortalama brüt kazancının yüzde 40’ı üzerinden veriliyor. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık brüt asgari ücretin yüzde 150’sini aşamıyor. Ödemeler her ayın 5’inde doğrudan işçiye yapılıyor. Hesaplanan tutardan sadece damga vergisi kesiliyor.
Buna göre, son 12 ay 2.558.40 TL tutarındaki asgari ücretle çalışan işçiye aylık 1.523 TL; 4 bin lira ile çalışan işçiye aylık 2.382 TL; 7 bin lira ile çalışan işçiye de 3.808 TL kısa çalışma ödeneği veriliyor.
İŞSİZLİK MAAŞINDAN DÜŞÜLÜYOR
Kısa çalışma ödeneği normalde 3 aya kadar veriliyor. Bu kapsamda yapılan ödemeler, işsizlik maaşından düşülüyor. Örneğin 10 ay işsizlik maaşı alma hakkı bulunan kişiye toplam 20 bin 310 lira işsizlik maaşı ödenmesi mümkün ise üç ay boyunca verilen kısa çalışma ödeneği, bu tutardan düşülüyor.
Cumhurbaşkanı kararı ile 3 aylık süre 6 aya çıkarılabiliyor. Kısa çalışma ödeneğinin işsizlik maaşından mahsup edilmemesi yönünde de karar alınabiliyor. Bu iki konuda haziran ayında cumhurbaşkanı kararı çıkartıldı. Buna göre, 31 Aralık 2019 tarihine kadar yapılacak başvurularda ödeme süresi 6 aya kadar çıkabilecek. Sürenin 6 aya kadar uzatılması durumunda ilk üç aylık dönemde verilen kısa çalışma ödeneği, işsizlik maaşından mahsup edilmeyecek.
İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle işçiye fazladan verilen kısa çalışma ödeneği yasal faiziyle birlikte işverenden tahsil ediliyor. İşçinin kusurundan kaynaklı fazla ödeme söz konusu olduğunda ise işçiden tahsil ediliyor.
İŞSİZLİK SİGORTASI VAR, EMEKLİLİK PRİMİ YOK
Kısa çalışma ödeneği sırasında işçilerin genel sağlık sigortası (GSS) primleri de fondan ödeniyor. Ancak, analık, hastalık, malullük, yaşlılık, ölüm aylığı gibi uzun vadeli sigortalar için prim yatırılmıyor.
SON 3 YILDA 600 GÜN ÇALIŞMA KURALI
Kısa çalışma ödeneğinden yararlanma koşulları işsizlik maaşıyla aynı. Son 120 gün hizmet akdine tabi olmak ve son 3 yıl içinde en az 600 gün çalışmak gerekiyor.
Kısa çalışma ödeneği, Türkiye İş Kurumu tarafından talebin uygun bulunması halinde kısa çalışmaya katılacak listede yer alan işçilere ödeniyor.
(Kaynak: Haber Türk | 01.11.2019)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.