Sosyal Güvenlik Sistemimizde kadınlar lehine birçok pozitif ayrımcılık içeren düzenlemeler bulunmaktadır. Bu uygulamalardan biri de sigortalının ölümü hâlinde kız çocuklarına evli olmamaları veya evli olmakla birlikte sonradan boşanması veya dul kalması şartlarıyla yetim aylığı bağlanmasıdır. Aynı şekilde sigortalının dul kalan eşine de ölüm tarihinde Türk Medeni Kanunu'na uygun olarak evlilik ilişkisinin bulunması şartıyla aylık bağlanmaktadır.
Kadınlar lehine verilen bu haklar maalesef bazı kadınlar tarafından istismar edilmekte ve SGK'nın başını ağrıtmaktadır.
DUL EŞİN AYLIKLARI
Sigortalının dul eşi evlendiğinde, bağlanmış bulunan ölüm aylığı evlenme tarihini takip eden dönem başından itibaren kesilmektedir. Aylığın kesilmesine sebep olan evlenmenin, ölüm veya boşanma sebebiyle son bulması hâlinde, kesilmiş bulunan aylık, eşin talebi üzerine yeniden bağlanmaktadır. Sonradan evlendiği eşinin ölümü sebebiyle, ikinci eşinden de ölüm aylığına hak kazanan dul eşe, bu aylıklardan tercih ettiği aylığı bağlanmaktadır.
YETİM KIZ ÇOCUKLARI
Yetim aylıklarının bağlanması ve devamı için, kız çocuklarının yaşları ne olursa olsun evli olmaması, evli olmakla birlikte sonradan boşanması veya dul kalması şartları aranmaktadır. Kız çocukların hak sahibi olma şartları içerisinde belli yaşlara kadar öğrenci olma şartları aranmaz. Eşinden boşandığı hâlde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı tespit edilen kız çocuklarının ölüm aylıkları kesilmektedir. SGK’nın uygulama Kanunuyla yürürlükten kaldırılan önceki Sosyal Güvenlik Kanunlarına göre ölüm gelir ve aylığı alan eş ve kız çocuklarının Kanunun yürürlük tarihi itibarıyla bu durumlarının devam ettiğinin tespit edilmesi hâlinde ise, aylıkları, Kanunun yürürlük tarihini takip eden ödeme dönemi itibarıyla kesilmekte ve yersiz ödenen gelir ve aylıklar geri alınmaktadır.
RESMÎ NİKÂHTAN KAÇINARAK AYLIK ALMA
Dul eş ve yetim kız çocukları almakta oldukları aylıklar evlenmeleri hâlinde kesilmektedir. Ancak bu durumda olan bazı kimseler, sadece dinî nikâh yaparak evlenmekte aylıklarının kesilmemesi için ise resmî nikâh yapmamakta ve evliliklerini SGK’dan gizlemektedirler.
"HÜLLE EVLİLİKLERLE" AYLIK
Sosyal Güvenlik Sistemimizde sosyal gayelerle yer alan bu pozitif düzenlemelerden biri de yetim kız çocuklarının korunması, evliliğinde zor durumda kalmaması için bir bakıma çeyiz parası niteliğinde olmak üzere almakta olduğu yetim aylık ya da gelirinin 24 katının peşin olarak kendisine ödenmesidir. Örneğin 1.000 TL yetim aylığı almakta olan bir kız çocuğunun evlenerek SGK’ya başvurması hâlinde SGK, kendisine 24X1000=24.000,00 TL ödeme yapacaktır. Maalesef bu düzenlemeyi de bazı uyanıklar “hülle evliliklerle" istismar ederek SGK’yı dolandırmaktadır.
SGK, SAHTEKÂRLARIN PEŞİNDE!
Sahte boşanmalarda kadınlar ölen anne ya da babalarından dolayı SGK’dan hem hak etmedikleri aylık almakta hem de genel sağlık sigortasından da faydalanmaktadır. Ayrıca genel sağlık sigortası primi ödemekten de kurtulmaktadır.
Sosyal Güvenlik Kurumu, eşinden boşandığı hâlde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığını tespit ettiği eşlerin bağlanmış olan aylıklarını kesmekte ve adlarına ödenmiş olan Genel Sağlık Sigortası yardım tutarları da dâhil faizi ile birlikte geri almaktadır. Ayrıca sahtecilik suçundan Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunmaktadır.
Eşlerinde boşandığını beyan ettikleri hâlde birlikte yaşadıklarının tespitinde, Sosyal Güvenlik Kurumu, Sosyal Güvenlik Kontrol Memurlarınca çevre soruşturması ve mahallinde araştırmalar yapılmaktadır. Sosyal Güvenlik Kontrol Memurlarınca sonuçta düzenlenen değerlendirme ve tespit raporu ile mahallinden sorumlu kolluk kuvvetleri ve savcılık soruşturması neticesinde düzenlenen belgeler esas alınarak ilgililer hakkında işlem tesis edilmektedir.
ANNE VE KIZ KARDEŞLER İHBAR EDİYOR
Sahte boşanma yaparak gerçekte boşanmayıp eşiyle fiilen birlikte yaşayan kadınları genellikle anneleri, kız kardeşleri, akrabaları ya da komşuları "Alo 170" hattından ya da dilekçe ile SGK’ya ihbar etmektedir. Yapılan ihbarların çoğu gerçek çıkmaktadır.
İhbar üzerine SGK denetmenleri soruşturma yapmaktadır.
SGK denetmenleri her yıl yapmakta oldukları denetimlerde çok sayıda hileli boşanma ve evlilik yapan kadınları tespit etmektedir.
Sahte boşanmalarda Zonguldak ili ilk sırada yer almaktadır. Bu durum maden ocaklarının yoğun olduğu Zonguldak ilinde emekli sayısının nüfusa oranla yüksek olmasından kaynaklanmaktadır.
***
“Temiz bir vicdan kadar yumuşak hiçbir yastık yoktur.” Fransız Atasözü
(Kaynak: Türkiye Gazetesi | 16.10.2019)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.