Yabancı ve Mavi Kartlıların Genel Sağlık Sigortasından Faydalanma Esasları / İsa Karakaş

Ülkemizde çalışan, öğrenim gören, iltica eden, ev alan ve diğer birçok sebeple milyonlarca yabancı gelmektedir.

Ülkemizde bulunan yabancı uyruklu kişiler ile izinle Türk vadandaşlığından çıkarılanların SGK Genel Sağlık Sigortası hizmetlerinden yararlanıp yararlanmayacakları gelen sorulara da cevap olmak üzere bu yazımıza konu edinilmiştir.

SGK mevzuatına göre “Mütekabiliyet esası da dikkate alınmak şartıyla, oturma izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan kişilerin genel sağlık sigortalısı” sayılacağı açıkça kabul edilmiştir. Ayrıca  “…Türkiye’deki yerleşim süresinin bir yılı geçtiği tarihten sonra talepte bulunmaları hâlinde talep tarihini takip eden günden itibaren Genel Sağlık Sigortalısı sayılır”  hükmüne de yer verilerek, ülkemizde en az bir yıl yerleşmiş olma şartı da öngörülmüştür.

Karşılıklılık İlkesine göre faydalanma hakkı olmayan yabancılar

Karşılıklılık (Mütekabiliyet esası) ilkesi de dikkate alınmak şartıyla, oturma izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamındaki sağlık sigortalılıkları üzerinden ülkemizde sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı bulunmayan kişiler, talepte bulunmaları hâlinde talep tarihini takip eden gün itibarıyla (60/1/d kapsamında) sağlık sigortası tescil edilmektedir. Bunlardan yabancı bir ülke mevzuatı kapsamındaki sağlık sigortalılıkları üzerinden ülkemizde sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı bulunmayanların, ülkemizde geçmiş dönemde kesintisiz yerleşim süresinin bir yılı geçtiği tarihten sonra ikametlerinin bulunduğu SGK’ya  yazılı olarak başvurmaları ve taahhütlerinin alınması suretiyle genel sağlık sigortalısı olmaktadır. Ancak Viyana Sözleşmesinde bir diplomatik ajanın, sosyal güvenlik açısından kabul eden devlete tabi olmasının ancak ilgili devletin müsaadesi ile mümkün olduğu belirtilmiştir. Bu kapsamda Türkiye’deki yabancı misyonlarda çalışan diplomatik görevlilerin ve aile fertlerinin tescil talepleri Dışişleri Bakanlığının görüşü alınmak üzere Genel Sağlık Sigortası Tescil ve Prim Daire Başkanlığına iletilecek olup ilgili bakanlığın vereceği izin doğrultusunda gerekli tescil işlemleri gerçekleştirilecektir. Ayrıca SGK’ya başvuran söz konusu yabancı ülke vatandaşlarından, ikamet izin belgesinin ibraz edilmesi istenerek, bu kişilerin ikamet izin belgesinde yer alan ikamet sürelerinin kesintisiz bir yılı doldurup doldurmadığı kontrol edilmektedir.

18 yaş altı yabancı uyruklu çocuklar

Eski evliliğinden 18 yaş altı yabancı uyruklu çocuğu bulunan yabancı uyruklu anne/babanın, yeni eşi üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişi statüsünde olması hâlinde eski eşinden olan 18 yaş altı çocuk, veli/vasisi aracılığıyla SGK’dan talep etmesi ve kesintisiz bir yıl ikamet şartını sağlaması hâlinde genel sağlık sigortalısı olabilecektir.

Genel sağlık sigortası tescilleri ikamet izin sürelerinin son bulduğu tarihe kadar yapılmaktadır. İkamet izin belgesi süresinin kesintisiz uzatılması durumunda ilgili belgenin yabancı ülke vatandaşları tarafından SGK’ya  ibraz edilmesi hâlinde bu kişilerin tescilleri aralıksız güncellenecektir.

Mavi Kartlılar

Türk Vatandaşlığı Kanununu uyarınca Türk vatandaşlığından izinle ayrılanlar (Mavi Kartlılar), yazılı olarak başvurmaları hâlinde bir yıllık ikamet etme şartı aranmaksızın talepte bulundukları tarihi takip eden gün itibarıyla genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilir.

Bu kişilerin tescilleri ikametlerinin başka bir ülkeye nakledildiği tarih veya ölüm tarihi itibarıyla sona erdirilmektedir.

Yabancı uyruklu öğrencilerin Genel Sağlık Sigortalılığı

29.5.2013 tarihine kadar Türkiye’de yükseköğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin Genel Sağlık Sigortası tescil işlemleri yükseköğrenimleri devam ettiği sürelerle sınırlı olmak üzere birer yıllık dönemler hâlinde SGK web hizmeti üzerinden üniversitelerce gerçekleştirilmekte iken yapılan değişiklik uyarınca yabancı uyruklu öğrencilerin Genel Sağlık Sigortası tescilleri talebe bağlı hâle getirilmiştir.

Bu nitelikte olan öğrencilerin talep etmeleri hâlinde genel sağlık sigortası tescil işlemleri öğrenim gördükleri üniversitenin bulunduğu yerdeki SGK  tarafından yapılmaktadır.

Ülkemizde öğrenim görmekte olan yabancı uyruklu öğrencilerden ilk defa bu yıl kayıt yaptırmış olanların ilk kayıt tarihinden itibaren üç ay içinde öğrenim gördükleri okulların bulunduğu yerdeki SGK’ya yazılı olarak başvurmaları gerekmektedir. Aksi hâlde bu kapsamdaki yabancı uyruklu öğrencilerin öğrenimleri boyunca bir daha genel sağlık sigortası tescilleri yapılmaz.

Bu  kapsamda genel sağlık sigortalısı olmak üzere SGK’ya yazılı olarak başvuran yabancı uyruklu öğrencilerden; dilekçe ile birlikte öğrenim gördükleri okullara ait ilk kayıt tarihi sistem veya elden onaylı öğrenci belgesi üzerinden tescile yetkili personelce kontrol edilerek üç aylık başvuru süresi dolmayanların tescili yapılacak, bu süreyi kaçırdığı tespit edilenlerin ise tescil işlemi yapılmayacaktır.

           ***

 “Herkes kendi mutluluğunun demircisidir.” Alman Atasözü

(Kaynak: Türkiye Gazetesi | 12.10.2019)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.