Yasalaşırsa Engelliler Hem Özel Sektör Hem De Kamuda Daha Çok İş Bulacak / İsa Karakaş

Ülkemizde engellilerin işçi olarak istihdamı, İş Kanununda öngörülen kota sistemi ile sağlanmaya çalışılmaktadır. Bu kota sistemi kapsamında özel sektör ve kamu iş yerleri farklı oranlarda engelli işçi çalıştırmak zorundadır. Aksi takdirde idari para cezası uygulanmaktadır.

50 veya daha fazla işçi (tarım ve orman işletmelerinde 51 veya daha fazla) çalıştırdıkları;

• Özel sektör iş yerlerinde %3 engelli,
• Kamu işyerlerinde ise %4 engelli ile %2 eski hükümlü veya terörle mücadelede malul sayılmayacak şekilde yaralanan işçiyi,

Meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlü bulunmaktadırlar. Kamu iş yerlerinde engelli istihdamında EKPSS puanı gerekmektedir. İstihdamı zorunlu engelli kontenjanlarının takibi aylık olarak düzenli biçimde Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerince yapılmaktadır.

 

Çalıştırılmayan her engelli için ceza

 

İş Kanunu gereğince, işverenlerin engelli işçileri meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlü olmaları nedeniyle, işverenin talebine şartları tutarak başvuru yapan ve görüşmeye gelen engellileri işverenin uygun bulmayarak işe almaması veya engelli kontenjan açığı için talep vermeyerek yükümlülüğünü yerine getirmemesi durumunda ise işverene her engelli ve çalıştırmadığı her ay için Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünce 2019 yılında 3.250 TL idari para cezası uygulanmaktadır. Bu durumda bir yıl boyunca 1 engelli işçi çalıştırmayan işverene 39.000 TL ceza uygulanacaktır. Bu ceza miktarı sabit olmayıp her yıl artırılmaktadır.          

Bahse konu ceza sadece özel sektör değil, kamu kurum ve  kuruluşları hakkında da uygulanmaktadır.

Tahsil edilen bu idari para cezaları; engellilerin kendi işini kurmaları, engellinin iş bulmasını sağlayacak destek teknolojileri, engellinin işe yerleştirilmesi, işe ve iş yerine uyumunun sağlanması ve bu gibi projelerde kullanılmaktadır.

İş bulma konusunda İŞKUR’a kayıt olarak iş arayan engelliler daha şanslı. Bunlara iş ve meslek danışmalığı hizmetleri verilerek ya mesleki niteliklerini artırmak için kurs veya işbaşı eğitim programlarına yönlendirilmekte ya da durumlarına uygun işlere yerleştirilmeye çalışılmaktadır. Ayrıca, engellilerin kendi işlerini kurmaları da teşvik edilmektedir.

 

Teklif, TBMM Komisyonunda

 

Hem özel sektörün hem de kamu kurum ve kuruluşlarının daha fazla işçi çalıştırması için verilen Kanun teklifi bu ay başında TBMM komisyonuna kadar geldi. 

Verilen Kanun teklifi yasalaşırsa 50 veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektör iş yerlerinde %3  olan engelli çalıştırma yükümlülüğü %5’e, kamu iş yerlerinde %4 olan engelli çalıştırma yükümlülüğünün %6’ya yükseltilerek engellilerin istihdamının artırılması öngörülmektedir.

Bu durum ise  50 veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektörde çalışan her yüz işçiden 5’i, kamuda ise her yüz kişiden 6’sının engelli işçi olması anlamına gelmektedir.

Kanun teklifinde gerekçe olarak engelli bireylerin Anayasamızda yazılı olan pozitif ayrımcılık çerçevesinde kimseye muhtaç olmadan bağımsız ve onurlu bir şekilde hayatlarını sürdürebilmelerini sağlamanın en rasyonel yolunun, onların çalışma hayatına girebilmelerini temin edebilmekten geçtiği ayrıca Anayasanın gerekçesinde yazılı olduğu üzere sosyal devlet olmanın gereklerinden birinin engellilerin çalışma hayatının içinde aktif olarak yer almalarının sağlanması gerektiği hususlarına da yer verilmiştir.

Diğer yandan belirtilen teklifte Kamuda ve özel sektörde İş Kanunu ile uygulanan asgari engelli personel çalıştırma oranının artırılmasıyla Anayasamızda yazılı olan pozitif ayrımcılığın daha kuvvetle vurgulanmış olacağı ve bu uygulamanın engelli istihdamını teşvik edeceği değerlendirilmiştir.

             ***

“Bir ulusun değeri, o ulusu meydana getiren bireylerin değeriyle ölçülür.”  J. Stuart Mill

(Kaynak: Türkiye Gazetesi | 07.10.2019)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.