Şahlanan Ekonomide Vergi Gelirleri Düşüyor! / Nedim Türkmen

Maliye Bakanlığı, Temmuz ayı bütçe sonuçlarını açıkladı. İlk 6 ayda 78.6 milyar TL açık veren bütçe, Merkez Bankası'nın ihtiyat akçesinin Hazine'ye devrinden sonra 9.9 milyar TL fazla verdi. Buna rağmen; ilk 7 aydaki bütçe açığımız 68.7 milyar TL olarak gerçekleşti.
Geçen yıl Ocak- Temmuz döneminde 460.4 milyar TL olan bütçe giderleri; bu yılın aynı döneminde %22.7 artarak, 565.1 milyar TL'ye yükseldi. Giderlerin bu kadar yüksek oranda artışının en temel nedeni, bilindiği üzere yerel seçimler oldu. Geçen yılın Ocak- Temmuz döneminde 414.4 milyar TL olarak gerçekleşen bütçe gelirleri, bu yılın aynı döneminde %19.5'lik artışla 496.4 milyar TL olarak gerçekleşti.
Vergi gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre bu yılın ilk 7 aylık döneminde %4.8 artış gösterdi.

TÜKETİCİLER BÜTÇEYİ SIRTLIYOR

Bilindiği üzere; 2018 yılında vergi gelirlerimiz 621.536 milyon TL olarak gerçekleşmişti. İktidar, 2019 yılı bütçesinde 756.495 milyon TL'lik bir vergi hedefi koydu.
İlk 7 ayın sonunda vergi gelirlerinin dağılımını incelediğimizde;
– Gelir vergisi ve kurumlar vergisinin vergi gelirleri içerisindeki oransal ağırlığının %35,2 olarak gerçekleştiğini,
– İthalde ve dâhilde alınan katma değer vergisinin vergi gelirleri içerisindeki oransal ağırlığının %27.2 olarak gerçekleştiğini,
– Özel tüketim vergisinin tek başına %21'lik bir oransal ağırlığının bulunduğunu,
– Damga vergisinin %3, harçların %3.5, banka ve sigorta muameleleri vergisinin %3.6 ve diğer vergi türlerinin %6.7'lik oransal ağırlığının olduğu görülmektedir.
Yukarıdaki ilk 7 aylık sonuçlar, adaletsiz dolaylı vergiler üzerine kurulu Türk Vergi Sisteminin hazin durumunu göstermektedir.

EKONOMİ BÜYÜMEDEN VERGİ GELİRİ ARTAMAZ

Vergi gelirlerinin artması, ülkenin büyümesine bağlıdır. Ülkemiz, son 3 yılda bırakın büyümeyi ciddi bir küçülme yaşıyor ve buna bağlı olarak da daralan piyasalar nedeniyle vergi gelirleri azalıyor.
İktidar cari açığı düşürdüm diye seviniyor ama ithalde aldığı KDV ve ÖTV'nin azaldığının farkında değil. Ekonomik hareketlilik olmadığı sürece; katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi gelirlerinin de artması söz konusu olmayacaktır.
İlk 7 ayda vergi gelirleri reel olarak azalmıştır. Bütçenin vergi hedeflerinde sigara ve alkol ile ilgili ÖTV ve KDV hedeflerinin yapılan zamlar ile tutturulduğu görülmektedir. Diğer vergi kalemlerine baktığımızda; dâhilde alınan katma değer vergisinde, özel tüketim vergisinde ve ithalde alınan katma değer vergisinde ekonomik durgunluğa bağlı olarak azalma olduğunu net bir şekilde görüyoruz.
En dramatik azalışı motorlu taşıt araçlarına ilişkin özel tüketim vergisinde görmek mümkün. Şöyle ki; 2019 yılı bütçesinde 23.926 milyon TL olan hedefin, ilk 7 ayda sadece 5.153 milyon TL'sine ulaşılmış durumda. Otomobilin ÖTV'sinde yapılan indirimler bile işe yaramadı. Ülkeyi yönetenler, ülkemizdeki konut ve araç talebini belirleyen ana unsurun banka faiz oranı olduğunun hâlâ farkına varamadı.

Enflasyon reel değeri azalttı

Yukarıdaki vergi gerçekleşmeleri sonuçları bize; enflasyonun vergi gelirlerini olumsuz etkilediğini göstermektedir. Bir ülkede enflasyonun vergi gelirlerinin reel değerini artırması için; vergiye tabi kazanç ve iratlar enflasyon oranındaki artışa paralel olarak artmalı, vergi sistemi artan oranlı bir tarife yapısına sahip olmalı ve vergi tahsilat süresinin çok kısa olması gerekmektedir.
Ülkemizde mükelleflerin gelirlerinin enflasyon oranının çok altında arttığı ve çıkartılan af yasaları nedeniyle vergi tahsilat sürelerinin çok uzun olması dikkate alındığında; enflasyonun vergi gelirlerini olumsuz etkilemesi, malumun ilanıdır.
Bir paket sigaraya ödenen bedelin %85'inin vergi olarak maliyeye gittiği bir vergi düzenini uzun süre sürdürmek mümkün değildir.

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 19.08.2019)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.