Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde en az bir yıl çalışmış olmak gerekiyor. Kıdem tazminatı ödenebilmesi için ise işverenin işten atması, işçinin emekli olması, hayatını kaybetmesi, askerlik nedeniyle işten ayrılması, kadın işçilerin evlendikten sonra bir yıl içinde işten çıkması, işçinin haklı nedenle iş akdini feshetmesi gibi koşullar aranıyor.
Kıdem tazminatı, son brüt ücret üzerinden ödeniyor. Hesaplamada işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün akdi ve kanundan doğan menfaatlerin de dikkate alınması gerekiyor.
Bordroda görünen brüt ücret “çıplak ücret” olarak adlandırılıyor. Kıdem tazminatı ödemeleri genellikle bu çıplak ücret üzerinden yapılıyor. Bununla birlikte, yıllık olarak sağlanan ücret dışı menfaatler varsa, kıdem ve ihbar tazminatının “giydirilmiş ücret” tutarı üzerinden hesaplanması gerekiyor.
Ancak, bir menfaat veya ödemenin giydirilmiş brüt ücrete dahil edilebilmesi için devamlılık arz etmesi şart. Yemek, servis-yol-ulaşım, barınma-kira yardımları, bayram harçlığı, yakacak-aydınlatma bedeli, giyim yardımı, kıdem ücreti, teşvik primi, ikramiyeler ve primler devamlılık arz ediyorsa, ihbar ve kıdem tazminatı hesabında giydirilmiş ücrete dahil edilmesi gerekiyor. İşverenin iş yerinde verdiği yemek veya yemek karşılığı nakit para ya da yemek çeki, yemek yardımında dikkate alınıyor.
Örneğin, bordroda brüt ücreti 2 bin 600 lira olan ve işverenin sağladığı araçla işe gelip giden, işyerinde yemek yiyen işçi için yemek ve servis ücretinin de hesaplanarak brüt ücrete eklenmesi gerekiyor. Toplam yemek ve ulaşım giderlerinden işçi başına düşen tutarın 500 lira olması durumunda kıdem tazminatının 2 bin 600 lira değil, 3 bin 100 lira üzerinden ödenmesi gerekiyor.
İşyerinde kullanılmak üzere verilenler dışındaki giysi yardımları, işçiye sağlanan özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası primi ödemeleri de tazminata esas ücrete ekleniyor.
İşçiye sağlanan koruyucu elbise, işyerinde kullanılmak üzere havlu, sabun yardımı, arızi fazla çalışma, ulusal bayram, genel tatil, hafta tatili ödemeleri ise hesaba katılmıyor.
SON YILDAKİ ÖDEMELER DİKKATE ALINIYOR
Ücret dışındaki para veya para ile ölçülebilen menfaatler ihbar ve kıdem tazminatı hesabında dikkate alınırken, son bir yıl içinde yapılan ödemeler toplamı 365’e bölünerek, bir güne düşen miktar belirleniyor.
İŞE İADE DAVASINI KAZANANIN KIDEM TAZMİNATI HESABI
İşçilerin işe iade davasını kazanması durumunda mahkeme kararıyla verilen 4 aya kadar sürenin de kıdem tazminatının hesabında dikkate alınması gerekiyor. Örneğin, işten çıkartıldığı tarih itibarıyla 5 yıl 8 ay hizmeti bulunan bir kişi işe iade davasını kazanırsa, kıdem tazminatı 6 yıl üzerinden hesaplanıyor.
TAVANI AŞAMAZ
Kıdem tazminatı, aynı işverene bağlı işyerlerinde bir yıl ve üzerinde çalışanlara veriliyor. Her tam yıl için 30 günlük brüt ücret üzerinden tazminat ödeniyor. Kıdem tazminatında tavan uygulanıyor ve bu tavan 6 ayda bir memur maaş katsayısına göre yeniden hesaplanıyor.
2019 yılı temmuz-aralık dönemindeki kıdem tazminatı tavanı 6 bin 379.86 TL. Giydirilmiş ücreti 6 bin 400 lira olan da 10 bin lira olan kişi de çalıştığı her bir yıl için 6 bin 379.86 TL üzerinden kıdem tazminatı alabilir. Giydirilmiş ücreti 6 bin 400 liranın altında olanlar ise hesaplanan giydirilmiş ücret tutarı ne kadar ise o tutar üzerinden kıdem tazminatı alırlar.
(Kaynak: Haber Türk | 08.08.2019)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.