Bunları Yapan İşçiler Haklarına Daha Çabuk Ve Eksiksiz Kavuşur / İsa Karakaş

25 yılı aşkın çalışma hayatımda işçilerin iş ve sosyal güvenlik hukukundan doğan haklarından yeterince yararlanamadıklarına, hak ve yükümlülükleri konusunda gerekli bilince sahip olmadıklarına özellikle haksız işten çıkarılma, sigortasız çalışma, iş kazasına maruz kalma ile diğer hâllerde etkin olarak hak arama yollarını kullanamadıklarına muttali oldum.

Oysa işe başlar başlamaz çok basit önlemleri almaları hâlinde çalışma ve sosyal güvenlik haklarına kavuşmaları mümkün iken; gerekli bilgiye sahip olmadıkları, emeklilik, sağlık, iş kazası ve diğer uygulamalardan yeterince yararlanamadıklarını gördüm.

İş kazası ve emeklilikte yüksek maaş almak için

Gerçek ücretlerinizin brüt olarak SGK’ya bildirilip bildirilmediğine dikkat edin. Sadece ödenen maaşlarınız değil aynı zamanda başta fazla mesai ücretleri, bayram ve resmî tatillerde alınan ücretler ile değişik isimler altında işveren tarafından ödenen diğer ücret eklentilerinizin de SGK’ya bildirilip bildirilmediğini sürekli e-Devlet'ten kontrol edin.

Aksi takdirde düşük ücret üzerinden sigortalı gösterilmeye çalışmak; emekli aylıklarını artırmak yerine azalmasına neden olmaktadır. Demek ki tüm emeklilik hâlleri ile iş kazası durumunda yüksek maaş almak için çalışırken bütün ücretlerin SGK’ya gerçek matrah üzerinden bildirilmesi zaruridir.

Mahkemeden önce SGK ve İŞKUR’a başvurun

Çalışan işçiler haklarında bir eksiklik olduğunda ya da alamadıklarında genellikle hemen avukat tutup mahkeme yoluna başvurmaktadır. Oysaki çalışan işçilerin öncelikle idari yollardan müfettiş ya da denetmen vasıtasıyla haklarını aramaları gerekmektedir.

İş sözleşmesi devam eden işçilerin ücretlerini alamaması, eksik alması, fazla mesai ve ücretleri ile ilgili sorunları, mazeret ve senelik izinlerin kullandırılmaması ya da usulüne uygun kullandırılmaması, iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmemesi, ara dinlenmesinin kullandırılmaması, çalışma sürelerine uyulmaması ile iş kanununa aykırı diğer hâllerde Çalışma Bakanlığı ya da taşra teşkilatındaki birimlere yazacakları şikâyet dilekçesi ile haklarını aramaları gerekmektedir.

Keza iş sözleşmesi devam eden işçilerin şikâyet ve ihbarlarını İş Müfettişleri inceleyerek sonuçlandırmaktadır.  Dilekçe örneği ve ücretsiz destek için bizlerle iletişime geçebilirsiniz...

Sigortasız çalışma ya da eksik sigorta hâlinde önce SGK’ya başvurun

İşçinin SSK’sının hiç yapılmaması ya da yapılmış olmakla birlikte gün sayısı veya kazançları eksik bildirilmiş ise bu sürelere ait geriye dönük SSK hizmeti kazanmak mümkündür.

Bu durumlarda mahkemeden önce mutlaka  SGK’ya ayrıntılı bir dilekçe ile başvurmak gerekmektedir. SGK’dan sonuç alınmaması hâlinde mahkemeye gitmek gerekir.

İmzalatılan evraklar tazminat ve alacaklarınızı almanızı engellemez

Çok sayıda çalışan soruyor: “Tüm haklarımı aldım şeklinde imzaladığımız  belgeler tazminat ve diğer haklarımızı mahkemede almamıza engel olur mu?"

Bazı işverenlerce işçi daha işe alınırken ya da çalışırken veya işten çıkarılırken bu tarz ibraname şeklinde belgelerin imzalatıldığı bilinen bir gerçektir.

İşçilerde ibranameden dolayı haklarını aramaktan vazgeçmektedir. Hemen cevaplayayım: Belirtilen belgeler ibranameler kesinlikle işçinin hak arama yollarını kapatmamaktadır. Yargıtay birçok kararında bu tür belgelere itibar edilmemesi gerektiğine karar vermektedir. Yeter ki işçi bilinçli bir şekilde haklarını aramasını bilsin… Keza matbu ibranameler de geçerli kabul edilmemektedir.

             ***

“Her şey telafi edilir de, geçip giden zaman, hiçbir şeyle telafi edilemez…” GOETHE

İş kazasında manevi tazminat ne kadar?

"İsa Bey, oğlum iş kazası sonucu geçen sene vefat etti. Manevi tazminat alabileceğimiz söylendi. Ne kadar manevi tazminat alabiliriz?" Hacer Öyken

Hacer Hanım, manevi tazminat sabit bir ödeme değil. Her olaya göre hâkim belirlemektedir. Bu nedenle bu konuda rakam belirtmemiz mümkün değildir. Ancak hâkim bu tazminatla ilgili takdir hakkını kullanırken, genelikle ülkenin ekonomik şartları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, davacının sürekli iş göremezlik oranı, işçinin yaşı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutarak belirlediğini hatırlatmak isterim.

İşe iade için 6 ay kıdem şart

"İsa Bey, 4 ay 15 gün çalıştıktan sonra haksız yere işten atıldım. İşe iade davası açabilir miyim?" Kemal Konak

Kemal Bey, işe iade davası açmak için belirli süre kıdem gerekmektedir. Daha açık bir anlatımla en az altı aylık bir çalışma süresine sahip olmanız  gerekmektedir. Altı aydan daha az çalışma süreniz bulunduğundan işe iade davası açma hakkınız bulunmamaktadır.

            ***

“Cesur ol. Risk al. Zira hiçbir şey tecrübenin yerini tutamaz.” P. COLCHE

(Kaynak: Türkiye Gazetesi | 17.06.2019)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.