Ardı Ardına Gelen Ulusal Bayram ve Genel Tatillerle Çalışanların Yüzü Gülecek / İsa Karakaş

Yarın 23 Nisan, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramıdır. Ancak 23 Nisan'da sadece çocuklar değil aynı zamanda çalışan işçiler de sevinecek. Ardından sırasıyla 1 Mayıs İşçi ve Emekçiler Bayramı, 19 Mayıs günü, Atatürk'ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı ve Ramazan Bayramı ile diğer ulusal bayram ve genel tatiller izleyecek...

Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışan işçilere çifte ücret ödenmesi zorunludur. 

Çifte ücret

Yarın kutlanacak 23 Nisan, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ülke genelinde kutlanacak. Yasal düzenlemeler gereğince aynı zamanda gün boyu devam edecek olan bayram özel ve kamu kesimi dâhil olmak üzere tüm çalışan işçiler açısından da aynı zamanda resmî tatildir. Aynı düzenleme belirtilen diğer ulusal bayram ve genel tatiller için de geçerlidir. Belirtilen bayramlarda işçilerin çalışıp çalışmamasına göre özel hakları bulunmaktadır. İş hukukumuzda 23 Nisan günlerinde çalışma karşılığı olmaksızın o günün ücretinin ödeneceği, tatil yapılmayarak çalışıldığında ise, ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücretin ödenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. Bayramda çalışıp çalışmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmesiyle kararlaştırılabilir. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması hâlinde söz konusu günlerde çalışması için işçinin onayının alınması şattır. İş yerlerinde çalışan işçilere her bir bayram günü için;

• Hiç çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak,
• Tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ilave ücret ödenmesi gerekecektir.

Yüzde usulünün uygulandığı iş yerlerinde de işçi ücretlerinin işverence işçiye ödenmesi gerekmektedir. Mesela bir firmada mühendis olarak çalışan Ali Bey, aylık maktu 6000 TL ücret alıyorsa, günlük ücreti 200 TL’dir. Ali Bey, 23 Nisan günü   çalışmazsa maaşında ve sigortasında herhangi bir eksiltilme yapılmadan ücretleri tam olarak yatırılacaktır. Ancak örneğimizdeki Ali Bey, tatil yapmayarak çalışırsa; o gün için 200 TL yerine 400 TL’ye hak kazanacaktır. Bu durumda 2019/Nisan ayında Ali Bey'e bir günlük 23 Nisan Bayramı için 6000 TL yerine aylık 6200 TL ödeme yapılması gerekecektir. Diğer yandan bu ücret artışına bağlı olarak SGK emekliliğinde de faydası olacaktır.

Ulusal bayramlarda fazla mesai ücreti

Bayram günü olarak kabul edilen günlerde işçi normal çalışma süresinin üzerinde çalışıp fazla mesai yaparsa ayrıca ilave bir günlük ücrete ek olarak %50 zamlı fazla çalışma ücretine de hak kazanmaktadır.

Bu nedenle bayram günü çalışan işçiler fazla mesai yapmazlar ise her halükârda çifte yevmiyeye hak kazanacaktır. Fazla mesai yaparlarsa çift yevmiyenin yanı sıra her fazla mesai saati için %50 zamlı fazla çalışma ücretine de hak kazanacaklardır.

Hemen belirtelim ki; fazla mesai ücretleri de işçinin emeklilik maaşının hesabında SGK tarafından dikkate alınmaktadır.

Zamlı bayram ücreti ödenmeyen işçi

Bayramda çalışıp da %100 zamlı ücreti ödenmeyen işçi işten ayrılmamış ise İŞKUR müdürlüklerine ya da Çalışma Bakanlığı İş Müfettişlerine bir dilekçe ile şikâyette bulunabilir. İşten ayrılmış ise önce ara bulucuya gitmesi gerekmektedir. Ara bulucuda uzlaşamamış ise iş mahkemesine başvurabilecektir. Bayram günlerinde çalıştığını iddia eden işçi, bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Hem idari hem de mahkeme safhasında işçinin imzasını taşıyan bordro bu konuda -sahteliği ispat edilinceye kadar- kesin delil niteliğinde kabul edilmektedir.

Mahkemede kayıt ve belgeler önemli

İmzalı bordroda yer alan bayram ve genel tatil ücreti ödemesinin yapıldığı varsayılır. Bordroda ilgili bölümün boş olması ya da bordronun imza taşımaması hâlinde işçi, bayram günlerinde çalıştığını her türlü delille ispat edebilir. Ulusal bayramlarda çalışıldığının ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle iş yerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, yazılı delil niteliğindedir. Ancak, sözü edilen çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda, tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmektedir. Bununla birlikte, iş yerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilmemektedir.

              ***

Sevgili kardeşim Esma, evliliğinin sana hayırlar getirmesini diler eşin İrfan’a ve sana uzunca sağlıklı ve mutluluk dolu yıllar dilerim... (İ.K.)

(Kaynak: Türkiye Gazetesi | 22.04.2019)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.