Anlaşmak Suretiyle İşçi Çıkaran İşverenleri Bekleyen SGK Yaptırımları / İsa Karakaş

İkale sözleşmesi yasalarımızda düzenlenmiş bir sözleşme türü değildir. Ancak sözleşme hürriyeti kapsamında daha önce kabul edilen bir hukuki ilişkinin, sözleşmenin taraflarınca her zaman sona erdirilmesi mümkün bulunmaktadır. İş sözleşmesinin tarafları olan işçi ve işveren de ortak iradeleri ile anlaşmak (ikale) suretiyle her zaman iş sözleşmesini sona erdirebilirler.

Pratikte bu şekilde ikale yoluna sık sık gidildiği görülmektedir. İş Kanununda bu fesih türü yer almasa da taraflardan birinin karşı tarafa ilettiği iş sözleşmesinin karşılıklı feshine dair sözleşme yapılmasını içeren bir açıklama, ardından diğer tarafın da bunu kabulü ile ikale sözleşmesi kurulmuş olmaktadır. İkale sonucunda işçiye yapılan ödemelerde bazı hususlar SGK cezaları ve yaprımları ile karşı karşıya kalmamak için önem taşımaktadır.

 

SGK işlemleri mevzuata uygun yürütülmeli

 

İş akdinin ikale suretiyle sonlanması hâlinde yapılacak ödemelerin sigorta primine esas kazanca dâhil edilip edilmeyeceği ve ikale (bozma) tazminatı adı altında yapılan ödemelerin kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödemeler kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususları dikkate alınarak doğru bir şekilde SGK işlemlerinin yürütülmesi gerekmektedir.

SGK Kanununda sayma yolu ile bir kısım ödemelerin prime esas kazanca tabi tutulmayacağı düzenlenmiştir. Bu istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemelerin ve ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemelerin prime esas kazanca tabi olacağı kabul edilmiştir.

 

İkale sonucunda işçiye yapılan ödemelerin adı konmalı

 

Anılan Kanunda kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödemelerin, prime esas kazanca tabi tutulmayacağı belirtilmiştir.

Kanunda sayılan istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemelerin ve ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemelerin prime esas kazanca tabi olacağı düzenlendiğinden, iş akdinin ikale (bozma) ile sona ermesi durumunda; Bozma Sözleşmesi ile kararlaştırılan ikale bedelinin hangi kalem alacakları/tazminatları kapsadığının belirtilmesi gerekmektedir. Bu alacaklar/tazminatlar Kanununda istisna tutulan ödemeler arasında yer alıyorsa sigorta primine esas kazanca dâhil edilmeyecektir. İstisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler prime esas kazanca dâhil edilerek SGK’ya bildirilmesi gerekmektedir.

İkale sözleşmesi ile kararlaştırılan ikale bedelinin hangi kalem alacakları/tazminatları kapsadığına yer verilmemesi başka bir deyişle ayrım yapılmaması hâlinde bu defa ikale bedeli adı altında yapılan tüm ödemeler SGK sigorta primine tabi tutulacaktır.

Bu durumda bildirilmeyen ödemeler için hem SGK prim belgesinin verilmemesi nedeniyle idari para cezası uygulanacak hem de primlerin süresinde ödenmemesi nedeniyle gecikme cezası ve zammı uygulanacaktır.

            ***

“Arkadaşlarınızı tanımak için başarı ve üzüntüden geçmek gerekir. Başarıda arkadaşlarının sayısını, üzüntüde ise kalitesini öğrenirsiniz.”  KONFÜÇYÜS

 

 

“BAŞIN DÜŞERSE DARA, İSA KARAKAŞ’I ARA”

 

"İsa Bey, kalp kirizi geçirdim, kalp yetmezliğim var. Bel fıtığım da var.  1990 SSK girişim ve toplam 4500 günüm var. 1976 doğumluyum. Malulen emekli olabilir miyim?" Murat Sönmez

Murat Bey, malulen emeklilik için yeterli priminiz bulunmaktadır. Ayrıca çalışma gücünüzün en az %60’ını kaybetmiş olmanız şarttır. Bu nedenle bağlı bulunduğunuz SGK müdürlüğüne müracaat edip malulen emeklilik için başvuruda bulunmanız gerekmektedir. SGK’nın sevki sonucunda SGK kurulu çalışma gücünüzde %60 kayıp olduğuna karar verirse malulen emekli olursunuz.  

 

Sigorta primi ve işsizlik sigortası primlerinde zaman aşımı hesabı

 

"İsa Bey, 24/5/2009 tarihli Yargıtay kararıyla bir işçimizin 2002/Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim ve Kasım aylarındaki hizmetlerinin ve kazançlarının SGK’ya bildirilmediğine karar verilmişti. Bu borca ait SSK ve işsizlik primleri zaman aşımına uğradı mı?" Rıdvan Rızaoğlu

Rıdvan Bey, sigorta primi ve işsizlik sigortası prim alacağı mahkeme ilamına istinaden tahakkuk ettiğinden, söz konusu sigorta primi ve işsizlik sigortası prim alacağı yönünden mahkemenin kararının kesinleştiği 24/8/2009 tarihinde mülga Borçlar Kanunu hükümlerine ilişkin zaman aşımı süresi geçerli olduğundan, söz konusu alacaklara ilişkin zaman aşımı süresi 10 yıl olarak uygulanacak olup, bu 10 yıllık zaman aşımı süresi 24/5/2009 tarihinde başlayıp, zaman aşımını kesen veya durduran hâllerin bulunmaması durumunda 23/5/2019 tarihinde sona erecektir.

 

Ev hizmetlerinde çalışan yabancı uyruklular

 

"İsa Bey, bakıcı olarak evimizde çalıştırmak üzere bir Özbek uyruklu kadınla anlaştık. Bunun SSK’sını kaç gün ve nasıl yapmamaz lazım?" Neslihan Birgül

Neslihan Hanım, öncelikle çalışma izni almanız gerekmektedir. Ardından yabancıların ülkemizde çalıştırılması çalışma iznine bağlı olduğundan gerçek kişi işverenler “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Sigortalı Olarak Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” ile müracaatlarında sigortalıların çalışma iznini de bildirgeye ekleyerek SGK’ya vermeniz lazım. Ev hizmetlerinde yabancı uyruklu sigortalılar kısmi süreli çalıştırılamadığından ay içinde çalışma gün sayısını 30 gün olarak bildirmeniz zorunlu.  

            ***

“Açıklamalarla vaktini harcama; insanlar sadece duymak istediklerini duyar.” Paulo Colhe

(Kaynak: Türkiye Gazetesi | 18.03.2019)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.