Değerli okurlar, bugünkü yazımda epeydir biriken sorularınıza yer ayırıp sizlerden gelen sosyal güvenliğe dair sorularınızı cevaplayacağım.
Mustafa Bey 01.06.2000 SSK girişliyim. Şuan çalıştığım yerde 11 yıldır çalışıyorum 3900 primim var. Geçim sıkıntısı yüzünden şehir değişikliği yapacağım. 60 gün önceden haber vermişim çalıştığım yere. Kıdem tazminatı hakkı doğuyor mu? Yani tazminatımı alabilir miyim? Hak varsa nasıl alabilirim?
Erdoğan Bey 15 yıl 3600 günü doldurup yani emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındakileri sağlayanlar dışında, haklı bir neden yokken kendi isteği ile işinden ayrılanlar kıdem tazminatı alamıyor. Başlangıç tarihinize göre kıdem tazminatı alarak ayrılmak için 7000 gün prim ödemiş olmanız gerekiyor. İşinizden kendi isteğinizle ayrıldığınızda kıdem tazminatı alamazsınız.
Babam kamu görevlisi iken vefat etti. 12 yaşımdan bu yana "yetim maaşı" alıyorum. Bu arada ben de 50 yaşıma geldim. Halen bekârım ve yakında SSK'dan emekli olup "emekli maaşı" alacağım. Ben bu yetim maaşına alıştım. Emekli olduğumda, SSK'dan emekli aylığı bağlanınca, Emekli Sandığı tarafından yetim maaşım kesilir mi?
Hacer Hanım babanızın kamu görevlisi yani memur olmasından dolayı rahat olunuz, bekâr olduğunuz sürece aylıklarınız kesilmez. Her iki aylığı da alırsınız.
Ben 13.08.1980 doğumluyum, yüzde 40 rapor oranında özürlüyüm. 30 Nisan 2001 tarihinden itibaren kesintisiz olarak sigortalı çalışıyorum. Ne zaman emekli olabilirim?
Hüseyin Bey vergi indirim belgesi alabilirseniz, 30 Nisan 2001 tarihinden itibaren sigortalı olan vergi indirim hakkı almış 3’ncü derece engellilere tanınan, 19 yıl sigortalılık süresi ve 4240 gün prim ödeme şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 19 yıllık sigortalılık sürenizi tamamlayacağınız 30 Nisan 2020 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Mustafa Bey eşim 18 Şubat 1976 doğumlu, 1 Temmuz 1990 sigorta girişli. 1994 yılına kadar 300 gün, 2010 yılından bu güne kadar da 1370 gün primi bulunmakta. Şubat 1996’dan itibaren 19 ay isteğe bağlı sigortası var. İsteğe bağlı sigortası hizmet dökümünde görünmüyor, ne yapmalıyız? 2000 yılında ikiz çocuklarımız oldu, doğum borçlanması yapabilir miyiz? 3600 günden veya normal şartlarda ne şekilde emekli olabilir?
Mert Bey eşiniz 4/a (SSK) statüsünden normal emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 5450 prim günü ve 47 yaş; yaştan emeklilik için ise 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 prim günü ve 58 yaş şartlarına tabi. Buna göre, 5450 prim günüyle 47 yaşını doldurduğunda normal, 3600 prim günüyle 58 yaşını doldurduğunda yaştan emekli olmaya hak kazanır.
İsteğe bağlı prim ödemeleri, emekli olurken diğer hizmetleri ile birleştirilir. Ancak prim ödeme makbuzlarını SGM müdürlüğüne verip gün dökümüne işletmeniz gerekli ve makbuzlarınızı saklamanızda yarar var. İkiz çocuklar için tek borçlanma yapılabiliyor. Eşiniz iki yıl (720 gün) doğum borçlanması yapabilir.
Eşim 16 Ağustos 1971 doğumlu. 90’lı yılların başlarında SSK’lı olmuş ve toplam 1 yıl sigortalılığı var. Daha sonrasında hiç çalışmadı. Evlendik, bir çocuğumuz oldu. İki emekli maaşımız olsun da ileride geçim sıkıntısı çekmeyelim diye eşim tekrar sigorta primi ödemek istiyor. 43 yaşında tekrar sigortalılığa dönecek olursa, prim gün sayısı ve emeklilik yılı bakımından en uygun seçenek (en kısa sürede en düşük primle emeklilik) hangisi olur? Bir işyerinde çalışmadığına göre isteğe bağlı sigortalılığa mı başvurmalıdır? Ben de şu anda bir işyerinde çalışmıyorum. Eşim isteğe bağlı sigortalı olursa onun üzerinden sağlık hizmeti alıp GSS primi ödemeyi bırakabilir miyim?
Mehmet Bey eşiniz 5375 prim gününü tamamladığında veya 3600 prim günüyle 58 yaşını doldurduğunda 4/a (SSK); 5400 prim günüyle 56 yaşını doldurduğunda 4/b (Bağ-Kur) statüsünden emekli olabilir. Son 2520 günlük prim ödemesi daha çok hangi sigortalılık kapsamında olursa, o sigortalılık statüsünden, yine o sigortalılık statüsünün şartlarıyla emekli olur.
Bir işyerinde 4/a kapsamında çalışması söz konusu olamayacaksa, primlerini isteğe bağlı sigortalı olarak ödeyebilirsiniz. Bu durumda eşiniz üzerinden sağlık yardımı alabilir ve GSS primi ödemeyi bırakabilirsiniz. Ayrıca eşiniz iki yıl (720 gün) doğum borçlanması yapabilir.
1997 yılında 2 kez beyin ameliyatı oldum. 1999 yılında da burun ameliyatı. Sigorta başlangıcım 1997 yılında. 2005 yılında da çiftçi Bağ-Kur’lu oldum. SSK’ya 1300 gün prim ödemem ve Bağ-Kur’a da 70 ay borcum var. Bağ-Kur prim borcunu ödersem malulen emekli olabilirmişim. Askerlikten de muafım. GATA askerlik yapmama onay vermedi. Askerlikten muaf tutuldum. Bu arada heyet raporum oranı yüzde 65’dir. Malulen emekli olabilir miyim?
Ahmet Bey öncelikle geçmiş olsun. Malulen emekli olmak için; 10 yıl sigortalılık süresi, 1800 gün prim ödeme ve en az yüzde 60 oranında işgücü kaybı raporu gerekiyor. Ayrıca ilk defa sigortalı olunduğu tarihte rahatsız veya hasta olmamak da şart. Şayet 1997’de, ilk defa sigortalı olduğunuz tarihe, rahatsızlığınız veya hastalığınız yoksa prim borcunuzu ödemeniz ve alacağınız rapor ve tıbbi eklerini inceleyecek olan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu maluliyetinize karar verirse malulen emekli olabilirsiniz.
(Kaynak: Milli Gazete | 09.01.2019)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.