Limited Şirketlerin Anonim Şirkete Dönüşmesinde Maliye Görüş Değiştirdi / Numan Emre Ergin

Maliye Bakanlığı, vergi kanunlarının kendisine verdiği yetkiler içerisinde çeşitli düzenleyici işlemlerde bulunmakta veya vergi kanunlarının uygulanmasına ilişkin yorumlarını yine açıklayıcı işlemlerle kamuoyu ile paylaşmaktadır. Söz konusu düzenlemeler genel tebliğ veya sirküler başlığı altında genele hitap edebileceği gibi, Özelge (Mukteza) olarak kişiye özel verilen görüşler şeklinde de olmaktadır. Bununla birlikte, Gelir İdaresi Başkanlığı uygulamaya yön vermek adına geniş kitleleri ilgilendiren bazı özelgeleri internet sitesindeki özelge havuzunda yayınlamaktadır. Vergi Usul Kanunu'nun (VUK) 140. maddesi, 425 Sıra No.lı VUK Genel Tebliği ve 63 No.lu VUK Sirkülerinde yapılan düzenlemeler sonrasında vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar yapacakları vergi incelemelerinde vergi kanunlarıyla ilgili kararname, tüzük, yönetmelik, genel tebliğ ve sirkülerlere ilaveten özelgelere de uymak zorundadırlar. Dolayısıyla özelge havuzunda yayınlanan özelgeler, hem idarenin görüşlerini yansıtması hem de vergi denetim elemanlarını bağlaması açısından önemlidir.

Son zamanlarda Gelir İdaresi, herhangi bir kanuni değişiklik olmamasına rağmen, bazı müesseselere ilişkin yorum ve uygulamalarını özelge havuzunda paylaştığı özelgelerle sessiz sedasız değiştirmektedir. Hatta bu değişikliklerin bazıları normlar hiyerarşisinde üst sırada yer alan genel tebliğlere de aykırı olabilmektedir. Bu değişikliklerden bir tanesi 14.02.2018 tarih ve 62030549-120 [Mük.80-2017/386]-154561 sayılı özelgeyle yapılmıştır. Söz konusu özelge, nevi değişikliği dolayısıyla anonim şirkete dönüşen şirkette nevi değişikliği nedeniyle ortaklara verilen hisse senetlerinin ilk iktisap tarihinin tespit edilmesi konusundadır. Özelgeye konu olayda bir limited şirketin 10.11.2003 tarihinde tescil edilerek kurulduğu, 01.12.2015 tarihinde nevi değişikliği yapılarak anonim şirkete dönüştüğü ve 10.05.2017 tarihinde alınan yönetim kurulu kararı ile sahip olunan tüm hisseler için hisse senedi bastırıldığı belirtildikten sonra, bahse konu hisse senetlerinin satışa konu edilmesi durumunda söz konusu hisse senetlerinin ilk iktisap tarihi olarak hangi tarihin esas alınacağı sorusuna Gelir İdaresi, Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 80’inci maddesi ile 232 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'ne atıf yaptıktan sonra şu şekilde görüş vermiştir: “…Yukarıdaki hüküm ve açıklamalara göre; ortağı bulunduğunuz limited şirkete ait ortaklık hakkınız, anonim şirkete dönüşmesinden sonraki bir tarihte (10.05.2017 tarihinde) hisse senedi çıkarılmak suretiyle hisse senedine bağlanmış olduğundan, sahip olduğunuz hisse senetlerinin satışının değer artış kazancı kapsamı dışında değerlendirilmesinin tespitinde, iktisap tarihi olarak şirket hisse senetleri üzerinde tasarruf hakkına sahip olduğunuz (hisse senetlerinin bastırıldığı) 10.05.2017 tarihinin esas alınması gerekmektedir.”

Öncelikle söz konusu özelgede belirtilen görüş açık değildir. Özelgedeki ifadeden tür değiştirilmesinin olduğu günde hisse senetleri bastırılması halinde iktisap tarihinin limited şirket sermayesine iştirak edilen tarih olarak alınabileceği anlamı çıkarılabileceği gibi, tür değişikliklerinde iktisap tarihi olarak hisse senetlerinin basım tarihinin alınacağı anlamı da çıkarılabilmektedir.

Tür değişiminde elde edilen hisse senetlerinin iktisap tarihi konusunda vergi mevzuatında düzenlemelerin yapıldığı diğer bir alan Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yer alan “Devir” müessesesidir. Gelir İdaresi'nin söz konusu özelgedeki görüşü hem 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nde devir müessesine ilişkin yapılan düzenlemeler hem de konuya ilişkin verdiği bir çok özelgeye aykırıdır tebliğin 19.1 bölümünde “Kurumların yukarıdaki şartlar dahilinde tür değiştirmeleri de devir hükmündedir” denildikten sonra, 19.3.3. bölümünde “Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19 ve 20’nci maddeleri kapsamında gerçekleştirilen devir ve bölünme (kısmi bölünme dahil) hallerinde, devir olan veya bölünen şirketin ortaklarına verilen hisselerin iktisap tarihi olarak, bu yeni hisselerin verilmesine neden olan devir olan veya bölünen şirketin hisselerinin iktisap edildiği tarihin esas alınması gerekmektedir.” açıklamarına yer verilmiştir. Yine konuya ilişkin bir çok özelgede1, Gelir İdaresi limited şirket ortaklarına verilen anonim şirkete ait hisse senetlerinin ilk iktisap tarihi olarak ortakların nevi değiştiren limited şirketin sermayesine iştirak ettikleri tarihin dikkate alınması gerektiği yönünde görüş bildirmiştir.

Diğer taraftan iktisap tarihinin tasarruf hakkına bağlanması da yanlış bir yorumdur. Zira olması gereken iktisap tarihinin mülkiyet hakkına bağlanmasıdır. Hisse senetlerinin ediniminde ise mülkiyet hisselerin ediniminde doğar, hisse senetlerinin basımında değil. Zira Türk Ticaret Kanunu açısından esas olan hissedir (paydır). Hisse senetleri hisseyi temsilen çıkarılan pay sahipliğini gösteren bir ispat aracıdır. Şirketin tür değişimi olması durumunda ise mülkiyet tür değiştirmeden önceki durumda kazanılmıştır. Şirketin türünün değişmesi mülkiyette bir değişiklik yapmamaktadır. Dolayısıyla, limited şirketlerin anonim şirkete dönüşmeleri halinde anonim şirket pay senetlerinin iktisap tarihi limited şirkete iştirak edilen tarih olmalıdır. İdare son özelgedeki yorumunu bir an önce değiştirmelidir.

Konuyu bir soruyla bitirecek olursak: Bir kız arkadaşınız evlenince kızlık soyadı değişirse, siz bu arkadaşınızı ne zamandan beri tanıyor olursunuz? Tanıştığınız günden itibaren mi yoksa soyadının değiştiği günden itibaren mi?

-----------------

(1) Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 17.03.2011 tarih ve B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-Mük.80-16-140 sayılı, İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen 30.12.2011 tarih ve B.07.1.GİB.4.35.16.01-176200-778 sayılı, İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen 18/05/2010 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 19-106 sayılı özelgeleri

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 21.06.2018)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.