Emekliliği İçin Yaşı Bekleyenler Ne Yapmalı? / Şevket Tezel

Bugünlerde emeklilik için yaşı bekleyenler başkan adaylarının vaatleri içerisinde kendilerine yer arıyorlar. Bu amaçları gerçekleşecek mi gerçekleşmeyecek mi tercihlerine ve zamana göre belli olacak. Ancak seçim sonucu ne olursa olsun değişmeyen, ötelenmemesi gereken gerçek ve somut bir sorunları var aslında.

Ne mi? Anlatalım.

Emeklilikte yaşa takılanların bekleme süreleri her geçen yıl artıyor. 08.09.1999 tarihinden önce sigortalılığa başlayanlardan gerekli sigortalılık süresi ve gün sayısı koşullarını tamamlayıp yaşı bekleyenler bu bekleyişleri kademeli olarak artırıldığı için giderek daha fazla süre yaş beklemiş oluyorlar.

09.09.1999 – 30.04.2008 arası sigortalılığa ilk defa başlayanların emeklilik şartları ise daha olumsuz da olsa daha belirgin durumda, SSK statüsünden emeklilikte kadınlar 4500 gün, 25 yıl ve 58 yaş, erkekler ise 4500 gün, 25 yıl sigortalılık süresi ve 60 yaşa tabi bulunuyorlar.

09.09.1999 – 30.04.2008 arası sigortalılığa ilk defa başlayanların Bağ-Kur’dan emekliliğinde ise kadınlar 5400 gün ve 60 yaş, erkekler 5400 gün ve 62 yaşında emekli olabiliyorlar. Norma emeklilik için ise kadın ve erkek için 9000 gün ile kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekliliğe tabi bulunuyorlar.

5400 gün 15 yıl prim ödeme ile dolarken 18-60 yaş arası 42 yıllık bir süre var örneğin. İşte bu bekleme süresinde ne yapmalı?

Bekleme süresinde yapılması gerekenler herkes için farklı farklı gereklilikler taşıyabiliyor.

Örneğin emeklilik için gerekli asgari gün sayısı tamam olsa da olmasa da bundan sonra edinilecek günlerin asgari olsa bile geçmişteki hizmet dökümü dağılımına göre ileride bağlanacak aylığı düşürmesi de artırması da mümkün olabiliyor.

Gene geçmişteki gün sayısı dağılımı, sigortalılık başlangıcı ve matrah durumuna göre kiminde 3600 günle yaştan emeklilik cazip iken kiminde normal emeklilik avantajlı olabiliyor.

Bazı sigortalılar için doğum ya da yurtdışı borçlanması emeklilik için daha cazip iken kiminde 2008 sonrası gerçek ve yüksek matrahlı çalışmaya devam daha avantajlı olabiliyor.

Doğum borçlanması kiminde emekliliği altı yıla kadar öne çekmekle birlikte kiminde ödenecek paranın tamamen boşa gitmesi anlamını taşıyabiliyor.

Askerliğin yapıldığı yıla ve ödenmiş primlerin matrah niteliğine göre askerlik borçlanmasının bağlanacak aylığa etkisi kiminde 50 TL kiminde 300 TL’ye varan tutarlarda bağlanacak aylıkta artış sağlayabiliyor.

Çalışma güçlerinde kayıp olup engelli yahut malul statüsünde emeklilik veyahut normal halinde alacakları aylığı mukayese ederek karar vermelerinde kendileri için yarar bulunuyor.

Örneğin bir tıp doktoru veya akademisyen için Emekli Sandığı’ndan emekli olmakla SSK statüsünden emekli olmak arasında SSK – Emekli Sandığı hizmet ve matrah dağılımı ve SSK matrahlarının niteliği bağlamında kimi durumda Emekli Sandığı kimi durumda ise SSK emekliliği daha cazip olabiliyor.

Hele ki son çıkan 7143 sayılı Prim Yapılandırma Kanunu ile geçmişteki silinmiş Bağ-Kur sürelerinin prim tutarını ihya ile ödemek ile ödememek arasındaki farkın net değerini bilmeleri ihya için ödeyecekleri tutarın karşılığını alıp almayacaklarının net olarak bilinmesi kendileri için önemli bir parasal değer taşıyor.

İşte bu nedenlerle emekliliği için yaşı bekleyenlerin aylığın bağlanıncaya kadar geçecek süreçte gerçek çalışma veya isteğe bağlı prim ödemeleri ile yahut hiç prim ödemeden beklenmesi hallerinden hangisinin kendileri için daha yarayışlı olduğu bilmelerinin doğrudan ceplerine etki yapıcı niteliğini inkâr edebilmek mümkün bulunmuyor.

Önerimiz yaşı bekleyenlerden yaşı beklerken çalışmayanların, yüksek primle çalışanların, düşük primler çalışanların, borçlanma yahut ihya hakkı olup da ödeme yapıp yapmamak konusunda kararsızlık yaşayanların kafalarındaki bu soru işaretlerini gidermeleri gerekiyor.   

Tüm bu sorunların çözümünde mevcut SSK ve/veya Bağ-Kur ve/veya Emekli Sandığı ve/veya özel banka sandığı hizmetleri toplamıyla bugün için bağlanacak aylığın değeri ile bundan sonra ödeyecekleri primlerin matrahına göre bağlanacak aylığa bugünkü düzlemdeki etkilerini SSK-Bağ-Kur-Emekli Sandığı aylık bağlama hesaplarını bilen bir Sosyal Güvenlik Müşavirine hesaplatmalarını öneriyoruz.  

(Kaynak: Alitezel | 04.06.2018)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.