Sosyal Güvenlik Hukukunun zor karmaşık yapısıyla zaman zaman kanunları yorumlamada düşülen hatalarla birlikte ,İş Kazalarında özellikle kazaya uğranılan gün istirahat alınması halinde SGK kayıtlarına kazanç olarak bildirilmemesi ,işveren ünitelerince tespit edilmesi yada SGK Denetimle görevli memurlarınca tespit yapılması durumunda 1 gün karşılığında astronomik yaptırımla karşı karşıya kalınabilir.
Hizmet akdine tabi sigortalının; işyerinde bulunduğu sırada işveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, emziren kadın sigortalının iş mevzuatına tabi olup olmadığına bakılmaksızın yine mevzuatta belirtilen sürelerde çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda ve işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş geliş sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özre uğratacak olaylar İŞ KAZASI olarak değerlendirilir.
İŞ KAZASI BİLDİRİM KURALI
Hizmet akdine tabi sigortalı olarak çalışmaya başlayanların iş kazası geçirmeleri halinde işverenlerinin, kaza olayını kazanın olduğu yerdeki kolluk kuvvetlerine derhal, SGK’ya ise en geç kazadan sonraki üç iş günü içinde bildirmesi gerekmektedir.
İş kazalarının SGK’na bildirimi e-Sigorta yada SSİY ekinde bulunan iş kazası ve meslek hastalı bildirim formunun doldurularak işyerinin tescilli olduğu İl Müdürlüğüne/Merkez Müdürlüğüne doğrudan verilmesi ya da posta yoluyla ilgili üniteye gönderilmesi şeklinde de yapılabilinir.
İŞ KAZASINDA HEMEN ÖDEME BAŞLAR
İş kazasından dolayı sigortalı iş göremezliğe uğramış ise yada istirahat başlamasında her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verileceği yasada yer alır.
İş Kazasına uğrayan sigortalı için APHB ve Mutasar ve Aylık Prim Hizmet Belgesinde (1) istirahat kodu girilir,istirahat süresince çalışmadığı yönünde çalışmamıştır ifadesine de yer verilir.
ÖRNEK
İş Kazasından dolayı 01/02/2018 kaza geçirmiş,28/02/2018 tarihine kadar isitirahat açılmış ise 1 gün Şubat Kazanç bildirilir ,27 gün içinde (1) Kodu girebilirsiniz.
Çoğu zamanda meslek mensubu 1 gün kazanç,28 gün istirahat girmesi halinde APHB hata verebilir.
Bu durum da APHB İş Kazası 1 Günlük kazanç dahil istirahat süresi açılması halinde (1) istirahat kodu yerine /Ara kod olarak 1/İş Kazası denilerek ogün için sistem çakışma olsa da kazanç olarak girilir.
İşverenlerin itiraz ettikleri nokta
Aynı gün hem işveren yevmiye ödemesi, SGK iş göremezlik ödüyor deniliyor.
ÖRNEK
Sigortalı 01/02/2018 İş Kazası geçirmesi halinde yatarak tedavi görmesi halinde ½,ayakta tedavi görmesi halinde 2/3 geçici iş göremezlik ödenir.Aynı günde fiilen çalıştığı için işveren de 1 gün fiilen çalışma ücreti öder.
İtiraz noktasında işverenler 1 gün için SGK prim ödediklerini, SGK 1 gün karşılığını geçici iş göremezlik ödemesidir.
İş Kazasına uğrayan sigortalı İş göremezlik(SGK)+Yevmiye(İŞVEREN) alması
İş Kazası Ödeneği Esası;
İş kazası hallerinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç; iş kazasının olduğu tarihten önceki 12 aydaki son 90 gün içinde 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır.
12 aylık dönemde çalışmamış ve ücret almamış olan sigortalı, çalışmaya başladığı ay içinde iş kazası nedeniyle iş göremezliğe uğrarsa verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas günlük kazanç; çalışmaya başladığı tarih ile iş göremezliğinin başladığı tarih arasındaki sürede elde ettiği prime esas günlük kazanç toplamının, çalıştığı gün sayısına bölünmesi suretiyle; çalışmaya başladığı gün iş kazasına uğraması halinde ise aynı veya emsal işte çalışan benzeri bir sigortalının günlük kazancı esas tutulur.
İş kazası sigortasından bağlanacak gelirlere esas tutulacak aylık kazanç, yukarıdaki hükümlere göre hesaplanacak günlük kazancın otuz katıdır.(GKX30)
Dolayısıyla yasa koyucu burada tamamen işçiyi koruma altına almış,hem iş göremezliği hem de aynı gün çalışma ücretinin verilmesi yönünde taraf belirlemiştir.
Bu durumda her ne kadar sigortalıya kaza geçirdiği günden başlanarak iş göremezlik ödeneği ödense de kazalı adına kazanın meydana geldiği gün için APHB/Muhtasar ve Aylık Prim Bildirgesinde gün ve kazanç (hizmet) bildiriminde bulunulması gerekmektedir.
SGK’un denetim ve kontrol ile görevli memurları tarafından yapılan incelemelerde iş kazası geçirilen gün için SGK’na beyan yapılmadığının tespiti halinde kazalı adına işverenden ödenen ücret üzerinden bir günlük ek APHB istenmesi ve ek APHB’nin yasal süresi içinde verilmemesi nedeniyle işveren hakkında idari para cezası uygulanması önerilmektedir.
İşverenler tarafından düzenlenen ücret tediye bordrolarına kaza gününe ait çalışma gün ve kazancı eklenmediğinden ve yasal deftere de bu işçilik ücreti işlenmediğinden ücret tediye bordrosu ile yasal defter kayıtları geçersiz sayılarak işverenler hakkında idari para cezası uygulanmaktadır.
ÖRNEK:
01/02/2018 tarihinde iş kazası olması buna karşılık o gün SGK kazanç olarak bildirilmemesi halinde;
Ek APHB’nin verilmemesi/geç verilmesi nedeniyle 2 asgari ücret, ücret tediye bordrosu geçersizliği için yarım asgari ücret ve yasal defter kayıtlarının geçersiz sayılması nedeniyle yarım asgari ücret olmak üzere toplam üç (3) asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanmaktadır.
Oysa çalışan Günlük Ücreti:67,65 TL karşılık….6.088,50 TL. idari para cezası ödenecektir.
Önerimiz;
5510 Sayılı Kanunda yapılacak düzenleme ile birlikte İş Kazası geçirildiği gün çalıştığı ilk gün için işveren tarafından fiilen çalışma ücreti ödenmesi,izleyen ilk işgününden itibaren de geçici iş göremezliğin verilmesiyle, SGK ve işveren arasında oluşan sıkıntının önüne geçilecektir.
Kanunda şöyle de bir düzenleme olabilir,iş kazası için kazanç beyanı esası getirilir,yevmiye ödenmeyebilir.
Sigortalının da 1 günde olsa kayıp günü telafi olabilir.
İşveren sadece işçi ve işveren sigorta payını ödeyerek de ,yevmiye ödemeden prim esas kazancı ihtiyari olarak bildirme imkanı sağlanabilinir.
(Kaynak: Alitezel | 16.02.2018)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.