Hangi Durumda ‘İş Göremezlik Ödeneği’ Veriliyor? / İsa Karakaş

* İşçi hastalandığında, geçici olarak çalışamama halinde işçiye ‘iş göremezlik ödeneği’ veriliyor. Halk arasında ‘istirahat parası’ ya da ‘rapor parası’ olarak bilinen uygulamada; SGK mevzuatına göre istirahat raporu bulunan işçiye istirahatli olduğu sürede işverenin ücret ödeme zorunluluğu yok. Aynı şekilde işverenin ücret ödemesinde de bir sakınca yok. Peki, bu durumda yapılacak SGK işlemleri neler?

SGK, hangi hallerde rapor parası veriyor?

İşçilerin hastalanmaları halinde SGK tarafından yetkilendirilen hekim veya sağlık kurulu raporlarında belirtilen istirahat süresince geçici olarak çalışamama hallerinde iş göremezlik ödeneği veriliyor. Halk arasında istirahat parası veya rapor parası olarak da bilinen bu uygulamada; iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için istirahat parası veriliyor.

Hastalık halinde iş kazası ve meslek hastalıklarından farklı olarak hastalığın ilk iki günü için SGK rapor parası vermiyor.

SGK mevzuatına göre istirahat raporu bulunan işçilere istirahatli oldukları süre boyunca işverenlerin ücret ödeme zorunluluğu bulunmuyor. Ancak işverenlerin söz konusu sürelerde ücret ödemesi halinde de bir sakınca bulunmuyor. Sadece yapılacak SGK işlemleri değişiyor. Bu işlemler şöyle açıklanıyor:

İstirahatli işçilere, işveren ücret ödemezse yapılacak SGK işlemleri neler?

Ay içinde işe girişi veya işten çıkışı bulunmayan, hastalanmasına bağlı olarak ay içinde raporlu olması nedeniyle bazı günlerinde çalışmayan ve çalışmadığı günler için de ücret almayan sigortalıların ilgili aydaki prim ödeme gün sayıları; ilgili ay gün sayısından, ücret almaya hak kazanılmamış gün sayısı çıkartılmak suretiyle hesaplanarak işlem yapılması gerekiyor.

Örneğin (A) Ltd. Şti.’ne ait bir işyerinde çalışan Ali isimli işçinin, 2015/Eylül ayında hastalanması nedeniyle 10 gün istirahatli olduğu ve ayın kalan günlerinin tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu varsayıldığında, söz konusu ayda 30 gün bulunması ve sigortalının 10 gün eksik çalışmış olması nedeniyle, bahse konu sigortalının 2015/Eylül ayındaki prim ödeme gün sayısı 20 olacak.

Raporlu işçiye ücret ödenirse yapılacak SGK işlemleri?

İşverenler tarafından SGK’dan rapor parası (geçici iş göremezlik ödeneği) alan sigortalılara, ödenen geçici iş göremezlik ödeneği ile normal günlük kazançları arasındaki fark ücretleri veya SGK tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneği dikkate alınmaksızın ayrıca normal günlük ücretlerinin ödendiği durumlarda, geçici iş göremezlik ödeneği alan sigortalılara, istirahatli bulundukları süreler için işverenlerince yapılan bu ödemeleri SGK prime tabi tutuyor.

Sorularınız için: isakarakas@hotmail.com

PRİM ÖDEME GÜN SAYISINDA, ÜCRET ALDIĞI GÜNLER DİKKATE ALINIYOR

SGK’dan geçici iş göremezlik ödeneği alan (ay içinde istirahatli olan) sigortalıların prim ödeme gün sayıları, ücret aldığı günler dikkate alınmak suretiyle hesaplanıyor.

Dolayısıyla prime tabi tutulan bu ödemelerin sigorta primine esas günlük kazanç alt sınırının altında kalması halinde, prime esas günlük kazanca tamamlanarak, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi de dahil olmak üzere prime tabi tutulması ve bu primlerin ilişkin olduğu sürelerin aylık prim ve hizmet belgesinde prim ödeme gün sayısına ilave edilmesi gerekiyor. Örneğin (B) Ltd. Şti.’ne ait bir işyerinde çalışmakta iken 17-25 Mart 2015 döneminde istirahatli olması nedeniyle SGK’dan geçici iş göremezlik ödeneği alan sigortalı Veli Bey için işvereni tarafından bu süreler için SGK tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneği dikkate alınmaksızın tam ücretinin ödendiği varsayıldığında, söz konusu sigortalının 2015/Mart ayındaki prim ödeme gün sayısı 30 olacak.

İstirahatli sürelerde işverence ücret ödenmemesi halinde ise sigortalının 2015/Mart ayı prim ödeme gün sayısı 31-9=22 olacak.

EMEKLİLİĞİ DE ETKİLİYOR

İstirahat raporu alan işçiye, bahsedilen sürelerde işvereni tarafından ücret ödenip ödenmemesi, aynı zamanda işçinin emekliliğini de etkiliyor. Zira ücret ödenmesi halinde işçi, SGK prim gün sayısını artırıyor. İşçinin ölümü halinde bir gün bile SGK priminin eksik olması halinde geriye kalan dul ve yetimlerine maaş bağlanamadığı düşünüldüğünde söz konusu ücret ödemesinin ne kadar hayati öneme sahip olduğu daha iyi anlaşılıyor.

(Kaynak: İto | 05.12.2017)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.