Ek/5 İş Kazasında Bildiriminde Belirsizlik Mi Var? / Vedat İlki

EK/5 Madde hükümlerine tabi sigortalıların iş kazası ve meslek hastalığı sigorta kollarından sağlanan yardımlardan yararlanabilmeleri için iş kazasının olduğu tarihten en az 10 gün önce tescil edilmiş olmaları ve sigortalılıklarının sona ermemiş olması, 5510 sayılı kanununa göre iş kazası veya meslek hastalığından dolayı geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi veya sürekli iş göremezlik geliri ya da malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından aylık bağlanabilmesi için prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şartı aranır.

İş kazası ve meslek hastalığı halinde durum, kendilerince(EK/5 sigortalısı) veya işverenlerince(EK/5 yevmiyesini veren kişi) kolluk kuvvetlerine derhal, SGK’una da en geç 3 iş günü içinde bildirilir.

Kanun maddesi yukarıda yazıldığı şekliyle;

v  İş kazasının olduğu tarihten en az on gün önce tescil edilmiş olmaları,

v  Prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması,

v  İş kazası ve meslek hastalığı halinde durum, kendilerince veya işverenlerince kolluk kuvvetlerine derhal,

v  Kuruma (SGK)  da en geç üç iş günü içinde bildirilir.

GENELGE UYGULAMAYA YÖNELİK KAFA KARIŞIKLIĞINI ÖNLER Mİ?

Ek /5. maddesinde belirtilen tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışan sigortalıların, iş yerlerinde bulundukları sırada meydana gelen olaylar iş kazası sayılacaktır.

Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada meydana gelen olayların yapılan işle ilgili olup olmadığına bakılmaksızın iş kazası sayılması gerekmektedir.

5510/ 11. maddesindeki “sigortalının işini yaptığı yer” ifadesinden, sigortalının fiilen çalıştığı, yani esas işini gördüğü yerin anlaşılması gerekmektedir.

Ek/5 Kapsamında tarla işçisi kadın için emzirme izninden bahsetmemiz olabilir mi?

Tabi ki bu hak 4857 sayılı İş Kanununa tabi kadın sigortalılar için uygulanır. Oysa EK/5 statüsü çalışan hakkında 4857 sayılı İş Kanunundan söz edilemez.Dolayısıyla emzirme için izinden bahsedilemez.Sadece işveren insani yönden bu izni vermiş ise ,bu süreçte kaza meydana gelmişse olaya İş Kazasıkavramıyla da yaklaşmak gerekir.

Örnek:

Tarla da çalışan işçi Ayşe(EK/5),öğlen dinlenme saatinde işverenden izin alarak köydeki çocuğuna emzirmeye giderken trafik kazası geçirmesi(Ölümlü/yaralanmalı).

Burada karşımıza çalışma alanından emzirme için köye giderken süre ve izin tayininde izlenen prosedür karşımıza çıkacaktır.

SGK soruşturmasında taraflarında ifadesiyle olay çözülecek,son noktayı SGK, uyuşmazlık olması halinde mahkemeler karar verecektir.

Mevsimlik tarım işçisi olarak çalışan EK/5 işçisinin tarla sahibi tarafından kiralanan minibüs yada traktör arkasında römark ile getirilip götürülme esnasında kaza olması ,iş kazası içinde dikkate alınmalıdır.

O halde genelge de yer alan örneklere baktığımızda dar kapsam da EK/5 bahsedilmiş,konuyla ilgili uygulamaya yönelik EK/5 örneklerine dahi ulaşamıyoruz.

EK/5 tabi olanlar için 5510 sayılı Kanunun Kısa Vadeli Sigorta uygulamalarından İş Kazası bölümünde yazılı esaslardan yola çıkarak, yorumlama yapabiliyoruz.

 

İŞ KAZASI BİLDİRİMİ KENDİSİ Mİ?İŞVEREN Mİ?YAPMALIDIR!

İş kazasının bildirimi ve bildirim süresi Ek 5. maddesinin beşinci fıkrasında ve Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 35. maddesinde düzenlenmiştir.

Buna göre;

Kanunun Ek 5. maddede belirtilen tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışan sigortalıların ise kendilerince veya işverenlerince kolluk kuvvetlerine derhal, Kuruma da kazadan sonraki,3 iş günü içinde bildirilmesi gerekmektedir.

Ek/5 Kapsamında çalışan sigortalının İş Kazası geçirmesi halinde kazayı kendilerince bildirilmesi isteniyor;

a.)Tarla işçisi yada Ormanda çalışan işçi kazaya uğramış ise ,derhal kolluğa bildirecektir.O durum da bu iş nasıl yapar(İş Kazası bildirimi) tabi ki buna cevap veremeyiz.Hastaneye götürülmüş ise hastane Polisine ifade vermeli yada Hastane Güvenliğiyle, birlikte kolluk bilgilendirilmelidir.

b.)Tarla sahibi ise ,EK/5 sigortalısının bildirim yapıp yapmayacağını bilmediğinden bu konuda yeteri donanımı yoksa bildirimi kolluğa yapmayabilir.

c.)EK/5 statüsünde olan kişi kaza da yaralanmışsa Genelge ekinde belirtilen formu doldurması ve 3 işgün süreyi geçirmemesi gerekir mi?İşte asıl belirsizlik burada yaşanıyor.İşçi bu bildirimi yapmazsa geçici yada sürekli iş göremezlik gelirinden mağdur olacaktır.Tarla sahibi de bu bildirim yapmakla yükümlü tutulursa sigortalı olmayan EK/5 işçisini sahiplenmiş olacaktır.Kusur varsa rucü olacaktır.

d.)6331 sayılı Kanunda 2.Maddesinde muaf olunan bölümünde EK/5 işçisini çalıştıran Tarla sahibinin bildirim muafiyetine rastlanmıyor.İdari Para Cezası kime uygulanacaktır?

6331 sayılı Kanunun 2. maddesinde belirtilen istisnalar hariç iş kazası ve meslek hastalıkları bildirimleri yapılacaktır. Bildirimlerin süresi içerisinde yapılmaması halinde idari para cezası uygulanacaktır.

Konuyla ilgili olarak EK/5 çalıştıran işverenler içinde genel anlamda genelge de uygulamaya yönelik örnek ve bilgilere yer verilmemiştir.

SGK İl ve Merkez Müdürlükleri ,Hukuk servisleri EK/5 ile ilgili uygulamada yaşanan bu konudaki tereddütleri giderecek ünitelere iç yazı yada iç emir yazılarak çözüm yoluna gidilir.

(Kaynak: Alitezel | 17.10.2017)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.