Doç. Dr. Hakan ÜZELTÜRK - Veraset ve intikal vergisi kaldırılacak mı?

Bugünlerde bir verginin kaldırılacağı konusunda açıklamalar var. Önce Maliye Bakanı "Çocuklarda Vergi Bilincini Geliştirme Eğitimi (VerGİBilir) Projesi'nin" tanıtım toplantısında yaptığı konuşmada uygulamada olan bir vergiyi kaldıracaklarını kamuoyuna açıkladı. Bu verginin hangi vergi olduğunu açık olarak söylemeyip halka bırakmış olsa da, kamuoyunda bu verginin veraset ve intikal vergisi olduğu ifade edilmektedir.

Sebep olarak kayıtdışılığın etkili bir rol oynadığı bu verginin 2009 senesinden itibaren kaldırılması konusunda Maliye Bakanı tamamı kaldırılacak demesine rağmen, Dünya Gazetesi'nde yer alan haberlere göre veraset ve intikal vergisi hazırlanmakta olan yeni Gelir Vergisi Kanunu kapsamında olacaktır. Bu durumda verginin kaldırılmasından ziyade vergi gelirlerindeki azalma önlenmek istenmekte, hatta yapılacak düzenleme ile vergi gelirlerinin artması hedeflenmektedir. Yapılmak istenen değişiklikte veraset yoluyla yapılan intikallerin bir gelir transferi olduğu ve gelir vergisi kapsamında vergilendirilmesinin mümkün olabileceği düşünülmektedir. Bununla birlikte bazı maliye bürokratları sosyal niteliği itibarıyla bu verginin tamamen kaldırılmasının yanlış olacağını ifade etmektedirler. Dolayısıyla bakan söylemiş olsa da verginin tamamının mı bir kısmının mı kaldırılacağı netleşmemiş görünmektedir.

Burada bir verginin bir başka verginin içine alınmasının tamamen veya kısmen kaldırma sayılması da gariptir. % 90'a yakın kayıtdışı işlem tespit edilen bu vergide tahsilat rakamları oldukça düşüktür. Toplam vergi gelirleri içerisindeki payı % 0,1'in altında bulunan bu verginin 2008 bütçe hedefi 152 milyon YTL'dir. Bir kere bu konuda çok eski zamanlardan beri bu verginin kaldırılması yönünde görüşler bulunmaktadır. Konunun sadece vergi boyutuyla değerlendirilmesi zaten doğru bir yaklaşım olmayacaktır. Konu sosyal ağırlığı yanında ekonomik ve psikolojik etkileri bulunan hassas bir yapıdadır. Kamu maliyesi ve vergi teorisi bakımından durumun çok iyi incelenmesi gerekmektedir. Zira yapılması düşünülen uygulama bilimsel temelleri değiştirmenin yanında teorilerde de önemli yanılgılar yaratabilecektir. Servet ve gelir kavramlarının bir araya getirilmesinin sakıncaları yanında intikaller bakımından oluşacak çok vahim sonuçlar devletin vergi gelirlerini artırmak isterken daha büyük kayıplara uğramasına sebep olabilecektir.

Burada sorulması gereken bir başka soru da tahsil edilemeyen ve denetlenemeyen bir verginin çözümünün verginin kaldırılması mı olacağıdır. Bu yaklaşımla bazı başka vergilerin de kaldırılması ve hatta öncelikle kaldırılması gerektiği sonucu çıkacaktır. Diğer ülkelerde kaldırılmamasının bir nedeni var mıdır? Üstelik denetim ve tahsilat yapan ülkelerde. Yapılacak değişikliklerle toplumda vergiler alanında zaten kırılgan olan bazı dengelerin bozulmaması ve mükellefler bakımından yanlış anlaşılmalara sebep olabilecek izlenimlerin oluşturulmaması gerekir.

Bu konuda hatırlanacağı üzere Amerika Birleşik Devletleri'nde 2000 seçimleri sonrasında da konu gündeme gelmişti. O zaman hemen değil ama 2009 senesine kadar kademeli olarak kaldırılması düşünülen vergiye ilk karşı çıkanlar ülkenin zenginleri olmuştu. Toplumda sosyal dengelerin bozulacağı endişesi o zaman bu vergi gelirlerinin yüksek olması sebebiyle öne sürülmüştü. Oysa ülkemizde bu vergi gelirleri yüksek olmadığı için bir sorun çıkmayacağı düşüncesi olduğu görülmektedir. Bu düşünce yanıltıcıdır. Asgari ücretin vergiye tabi olduğu bir ülkede sosyal etkileri dikkate almamak doğru değildir. Bunun yerine öncelikle hala düzeltilemeyen denetim meselesini çözümlemek gerekir. Kısa değil uzun vadeli vergi politikaları oluşturmak gerekir. Veraset ve intikal vergisi buna dahildir.

Yarın bu vergi kaldırılmayacaktı denirse şaşırmayın. Bir kısmı kaldırılmayacaktı denirse de. Diğer bazı vergiler gündeme gelmezken bu konunun neden gündeme geldiğine de bir bakın.

 

 

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 29.02.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.