Sigortalılığın Sona Ermesi Halinde Sağlıktan Yararlanma Hakkı Nasıl Uygulanır? / Şevket Tezel

01.01.2012 tarihinden beri ülkemizde zorunlu genel sağlık sigortası uygulanıyor. Sigortalı çalışırken kendisi ve varsa bakmakla yükümlü olduğu kişiler hakkında GSS hakkını da sağlamış oluyor. 

Peki sigortalılığın sona ermesi, açığa alınması, tutuklanması, hüküm giymesi veya ölümü hallerinde zorunlu GSS kapsamında kendisi veya bakmakla yükümlü olduğu kişiler için durum nasıl evriliyor? Yani bu tür değişikliklerde GSS hakkının nasıl uygulanması gerekiyor?

Anlatalım.

Sigortalılık Sona Erdikten Sonra GSS Hakkı ve Süresi

Aktif durumdaki,

• SSK (4/a) sigortalılarının,
• Bağ-Kur (4/b) sigortalılarının,
• Memurların (4/c sigortalıları),
• Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen ve 4/a sigortalısı sayılan Türk işçilerinin,
• Ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan sigortalıların,
• Güvenlik korucularının
• Göreve başlamaları şartıyla Polis Meslek Eğitim Merkezlerinde (POMEM) polislik eğitimine tabi tutulan adaylar, Milli Savunma Üniversitesi ve Polis Akademisi ile Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi öğrencilerinin,

zorunlu sigortalıklarının sona erdiği tarihten itibaren on gün süreyle daha genel sağlık sigortasından yararlandırılmaları gerekiyor.

10 Gün Daha GSS

Aktif 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur) ve 4/c sigortalılıkları kapsamında sigortalılar gibi yukarıda sayılanların zorunlu sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren on gün süreyle daha genel sağlık sigortasından yararlanma hakkına sahip bulunuyor.

10+90 Gün Daha GSS

Yukarıda saydığımız zorunlu sigortalılık kapsamındaki kişilerin sigortalılık niteliğini yitirdikleri tarihten geriye doğru bir yıl içinde 90 günlük zorunlu sigortalılıkları varsa 10 güne ilaveten sigortalılık niteliğini yitirdikleri tarihten itibaren 90 gün süreyle daha bakmakla yükümlü olduğu kişiler dâhil sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkına sahip bulunuyorlar.

Şayet zorunlu sigortalının, sigortalılığın sona erdiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde 90 gün prim ödeme gün sayısı yoksa sigortalılığın sona erdiği tarihten sonraki 10 uncu günden sonra bu kapsamda sağlık hizmetlerinden yararlanma hakları da sona ermiş oluyor.

Genel sağlık sigortalısının sağlık hizmet sunucusuna başvurduğu tarihten önceki bir yılın hesabında;

• Herhangi bir sebeple silahaltına alınan sigortalının askerlikte geçen hizmet süresinin,
• Hükümlülükle sonuçlanmayan tutuklulukta geçen sürenin,
• İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık sigortalarından geçici iş göremezlik ödeneği alan sigortalının iş göremediği sürenin,
• Sigortalının greve iştirak etmesi veya işverenin lokavt yapması hallerinde geçen sürelerin,

dikkate alınmaması gerektiğini de vurgulayalım. 

 

Borçlu Bağ-Kurlunun GSS’si

4/b (Bağ-Kur) sigortalılığı kapsamında sigortalı olanlardan, borcu nedeniyle sağlık hizmetlerinden yararlanamaz durumda iken sigortalılığı sona erenler, sona erme tarihi itibariyle genel sağlık sigortası hakkından faydalanamazlar.

Ancak, sigortalılığın sona erdiği tarihten sonra borçlarını ödeyenler borcu ödedikleri tarihten itibaren 10+90 günden kalan günleri kadar sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkına sahip oluyorlar.

Örneğin şirket ortaklığından dolayı Bağ-Kur sigortalılığı devam eden ve son bir yılda doksan günden fazla sigortalılığı olan kişi, 15.10.2017 tarihinde işini terk etmiş ve 60 günden fazla borcu bulunuyor olsun. Bu kişi borcunu 15.12.2017 tarihinde ödemesi halinde, ödediği tarihten itibaren 10+90 günden geriye kalan günler için sağlık hizmetlerinden faydalandırılması gerekiyor.

Genel sağlık sigortalısının sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkının sona erme tarihinden itibaren, bakmakla yükümlü olduğu kişilerin de söz konusu hakları sona eriyor.

Ölüm Halinde GSS

Zorunlu sigortalılık kapsamındaki 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur)  veya 4/c sigortalılarının ölümü durumunda ise, bakmakla yükümlü olduğu kişiler on gün süreyle genel sağlık sigortası hizmetlerinden faydalanmaları mümkün bulunmakta, hatta bu kişilerin ölüm tarihinden önce geriye doğru bir yıl içinde doksan günlük zorunlu sigortalılıkları varsa, on güne ilaveten doksan gün süreyle daha sağlık hizmetlerinden faydalandırılmaları gerekiyor.  

Ancak ölen sigortalının 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borcunun bulunması halinde bakmakla yükümlü olduğu kişileri genel sağlık sigortalısının öldüğü tarihten itibaren sona ermiş sayılıyor.

Tutukluluk ve Hükümlülük Nedeni ile Sona Erme

Tutuklu ve hükümlü olanların genel sağlık sigortalılığı, tutukluluk ve hükümlülük tarihinden itibaren sona erdiriliyor.

Tutuklu ve hükümlü olanlardan;

• 4/b sigortalılığı kapsamında sigortalılığı devam edenlerin,
• İsteğe bağlı sigortalılığı devam edenlerin,
• Gelir/aylık almaya devam edenlerin,

bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam ettirilmesi gerekiyor.

Ayrıca, 4/c sigortalısı (Memur)  olup tutuklanan, gözaltına alınan veya görevden uzaklaştırılanların bakmakla yükümlü olduğu kişiler de sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkına sahip bulunuyor.

4/a sigortalısı olanlardan tutukluluk/hükümlülük, 4/c sigortalılığı kapsamında sigortalı olanların ise hükümlülük nedeniyle sigortalılığı sona ermesi durumunda, bakmakla yükümlü olduğu kişiler için sigortalılığın sona ermesine ilişkin hükümlerin uygulanması gerekiyor.

(Kaynak: Alitezel.com | 02.10.2017)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.