Vazgeçilen Vergiler Olmasa, Bütçe Fazla Verecek / Nedim Türkmen

 Vergi harcamaları, vergi sistemi yoluyla devletin vazgeçtiği gelir olarak tanımlanabilir. Bu harcamalar vergi sisteminde istisna, muafiyet, vergi ertelemesi ve düşük vergi oranı şekillerinde ortaya çıkıp vergi kaybına yol açan uygulamalardır.

Devlet, bilerek ve isteyerek bazı ekonomik faaliyetlerden vergi almıyor. Alabileceği gelirden de vazgeçiyor, böylece gelirlerini bilinçli olarak azaltıyor. Vergi harcamalarının varlık nedenini; “belirli bir sosyal ve/veya ekonomik amacın varlığı” ile ya da ortaya çıkaracakları etkilerin oluşmasını sağlayan ve ayrıcalık oluşturma pahasına gerçekleştirilen “tahsilattan vazgeçme” unsurlarına dayandırabiliriz. Türkiye'de 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu çerçevesinde, çok yıllı bütçelemeye geçilen 2006 mali yılından itibaren, vergi mevzuatında yer alan düzenlemeler nedeniyle tahsilinden vazgeçilen vergi gelirlerinin tahmini tutarlarının yer aldığı “Vergi Harcamaları Listesi” her yıl Merkezi Yönetim Bütçe Kanun'una eklenmektedir. Sonraki iki yılın tahminlerini de içerecek şekilde vergi türleri itibarıyla toplam vergi harcaması tahminlerini gösteren bu belgelerde, vergi harcaması olarak kabul edilen düzenlemelerin hangilerinin olduğunu gösteren vergi kanunları bazında yapılan listenin yanı sıra, vergi harcaması tahminlerinin nasıl yapıldığına ilişkin kısa bir açıklama da bulunmaktadır.

Vergi raporu yayınlandı

Maliye Bakanlığı Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan 2016 yılı Vergi Harcamaları Raporunu açıkladı. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile vazgeçilen vergi gelirinin kamuoyuna açıklanması ve böylelikle kamu maliyesinde şeffaflık ve hesap verilebilirlik sağlayan vergi harcaması müessesinin sonuçları bu raporda ayrıntılı şekilde yer almaktadır.
Raporda yer alan aşağıdaki tablodan 2015 yılı için gerçekleşen, 2016 -2017-2018-2019 yılları için tahmini vergi harcaması tutarlarını dikkatlerinize sunuyorum.
Aşağıdaki tablodan çok net anlaşılacağı üzere; özellikle gerçek kişilerin vergilendirilmesi ile ilgili oldukça yüksek vergi harcama tutarı söz konusudur. Ayrıca vergi harcama tutarları ciddi bir artış göstermektedir.

Maliye Bakanlığı'nın 2016 yılı Vergi Harcamaları Raporu'nda, gerçekleşmiş olan 2015 yılına ilişkin veriler ayrıntılı bir şekilde yukarıdaki tabloda yer almaktadır.
2015 yılı için aynı vergi türleri itibarıyla, tahsil edilen toplam verginin yüzde 21.57'si oranında vergi harcaması oluşmuştur. Tahsilata göre en yüksek oranda vergi harcamasının oluştuğu kalemler, banka ve sigorta muameleleri vergisi ile kurumlar vergisidir. Vergi harcamalarının toplam vergi tahsilatına oranı ise (79.582/407.818=) yüzde 19.5'dir.
Hükümet, 2015 yılında doğrudan vergilerde 42.5 milyardan, dolaylı vergilerde 37 milyarda vazgeçmiştir. Özellikle Banka ve Sigorta Muameleleri vergisinden toplanan verginin yüzde 93'üne varan rakamdan vazgeçilmiştir.
Türk vergi sisteminin dolaylı vergiler ( 2016 yılı toplam vergi gelirlerinin yüzde 68.2 ‘si dolaylı vergilerden oluşmuştur.) üzerine kurulu adaletsiz bir vergi sistemi olduğu dikkate alındığında; vergi harcaması yoluyla vazgeçilen vergilerin dolaylı vergilerden olması gerekirken, yine dolaysız vergilerden çok yüksek oranda vazgeçilmesi Türkiye'de vergi adaletsizliğinin kalıcı hale gelmesine neden olmaktadır. Vergi harcamalarının ekonomik ve sosyal amaçlarla yapıldığını beyan ediyor olmamıza rağmen; aşağıda yer alan cari ÖTV ve KDV oranlarının hangi sosyal amaçlarla yapıldığının izahı gerekmektedir. Bu izahı makul ve mantıklı şekilde yapacak olan kişinin, 2019 Başkanlık seçiminde Başkan olması iktiza eder.
Bazı mal ve hizmetler için cari ÖTV oranları; bira yüzde 63, otomobil en düşük yüzde 45, cep telefonu yüzde 25, pompalı tüfek yüzde 20, tıraş köpüğü yüzde 6.7, doğalgaz yüzde 2, elmas yüzde 0 ve tekne yüzde 0 şeklindedir.
Bazı mal ve hizmetler için cari KDV oranları; akaryakıt yüzde 18, elektrik yüzde 18, ilaç yüzde 8, simit yüzde 8, yat-tekne yüzde 1, cenaze hizmetleri yüzde 1 ve yabancılara gayrimenkul satışı yüzde 0 şeklindedir.

(Kaynak: Sözcü | 25.09.2017)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.