Çarşı ve Mahalle Bekçilerinin Sosyal Güvenceleri Nedir? / Vedat İlki

 İstanbul başta olmak üzere bazı illerimizde Gece Kartalları sloganıyla birlikte Çarşı ve Mahalle Bekçileri düdük çalmaya başladı.

Yazımı aslında önceden hazırlamıştım.

Kaynak olarak da 772 sayılı Kanunu dikkate aldık,bununla birlikte yönetmeliklerde var.

Fakat gerek Kanun gerekse Yönetmelikler tıpkı Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu gibi çağın koşullarına uygun haline gelmesi gerekir.

KHK ile birlikte 7000 Adet Bekçi alımı yapılacaktır.

Çarşı ve mahalle bekçileri 772 sayılı Kanununa tabi olarak görev yaparlar.Alım ilanında Emniyet Genel Müdürlüğü 7.000 Adet Bekçiyi 3 ila 10 derece esas alınarak işe alınacağı belirtilmiştir.Tabi bu kadrolara esas maaşlar ödenecektir.

Çarşı ve mahalle bekçi teşkilatı, en büyük mülkiye amirinin emrinde, genel zabıtaya yardımcı, silahlı bir kuruluştur. Emniyet teşkilatı bulunan yerlerdeki bekçi kuruluşlarının mesleki amiri, polisin ilçedeki en büyük amiridir. Jandarmanın görev alanında bulunan belediye sınırları içindeki bekçi kuruluşlarının mesleki amiri ise ilçe Jandarma birlik komutanıdır.

a.)İlçe de Kaymakam,

b.)Silah taşır,

c.)İlçe Emniyetine bağlı birimler de başta Emniyet Amiri,görev yaptığı birimdeki yetkili amire bağlıdır,

ç.)Jandarma ise ilçe jandarma birlik komutanı amiridir.

BEKÇİ GECE Mİ GÜNDÜZ MÜ ÇALIŞIR?

Çalışma süreleri ve fazla mesai ücreti hakkındaki genel hükümler saklı kalmak şartıyla  çarşı ve mahalle bekçileri genel olarak güneşin batışı saatinden doğuşu saatine kadar vazife görürler. Güvenlik veya kamu düzeni bakımından gecikmede sakınca bulunan fevkalade hallerde vali ve kaymakamın vereceği emirlerle gündüz de çalıştırılabilir. Bunun dışında her ne suretle olursa olsun, gündüz çalıştırılamazlar.

Gece çalışma esası vardır,özel durumlarda vali ve kaymakam oluruyla gündüz çalışır.

ÜCRET BELİRLEME ESASI NEDİR?

Bekçi teşkilatı mensuplarının aylık ücret dereceleri ve bunlara tekabül eden kadro sayıları il genel meclislerince tespit olunur. Tayin ve terfiler bu derecelere göre düzenlenmiş kadrolara yapılır. Bir üst dereceye terfi edebilmek için bulunduğu derecede Fiilen 3 (üç) yıl çalışmış ve olumlu sicil almış olmak, üst derecede açık kadro bulunmak şarttır. Terfie hak kazananların açık kadro sayısından fazla olması halinde yarışma sınavı yapılır.

İZİN HAKLARI

Ø  Çarşı ve mahalle bekçileri adayları ile 15 yıla kadar hizmeti olan bekçilerin 20,

Ø  15 yıldan fazla hizmeti olanların 30 gün yıllık izin hakkı vardır.

Ø  Mesleki amirin mütalası alınarak vali ve kaymakamlarca verilecek mazeret izinleri bir yıl içinde 10 günden fazla olduğu takdirde yıllık izine mahsup edilir.

Ø  Emniyet Teşkilatı Kanununun 61 inci maddesine göre bekçi ve bekçi adaylarına haftada bir gün dinlenme izni verilir.

TALTİF İKRAMİYESİ VAR

Ø  Bekçi teşkilatı mensuplarından üstün başarı gösteren bekçiler takdirname ile taltif edilirler.

Ø  Hayatını tehlikeye koyacak şekilde üstün başarı gösteren bekçilere, yılda en çok üç defa aylık ücretleri tutarı kadar ikramiye verilebilir.

Ø  Takdirname ve ikramiyeler, İçişleri Bakanlığınca hazırlanacak Yönetmelikte gösterilen esaslara göre, mesleki amirin teklifi ve vali veya kaymakamın tasvibi ile verilir

AZAMİ ÇALIŞMA YAŞI KAÇ?

Çarşı ve mahalle bekçileri 60 yaşına kadar çalıştırılabilir.

YASAKLAR?

Ø  Çarşı ve mahalle bekçileri işten birlikte veya kamu hizmetlerini aksatacak şekilde münferiden çekilemeyecekleri gibi,

Ø   Sendika kuramaz, kurulmuş sendikalara iştirak edemez, siyasi parti ve teşekküllere giremez, siyasi faaliyette bulunamaz ve grev yapamazlar

Ø  Çarşı ve mahalle bekçileri vazifelerini aksatacak veya menfi yönde etkileyecek şekilde ticaret ve kazanç getirici faaliyetlerde bulunamazlar

Ø  Disiplin ise Emniyet Mensuplarına uygulanan kurallar geçerlidir.

İL ÖZEL İDARESİ MAAŞLARI BELİRLİYOR

Bekçi teşkilatı mensuplarının aylık ücretleri, çalıştıkları ayın sonunda bağlı bulundukları il veya ilçenin özel idaresince usulüne göre ödenir

POLİS GİB KAMU GÖREVİ YAPARLAR

Görevini ifa sırasında bekçilere karşı suç işleyenler, genel zabıta mensuplarına karşı suç işleyenler gibi ceza görürler.

YASADA 4/A GİBİ GÖRÜNMELERİ GEREKİYOR

Bekçi adayı, bekçi, bekçi başı ve büro hizmetlerini yürütmekle görevli personel hakkında 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu hükümleri uygulanır ve 29 Nisan 1330 tarihli Kanuna göre çalıştırılan bekçiler hakkında da 506 sayılı Kanun ile tanınmış haklar devam eder. Bekçi ve bekçi başılar 55 yaşını doldurdukları takdirde yaşlılık aylığından yararlanabilirler, bunlar hakkında 506 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin (A) fıkrasının (a) bendindeki 60 yaşını doldurmuş olmak şartı aranmaz.

** 5510 sayılı Kanunla birlikte 506 sayılı Kanunun mülga olduğu için ilgili yasada varlığını koruyan hükümlere göre 506 tabi olanlar 5510/4-1(a) tabi olması gerekir ,55 yaşını doldurmaları halinde yaşlılık aylığı alabilir.5510 sayılı Kanunla da bu hüküm mülga olmadığı için özellikle bekçiler 7200 günle emekli olacaktır.

**Bekçiler silahlı zabıtanın(Polis/Jandarmanın) yanında olmalarına rağmen fiili hizmet zammından yararlanamazlar.

Maaşı 657 tabi esaslar doğrultusunda benimsense bile,Sosyal Güvenlikleri statü bakımından 4/a benzeyecek.

Bununla ilgili olarak da 60 yaşına kadar çalışsa ,yasa da 55 yaşında emekli olabilecektir.

Kısaca günümüze uyarlanmamış ‘’772 Sayılı ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNU  22/7/1966  tarihinde Resmi Gazete de yayınlanmıştır.

51 yıl önce yayınlandığı için yeniden düzenlenmesinde fayda var.

SONUÇ:

5510 sayılı Kanunla Kamu çalışanı olan bekçiler 506 sayılı Kanununa tabi oldukları 772 sayılı yasada yer verilmiştir.Bu durumda 30 yaşına kadar bekçi olanlar 4/a olsalar da Kanunda 60 yaşına kadar çalışacakları gibi 55 yaşında emekli olurlar,ister 25 yıl isterse 30 yıl çalışsalar da 65 yaşından önce emekli olacaklardır.

5510 sayılı Kanunla 4/a ve 4/c emekli aylığı hakları aynı statüde değerlendirilir.

Asıl burada ortaya çıkacak sorun 4/a statüsünden olursalar Kısa Vadeli Sigorta Kollarından  verilen haklardan yararlanma hakları ne olacak.

Çarşı ve mahalle bekçilerinin 7000 Kişi işe alınmasıyla birlikte sigortalılıkları 4/a,diğer hakları emniyet mensupları gibi  yazılı esaslar olması halinde uygulamada 2013/11 sayılı genelge de 772 ele alan açıklamalara yer verilmesi gerekir.

(Kaynak: Alitezel | 17.08.2017)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.