İşyerini devreden veya devralan işverenden kıdem tazminatı istenebilir mi? Levent TUNCA: Merhaba. İşsizlik maaşı için bir sorum olacak size. 6 yıldır bir benzin istasyonunda sigortalı olarak çalışmaktayım. Patronlarımız şimdi bu işyerini başkalarına devrediyor. İşyerine yeni gelen sahipleriyle ben çalışmak istemiyorum. Bu durumda benim bu işyerimden tazminat alma hakkım var mı? Varsa çıktıktan sonra işsizlik maaşı almak için eski patronlardan herhangi bir yazılı kağıt almam gerekiyor mu?
C: Levent Bey, işyeri devirlerinde işçilerin "ben, yeni işverenle çalışmak istemiyorum. İş sözleşmemi feshediyorum" deme hakları yok. Aynı şekilde işyerini başkasına devretmek isteyen işveren de bu devir gerekçesiyle işçilerin iş sözleşmelerini feshedemez. 4857 sayılı İş Kanunu'nun işyerinin veya bir bölümünün devrini düzenleyen 6. maddesinde yer alan düzenlemeler bu doğrultuda hükümler ihtiva etmektedir. Dilerseniz bu hükümleri inceleyebilirsiniz. İşyerinizden kendiniz ayrılırsanız tazminat alma hakkınız yok ve işsizlik ödeneği de alamazsınız. Bu nedenle eski patronlardan bir yazılı kağıt almanızın bir yararı yok.
20 yıldır ABD'de yaşayan bir ev hanımı, Türkiye'de emekli olabilir mi?
İbrahim AKDAĞ: Tahsin bey, 20 yıllık bir süredir ABD'de yasayan bir ev hanımı. Türkiye'de ve orada herhangi bir işyerinde çalışmamış. Bu ev hanımı, Türkiye'de herhangi bir sosyal güvenlik kurumunda borçlanma yoluyla emekli olabilir mi? Henüz Türkiye'ye dönmemiş? Borçlanmada hangi ülkede olduğu önemli mi?
C: Daha önce yazdığım üzere, T.C. vatandaşı ev hanımları, 1479 sayılı Kanun esas alınarak yurtdışında bu sıfatla bulundukları süreleri yurtdışı borçlanması yapmak suretiyle borçlanıp ödeyerek, emekli olabilirler. Şöyle ki, 20 yıllık borçlanma için 7200 x 3,5 = 25200 ABD Doları tutarındaki meblağın SGK'ya ödenmesi gerekiyor. Ayrıca diğer bir şart olan yaşın dolması ve yurda kesin dönüş halinde emeklilik için başvuruda bulunulabilecektir.
3201 sayılı Kanun'un "amaç ve kapsam" başlıklı 1. maddesinde, "18 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlarının yurt dışında geçen ve belgelendirilen çalışma süreleri, bu çalışma süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ve yurt dışında ev kadını olarak geçen süreleri, sosyal güvenlik kuruluşlarına prim, kesenek ve karşılık ödenmemiş olması ve istekleri halinde bu Kanun hükümlerine göre sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilir." hükmü var. Evli olarak yurtdışına gidilmişse Bağ-Kur'a ev hanımı olarak da yurtdışı borçlanması yapılabilir. Ev hanımı bayanın durumu değerlendirip yurtdışı borçlanmasını yapmalıdırlar. Okuyucumuzun sözkonusu ettiği ev hanımı, Türkiye'de çalışmadığına göre, halen ev hanımı olarak Bağ-Kur'a isteğe bağlı sigortalı da olabilir. Başkaca bir borçlanma yolu yok. Emekli olma imkânlarını değerlendirebilmek için sigortalılık verilerinin oluşması gerekmektedir. Kanımca kısmi yaşlılık aylığıyla emeklilik yöntemi de ev hanımının yaşına göre yararlı emeklilik yöntemi olarak değerlendirilebilecektir.
İsmail HAMULU: Ben, 05.07.1961 doğumlu bir bayanım. İşe giriş tarihim, 01.02.1978. Halen çalışmaktayım. Şu ana kadar 4181 ödenmiş prim gün sayım var. Ne zaman emekli olabilirim?
CEVAP: Bayan izleyicimizin işe giriş tarihi, 01.02.1978 olduğundan, yani 01.04.1981 tarihi öncesinde olduğundan kendisi yaş şartına tabi değildir. Bu nedenle 20 yıllık sigortalılık süresini ve 5000 prim ödeme gününü doldurması şartıyla emekli olabilecektir. 20 yıllık sigortalılık süresini 01.02.1998 tarihinde tamamladığından, sadece halen 4181 gün olan ödenmiş prim gün sayını 5000 prim ödeme gününe çıkararak doldurması gerekmektedir. Kalan eksik prim gün sayısı olan (5000-4181=) 819 günü tamamlaması şartıyla emekli olabilecektir. Bu süre, aralıksız 2 yıl 3 ay 9 gündür. İzleyicimiz, bu eksik prim günlerini tamamlayarak SGK'den emekliliğini istemelidir.
(Kaynak: Yeni Şafak Gazetesi | 18.02.2008)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.