Kamuoyunda Sosyal Güvenlik Reformu olarak bilinen yeni kanun yürürlüğe girerse
isteğe bağlı sigortalılar Genel Sağlık Sigortası primi ödemek zorunda. Sigortalılara bir de iyi haber var
Sigorta hizmetlerinden yararlanmak için kaç ay sigortalı olmak gerekiyor? Bir de isteğe bağlı sigortalılar sağlık hizmetinden yararlanabiliyorlar mı? Yeni SSK Kanunu’nda yararlanacaklar mı? l G. Turan
Sayın okurum, sigorta hizmetleri dediğiniz sanırım kısa vadeli sigorta kollarından hangi şartlarla yararlanırım diyorsunuz. Hastalık sigortasından kendiniz için 90 gün, eş ve çocuklar için 120 gün prim ödemek şartıyla yararlanılır. İşkazası ve meslek hastalığı sigortası için ise bir staj şartı yoktur, ilk işe girildiği andan itibaren yararlanılır.
İsteğe bağlı SSK sigortasına gelince, evet kamuoyunda Sosyal Güvenlik Reformu denilen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Haziran 2008 ayında yürürlüğe girerse, isteğe bağlı sigortalılar GSS yani Genel Sağlık Sigortası primi ödemek zorunda olacaklar ve bir ay GSS primi ödedikten sonra da sağlık hizmetlerinden yararlanabilecekler. Fakat, reformdan sonra gelecek isteğe bağlı sigorta ile şimdiki SSK isteğe bağlı sigortası arasında dağlar kadar fark olacak. Baştan ifade edelim, reformdan sonra SSK’lılara 4/a’lı, Bağ-Kur’lulara 4/b’li ve T.C. Emekli Sandığı iştirakçilerine de 4/c’li denecektir. Bunun önemi de kimin nereden emekli olunacağı tespiti yapılırken son 7 yıllık (2520 günlük) prim ödemelerinde en çok nereye prim ödenmişse o şartlarla emekli olunma ilkesine aynen devam edilecek olmasındadır. Reformdan sonraki isteğe bağlıda en önemli değişiklik isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödenecek süreler eski adıyla Bağ-Kur yeni adıyla 4/b sigortalılığına sayılacak olmasıdır.
A- SSK isteğe bağlıları da Bağ-Kur’lu sayılacak
Halen SSK’ya 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu gereğince isteğe bağlı olarak prim ödeyenlerin reformdan sonraki sürelerde ödeyecekleri primler 4/b’li (eski adıyla Bağ-Kur’lu) olarak değerlendirilecektir. Bu durumda reform yürürlüğe girerse, reformdan sonra isteğe bağlıya 1260 gün (3,5 yıl) prim ödeyen birisi şimdiki SSK şartları ile değil şimdiki Bağ-Kur şartlarıyla emekli edilecektir. Mesela bugün SSK’dan 5000 veya 3600 gün ile emekli olmayı beklerken birden hem emeklilik yaşının uzadığını hem de 9000 gün prim ödemek yükümlüsü olabileceklerdir.
B- Ödenecek prim rakamı artıyor
Halen SSK’ya isteğe bağlı sigorta primi en az asgari ücretin yüzde 25’i (152 YTL) kadardır ve isteğe bağlı prim ödeme süresinde sağlık yardımı verilmemekte ama emekli olunca verilmektedir. Yeni durumda ise yüzde 20 emeklilik ve yüzde 12 sağlık prim oranı olarak yüzde 32’ye çıkmakta yani ödenecek en az rakam 195 YTL’ye çıkmaktadır.
C- İsteğe bağlı memurların hakları aynen devam ediyor
5510 sayılı Kanun’un geçici 4’üncü maddesi ile, “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanun’un mülga 12’nci maddesi uyarınca isteğe bağlı iştirakçi olarak T.C. Emekli Sandığı ile ilişkilendirilenler ile aynı tarihe kadar isteğe bağlı iştirakçi olmak üzere başvuruda bulunanlardan gerekli koşulları sağladıkları anlaşılanların mülga 5434 sayılı Kanun’daki şartlarla isteğe bağlı sigortalılıkları sağlanır veya devam ettirilir” denilerek isteğe bağlı memurların daha doğrusu T.C. Emekli Sandığı iştirakçilerinin hakları korunmuş. Velhasıla, SSK’nın isteğe bağlı sigortasının tamamen bittiği bunun yerine Bağ-Kur isteğe bağlı sigortasının geldiği kabul edilebilir. Ancak, bu durumda daha önce SSK’ya isteğe bağlı prim ödeyenler ile topluluk sigortası kapsamında isteğe bağlı prim ödeyeceklerin durumunda sorunlar yaşanacağı da görülmektedir.
D- Yurtdışına götürülen işçiler patron gibi emekli olacak
Bugüne kadar Sosyal Güvenlik Sözleşmesi imzalanmayan ülkelerde iş üstlenen Türk işverenlerce çalıştırılmak üzere bu ülkelere götürülen Türk işçileri için Topluluk Sigortası kapsamında, sadece emekliliğe yönelik uzun vadeli sigorta primleri ödenirken, kısa vadeliler ödenmiyordu. Sosyal güvenlik reformu ile durum tersine çevrilmekte ve reformdan sonra sadece kısa vadeli sigorta primleri ödenecek olup, işçiler isterse kendileri isteğe bağlı olarak uzun vadeli (emeklilik) sigorta primi ödeyeceklerdir. Ancak, bu düzenlemede gariplik vardır, bu kişiler işçi olup eski adıyla SSK yeni adıyla 4/a sigortalısı gibi emekli olmaları gerekmektedir ama refomdan sonraki isteğe bağlı sigorta ödemeleri eski adıyla Bağ-Kur yeni adıyla 4/b sigortalılığına sayılacağından bu işçiler, sanki işçi değil de işverenmiş gibi 9000 günle emekli olmakla karşı karşıya kalacaklardır.
E- Part-Time işçiler dikkatli olmalı
Ayda 30 günden az çalışan işçilere kısmi süreli çalışanlar denmektedir. Örneğin, ayda 5-10 gün SSK’lı olarak çalışanlara eksik kalan 20-25 günlerini isteğe bağlı sigortalı olma hakkı getirilmektedir ki bu işçileri için cazip görünen bu durum da aleyhlerine olacaktır. Çünkü, işçi olarak ödenen primleri 4/a’ya (SSK’ya) sayılırken, isteğe bağlı olarak ödedikleri 4/b’ye (Bağ-Kur’a) sayılacaktır. Bu durumda da işçi oldukları halde işverenmiş gibi emekli olma şartlarına tabi tutulabileceklerdir.
Memurlar gibi emekli olun
1957 doğumluyum.1975 yılında lise mezunu olarak devlet memurluğuna başladım. 1979 yılında yüksekokulu bitirdim, en son 1996 yılında 1’inci derece, 1’inci kademe 2300 ek gösterge aylık almakta iken aldığım ceza nedeniyle (6 yıl, 15 gün) devlet memuriyetime son verildi. 15.01.2007 tarihinde cezamı infaz ettim. Bugüne kadar da 78 yere iş başvurusu yaptım ancak hiç olumlu cevap alamadım. Nasıl emekli olabilirim. Selahattin Çakır
Beyefendi, son yedi yıllık sürede en çok hangi sosyal güvenlik kanununa göre prim ödenmişse o kanun şartlarıyla emekli olunur. Yani 1975 yılında başladığınız memuriyetten 21’inci yılınızda ayrılmışsınız. Memur gibi emekli olabilmek için 25 tam yılı tamamlamak gerekir. İşte bu nedenle bana sorarsanız kalan 4 yılın 2 yılını SSK, 2 yılını Bağ-Kur Kanunları’na tabi olarak çalışırsanız 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı iştirakçisi olarak emekli olursunuz. Veyahut SSK’lı olup yaptıysanız askerlik sürenizi de borçlanıp askerlik süreniz hariç 3,5 yıldan az SSK Kanunu gereğince prim öderseniz yine memur gibi emekli olursunuz. Veyahutta hiç askerlik borçlanması yapmadan SSK’lı olup, 3,5 yıl SSK’ya prim ödediğiniz gün SSK’dan emekli olursunuz. SSK’lı olup bundan sonra 3,5 yılı tavandan ödeme yaparak emekli olacak olursanız da SSK’dan gelecek aylık T.C. Emekli Sandığından gelecek aylıktan az olur. Bugün SSK tavan kazancı yaklaşık 4000 YTL’dir ve bu rakamın yüzde 35’i kadar SSK primi en az yüzde 15’i kadar da Gelir Vergisi ödeyeceğinizden, ayda 2000 YTL prim-vergi ödenmesi gerekir. Boş geçen süreleri şimdi ödeme imkanınız yok. Elinizde eski hükümlü belgesiyle iş bulabilmek için ısrarla İŞKUR’a gidip, eski hükümlü kontenjanı açık olan işyerlerine gitmenizde yarar var.
SGK’nın ilk kurul başkanı atandı
SSK, Bağ-Kur ve T.C. Emekli Sandığı, SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) adı altında birleşirken, bu kurumlara bağlı olan tüm müfettişler de SGK Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı adı altında birleşmişlerdi. İşte bu Başkanlığın ilk başkanı olacak olan Başmüfettiş Mustafa Apaydın dünkü Resmi Gazete’de yayımlanan ortak kararname ile atandı. Hepimize hayırlı olsun derken kendisine de başarılar diliyorum.
(Kaynak: Akşam Gazetesi | 09.02.2008)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.