Değerli okurlar, bugün sizlere bayramlarda çalışmak zorunlu mu ve çalışanların ne gibi hakları vardır konusunu işleyip sizlerden gelen sorulara cevaplar vereceğim.
Geçtiğimiz hafta Ramazan bayramı dolayısıyla birçok okurumuz gibi biz de sıla-i rahim için yollara düşüp ziyaretlerimizi yaptık. Ancak bazı çalışanlar işverenlerinin talimatları gereği mecburen bayramda da çalışmak zorunda kaldı. İş Kanununa göre bayramda işçinin çalışmama inisiyatifi var mı? Çalışılması halinde ücreti farklı ödenir mi?
Ülkemizde dini bayramlarda ve ulusal bayramlarda işçilerin çalışmaları mecburi mi yoksa değil mi diye anlayabilmek için iş kanunundaki hükümlere bakarız. 4958 sayılı İş Kanunu, bayram günleri çalışmayı işçinin onayını almaya bağlamıştır. İşyerinde bayram günlerinde çalışmaya ihtiyaç duyuluyorsa, işveren işçileri bayram tatili olan günlerde çalışmaya zorlayamaz. Ancak işçi ile işveren arasında yapılan iş sözleşmesinde veya varsa toplu iş sözleşmesinde dini ve ulusal bayram günlerinde çalışacağınıza ilişkin bir hüküm varsa ve işveren de çalışmanızı isterse çalışmak zorundasınız. Sözleşmede böyle bir hüküm yoksa ve özlük dosyasında bayram ve tatillerde çalışacağına dair işçinin yazılı muvafakatinin bulunması gereklidir muvafakatnamede yok ise bayramda çalışmak zorunda değilsiniz.
İş sözleşmesinde çalışma zorunluluğunuz olmamasına rağmen yine de çalışıyorsanız ücretiniz normal ücretinize göre farklı hesaplanır. İş Kanunu’nda Ulusal Bayram ve Genel Tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışma ücreti de günlük ücreti yüzde 100 zamlı ödenmesi gerektiği belirtilmiştir. Buna göre; bayramda işyerinde işçiler çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir. Bu zamlı ücret ödemesi 3 günlük Ramazan bayramı süresi ile arife günü öğleden sonraları yapılacak çalışmaları kapsıyor.
Örneklersek: Günlük 125 TL ücretle çalışan işçi Murat Bey, Ramazan Bayramı’nda bir gün çalışmışsa 125 TL+125 TL olmak üzere 250 TL ücret alması gerekiyor.
İSMAİL ÖZSU
5 Ocak 1974 doğumluyum. Askerlik yaptıktan sonra 1 Eylül 1996 tarihinde ilk defa sigortalı oldum. Ne zaman emekli olurum ve emeklilik yaşımı öne çekebilmem için kaç gün askerlik borçlanması yapmam lazım?
İsmail bey, 01.09.1996 tarihli sigorta başlangıcınıza göre 25 yıl 56 yaş 5825 gün ile emekli olursunuz, ancak 280 gün askerlik borçlanıp öderseniz 1 yıl erken emekli olursunuz. Yani 55 yaş 5750 gün şartlarını tamamladığınızda emeklilik dilekçenizi verebilirsiniz.
AYHAN ALGAŞ
1962 doğumluyum, 01.08.1985 yılından beri Almanya’da çalışıyorum. 01.06.1995 yılında Türkiye’ye izne geldiğimde 25 gün çalışmışlığım var. 20 ay üzerinden askerliğimi de geçen yıl ödedim. Ne zaman emekli olurum?
Ayhan bey, Almanya’daki ilk sigortalı çalışmaya başladığınız tarih Türkiye’de de çalışma tarihiniz sayılır ve bu 01.08.1985 tarihine göre Türkiye’de 25 yıl 49 yaş 5300 gün ile emekli olabilirsiniz. Ancak 20 ay askerlik borçlanmasını yatırdığınız belirttiğinizden emeklilik tarihiniz 48 yaş 5275 güne düşer. Kalan günlerinizi 5275 güne tamamladığınızda ve yurtdışında çalışmamak ve ikamete dayalı yardım ile işsizlik ödeneği almıyorsanız Türkiye’den emekli olabilirsiniz.
HAKAN KAYACAN
Şu an çalıştığım işyerimde sigortam yüksek yatırılıyor ama işyerim çok uzak. Bu işten çıkıp, ikametime yakın bir işyerinde asgari ücretten gösterilsem ileride emekli maaşıma nasıl yansır?
Hakan bey, daha önce sigorta priminiz yüksekten ödenip daha sonra asgari ücretten ödenirse bu az ödenen primlerinizden dolayı ileride bağlanacak emekli aylığınız şimdiden her ay düşer.
HASAN KULE
1972 doğumluyum. 1994 yılında ilk defa SSK girişim ve 2312 günüm var. 2004’te isteğe bağlı Bağ-Kur girişim var. İsteğe bağlı Bağ-Kur’a da 2050 gün yatırdım. Halen 4-a’ya (SSK) tabiyim. SSK’dan mı, Bağ-Kur’dan mı daha erken emekli olurum?
Hasan bey, 1994 işe başlangıcınız ile 54 yaş 5675 gün 4-a’dan (SSK) emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur’dan da 56 yaşınızda 9000 gün prim ödeyerek emekli olabilirsiniz. Ayrıca askerlik borçlanması ile 4-a’dan ve 4b’den (Bağ-Kur) 1 yıl daha erken emekli olursunuz. Ancak birinde 5600 gün ile diğerinde 9000 günü tamamladığınızda emekli olursunuz.
(Kaynak: Milligazete.com | 05.07.2017)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.