Evlenme ve Eşin İş Durumu Değişikliklerinde Aile Yardımı Ödeneği / Şevket Tezel

 Okurum Özkan Bey soruyor:

13.06.2017 tarihinde eşi işten ayrılan memurun aile yardımı ödeneğini 15 Haziran’da mı yoksa 15 Temmuz’da mı alması gerekir?

13.06.2017 tarihinde evlenen memurun aile yardımı ödeneğini 15 Haziran’da mı yoksa 15 Temmuz’da mı alması gerekir?

Öncelikle memurun aile yardımı ödeneği hakkını anımsatalım.

Kimler Aile Yardımı Ödeneği Alır?

Aile yardımı ödeneği kamu görevlilerinin maaşlarında sosyal bir katkı anlamını taşıyor. Her türlü vergiden muaf olan bu ödenek 657 sayılı Kanuna dayanıyor. Evli bulunan Devlet memurlarına, 399 sayılı KHK’ye tabi çalışan sözleşmeli personele ve geçici personele aile yardımı ödeneği veriliyor.

Memurlara aylıkları her ayın 15’i itibariyle hesaplanıyor ve ödeniyor. Aile yardımı ödeneği de bu aylığın içinde her türlü vergiden muaf olarak hesaplanıyor.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 202 nci maddesinde;

“Evli bulunan Devlet memurlarına aile yardımı ödeneği verilir. Bu yardım, memurun her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmayan veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almayan eşi için 1500, çocuklarından her biri için de 250 gösterge rakamının (72 nci ay dahil olmak üzere 0-6 yaş grubunda yer alan çocuklar için bir kat artırımlı) aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktar üzerinden ödenir.  Eşlerden birine iş akdi veya toplu sözleşme gereği çocukları için yapılan aile yardımı ödeneği daha düşük ise, yalnız aradaki fark ödenir. Bu fıkrada yer alan gösterge rakamlarını üç katına kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Dul memurların çocukları için yukarıki fıkralar hükmü uygulanır.

Boşanma veya ayrılık vukuunda mahkeme bu yardımın hangi tarafa ve ne oranda verileceğini de kararında belirtir.

Devlet memurunun, geçimini sağladığı üvey çocukları için de bu ödenek verilir.”

hükmü yer alıyor.

Yine aynı Kanunun 205 nci maddesinde; “Memur, eş için ödenen aile yardımı ödeneği hakkını eşinden boşanma veya eşinin ölümü, çocuk için ödenen yardım ödeneği hakkını da çocuğun ölümü veya 206 ncı maddedeki hallerin vukuunu takip eden ay başından itibaren kaybeder.”

hükmüne yer verilmiş bulunuyor.

Eş için 1500 rakamı halen Bütçe Kanunlarıyla 2134 olarak uygulanıyor. Yani şu an eş için 204,99 TL aile yardımı ödeneği ödenmesi gerekiyor.

Bu itibarla, boşanma vukuunda boşanma karar tarihini izleyen aybaşından itibaren memur olmayan eş için memura ödenen aile yardımı ödeneği hakkı 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu gereği ortadan kalkmış oluyor.

Boşanma durumunda ortak çocuk varsa çocuktan dolayı alınmakta olan aile yardımı ödeneğinin mahkemenin vereceği karara göre ödenmesi gerekiyor. Nitekim mahkemenin vereceği kararda bu durumu açıklayan hükmün de yer alması gerekiyor. Her ikisi de memur olan eşlerin boşanması durumunda mahkemenin çocuğun velayetini verdiği eş o çocuktan dolayı aile yardımı ödeneğine müstahak oluyor.

Aile yardımı ödeneği parasal yanının dışında 2010 yılından önce tedavi yardımı hakkından yararlanmaya da esas teşkil ediyordu. Üzerinden aile yardımı alınan eş ve çocuk aynı zamanda o memurdan dolayı tedavi yardımı alma hakkına da sahip oluyordu.

İşleyiş

Aylıklarla birlikte ödenen bu aile yardımı ödeneği için personelin ilk işe girişinde Aile Yardımı Bildirimi alınması gerekiyor.

Eş ve/veya çocuklar için yapılacak aile yardımının, Aile Yardımı Beyannamesi veya değişiklik beyannamesinin memur tarafından kuruma verilmesini takip eden aybaşından geçerli olarak her ay aylıklarıyla birlikte ödenmesi gerekiyor.

Bu bildirimin, personelin aile yardımından yararlanan eş veya çocuk durumunda meydana gelen değişiklikler ile yer değiştirme suretiyle atama halinde yenilenmesi gerekiyor.

Aile yardımı ödenmesini gerektiren durumların ortadan kalkması halinde, memurun beyanı üzerine izleyen aybaşından geçerli olarak, ilgili aile yardımı ödeneğinin kesilmesi gerekiyor. Şayet memurlar aile yardımının kesilmesini gerektiren hallerin gerçekleştiğini çalıştıkları kurumlara bildirmezlerse bu amaçla fazladan yapılan ödemelerin, saptandığında kurumları tarafından geri alınıyor.

Bu durumda okurumuzun sorusuna dönecek olursak;

13.06.2017 tarihinde eşi işten ayrılan memurun aile yardımına yönelik değişiklik beyannamesini 15.06.2017 tarihinden önce vermesi durumunda 15.06.2017 tarihli görev maaşını alırken eş durumundan aile yardımını da bu maaşın içinde alması mümkün bulunuyor.

Keza 13.06.2017 tarihinde evlenen memurun da aile durumundaki bu değişikliği bir değişiklik beyannamesi ile kurumuna 15.06.2017 tarihinden önce bildirmesi halinde 15.06.2017 tarihli maaşının içinde alması mümkün bulunuyor. 

(Kaynak: Ali Tezel | 19.06.2017)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.