Geçtiğimiz sonbaharda yaşanan gizli devalüasyon görüntüsü veren döviz artışlarından kaynaklı enflasyon artışı yaşanmaya devam ediyor. Ekonomistlerin de öngördükleri üzere bu etki 2017 yılının ilk yarısında etkili olacaktı ve olmaya da devam ediyor.
TÜİK’in enflasyon hesaplama paketinde yaptığı değişikliğe rağmen TÜFE artış oranı 1 Ocak 2017 – 31 Mayıs 2017 tarihleri arası TÜFE artış oranı yüzde 6,18 oldu. Bilindiği üzere TÜİK 2017 yılı başında enflasyon hesaplama kriterleri içindeki gıda, barınma ve elektrik ve su masrafları gibi herkesin kullanma zorunda olduğu giderlerde meydana gelen fiyat artışlarının enflasyonu etkileme derecesini azaltmıştı.
Gelinen noktada enflasyon artışlarının fiyatları etkileme sürecinden sonra sıra memur ve emeklilerin aylıklarını etkilemesine geldi. Haziran ayı TÜFE rakamlarının da belli olmasıyla Temmuz 2017 ayında memur ve emekli aylıklarına yapılan zamlar netleşecek.
Yani memur emeklileri ve memurlar yılın ilk yarısında enflasyonun altında kalmış olan zam nedeniyle yaşadıkları kaybı ilan edilen enflasyon rakamlarına göre telafi etmiş olacaklar.
Jest Değil Borcun İfası
SSK ve Bağ-Kur emeklileri de yılın ilk yarısında enflasyon nedeniyle meydana gelen kayıplarını ilan edilen resmi enflasyon rakamı kadar telafi etmiş olacaklar. Yani emekliye yapılan zam bir jest değil, emekli aylıklarında 2017 yılının ilk yarısında enflasyon nedeniyle meydana gelen kaybı gidermekten ibaret. Giderilen o kayıp da yaşanan değil de Devletçe ilan edilen enflasyon rakamı kadar.
En Düşük Emekli Aylığı Yalanı
Bugünlerde emekliye zam haberlerinde ve elbette Temmuz zammı ilan edildiğinde “En düşük emekli aylığı 1500 TL olacak” gibi çarpıtma-yalan haberler okuyacaksınız. İşin doğrusu bu rakamı “2000 yılı öncesi hizmetlerle emekli olan SSK (4/a) sigortalılarının en düşük emekli aylığı 1500 TL” diye anlayın. Zira açıklayanlar ve yazanlar 2000 sonrası ve hele 2008 sonrası hizmetlerle emekli olanların aldıkları en düşük emekli aylığı daha düşük olduğu için onlarınkini ne yazıyor ne söylüyorlar. Üstelik sayıca daha çok olmalarına rağmen.
Memurların 2017 Temmuz Zammı
Kamu Görevlilerinin 2016-2017 yıllarını kapsayan mali ve sosyal haklara ilişkin Toplu Sözleşme hükümlerine göre Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan 2003=100 Temel Yıllık Tüketici Fiyat Endeksinin 2017 yılı Haziran ayı endeksinin 2016 yılı Aralık ayı endeksine göre altı aylık değişim oranının 2017 yılı birinci altı aylık dönemi için öngörülen yüzde 3 oranını aşması halinde katsayıların, sözleşme ücreti artış oranlarının aşan kısım kadar da artırılacağını öngörüyordu.
Aynı Toplu Sözleşmeye göre 2017 yılı Temmuz Aralık dönemi için yüzde 4 artış öngörülmüştü. Bu durumda şimdiden 3,18 enflasyon artışından yüzde 4 de normal zam oranı olarak toplamdaki artış yüzde 7,18 oldu. Haziran ayındaki enflasyon rakamı da eklendiğinde memura yaklaşık yüzde 8’lik bir zam geleceği beklenmeli.
İçinde bulunduğumuz Ramazan ayının başta gıda fiyatları olmak üzere geleneksel olarak enflasyona etkisi artı yönde olacağı düşünülürse Haziran ayını düşüş değil yükseliş yönünde etkili olacağı sır olmaz.
Kıdem Tazminatı Tavanı da Artacak
Bahse konu artış sadece memurları ya da kamu çalışanlarını ilgilendirmiyor. Zira işçilerin kıdem tazminatı tavanlarında da memur maaş katsayısına bağlı olarak artış yapıldığından halen 4426,16 TL olan kıdem tazminatı tavanı da bu artıştan etkilenecek. Oluşacak zamla 2017 yılı ikinci yarısı için uygulanacak kıdem tazminatı tavanının da 4750 - 4800 TL arasında olacağı beklenmeli.
İşçi, Esnaf ve Çiftçi Emeklileri
5510 sayılı Kanundaki “Bu Kanuna göre bağlanan gelir ve aylıklar, her yılın Ocak ve Temmuz ödeme tarihlerinden geçerli olmak üzere, bir önceki altı aylık döneme göre Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan en son temel yıllı tüketici fiyatları genel indeksindeki değişim oranı kadar artırılarak belirlenir.” Hükmü gereği işçi olsun, esnaf olsun, çiftçi olsun tüm diğer emeklilerin aylıkları da TÜFE’ye bağlı olduğundan emekli aylıklarında da artış oranı şimdiden yüzde 6,18’i bulmuş oldu.
Eğer enflasyon rakamlarında (TÜFE) Haziran ayı aylık değişim oranı yüzde 1,72 olursa zam oranı yüzde 8’i bulacak. Yok, eğer Haziran ayı aylık değişim oranı yüzde 0,78 düzeyinde kalırsa o takdirde Temmuz zammı aylık artış oranı yüzde 7 olacak demektir.
Emekli Sandığı Emeklileri ve Emeklilik Düşünen Memurlar
Emekli Sandığı emeklileri ise doğrudan memur maaş ve taban aylık katsayılarına bağlı emekli aylığı aldıklarından oransal olarak görevdeki memurların aldıkları zam kadar zam almış olacaklar. Keza görevdeki memurlardan emekli olacaklar açısından da Temmuz ayından itibaren emekli olmakla 15 Haziran 2017 aylığını almadan önce emekli olacaklar açısından emekli ikramiyesi bakımından önemli bir fark doğacak.
(Kaynak: Ali Tezel | 12.06.2017)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.