Denetmenlerin Sempozyumu Haftaya Damgasını Vurdu / Vedat İlki

 16 Mayıs 2006 tarihinde Türkiye'de SGK çatısı altında üç kurum birleşmiş bu hafta Sosyal Güvenlik Haftası olarak kutlanıyor.11.Yılında 81 İl Müdürlüklerinde ve SGM’lerde coşkuyla kutlanıyor.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) "Sosyal Güvenlik konusunda kamuoyu oluşturulması" amacıyla bir dizi etkinlikler yapmaya devam ediyor.5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile ilgili tüm illerde kamuoyunun bilgilendirilmesi, SGK'nın görev alanına giren konularda toplumsal duyarlılık oluşturulmasına katkı sağlaması hedefleniyor. "Sosyal Güvenlik" kavramının toplum hayatındaki rolünü ve değerini anlayan, kavrayan bireyler ortaya çıkarmak amacıyla, ağaç yaşken eğilir diyerek ana sınıfından –liseye her düzeyde, gelecek nesiller olmak üzere, her yaş grubuna hitap edecek etkinliklerle, "Sosyal Güvenlik" kavramını toplum tarafından daha iyi anlaşılmasının sağlaması hedefleniyor.

SLOGANLAR

‘’SİGORTASIZ ÇALIŞMA YARININDAN ÇALMA ,ÇALDIRMA’’,Daha huzurlu bir toplum, Daha güçlü Türkiye için, Kayıt dışı çalışmayın, Kayıt dışı çalıştırmayın!,"Değişimi hisset, dönüşüme ortak ol" ,"Kayıt dışı istihdama karşı birlikte mücadele çağrısı" yapılıyor.

Bütün bir hafta boyunca farkındalık yaratma adına,"Sosyal Güvenliğin ülke menfaatlerinin gereği olduğunu bilen, bilinçli bir kamuoyu oluşturma, bilgilendirme, bilinçlendirme" amaçlanıyor. 81 il de kamuoyunun bilgilendirilmesi, SGK'nın görev alanına giren konularda toplumsal duyarlılık oluşturulmasına katkı sağlaması öncelikler arasında yer alıyor.

Ø  Çalışanların ve İşverenlerin hakları.

Ø  Kayıt dışı istihdamın önlenmesi.

Ø  Teşviklerin önemi.

Ø  Çalışma Hayatında Denetim.

Ø  Güvenli Çalışma.

Ø  İstihdamın Artırılması.

Ø  Kadın ve Genç İşçiler.

Ø  Yabancı ve Göçmen İşçiler

Ø  Gündelikçi Çalışanlar

Ø  Kısmi Süreli Çalışanların Hakları

Ø  Kısa ve Uzun Vadeli Sigorta Nedir?

Ø  Çocuk İşçi,Öğrenciler

Ø  Sendikalar,Dernekler,Kamu Kurumlar,Engelliler

SOSYAL GÜVENLİK DENETMENLERİ DERNEĞİ İSTANBUL ŞUBESİ ETKİNLİĞİ

16 Mayıs 2016 günü Bahçeşehir Üniversitesi ile Sosyal Güvenlik Denetmenleri Derneği İstanbul Şubesi işbirliğiyle ‘’Kayıtlı İstihdamın Teşviki ve Geleceği’’konulu sempozyum düzenlenmiştir.

Sempozyumda ana tema kayıtdışılığı önlenmesi hedeflenirken SGK ve Akademik yaklaşımla konun detayları incelenmiştir.

İstanbul Şube Başkanı Sn.Burcu Şensoy ve çalışma arkadaşları, İstanbul’da görev yapan denetmenler,SGK çalışanları,akademik anlamda öğrenciler olmak üzere geniş katılım gerçekleşmiştir.

Denetmenlerin konuya hakimiyeti,akademik yaklaşımları ve bu hafta için sempozyum adına anlamlı bir konu seçmeleri ise takdir edilmeye değer buluyorum.

Sempozyum Moderatörü.Dr.Resul Kurt(E.SGK Baş Müfettiş,Yazar),Konuşmacılar Pamukkale Üniversitesinden Prof.Dr.Oğuz Karadeniz,İstanbul Üniversitesinden Prof Dr.Ömer Ekmekçi,Doç Dr. Saim Ocak, SGK Denetmeni ve Sosyal Güvenlik Denetmenler Derneği İstanbul Şube Başkanı Burcu Şensoy.

Sosyal Güvenlik Haftasında Akademik bakış açısıyla sempozyum konuları ve program düzenlenmiştir.

İstanbul SGK İl Müdürü de açılış konuşmasında haftanın önemi konusunda açıklamalara yer vermiştir.

Özellikle artık SGK hantal yapıdan kurtularak çağın gereksinimlerine hizmet veren bir yapıya sahip olduğunu ,kurumun eğitim salonlarıyla ayda 2 defa sivil toplum kuruluşlarına planlı eğitimler gerçekleştirdiklerini dile getirmiş,Aylık bağlama hızını 1 güne indireceklerini,SGK her kurumdan veri aktarımıyla kayıtdışını önleme de belirli yol kat ediklerini,özellikle 1 yıl teşvik kesme cezasında 1 aylık yada 5 işçi veya çalışan sayısının %1 oranın dikkate alınarak istemeyerek hata yaparak kayıtdışına neden olmuş dürüst işverenleri bu hukuki düzenlemeyle korumanın olumlu olacağının altını çizmiş,fakat bunu dürüstlükle bağdaşmayan işverenlerin tekrarı halinde 1 yıllık teşvikten menin uygulanacağını dile getirmiş,hastane kuyruklarının sona erdiğini,ilaç’a kolay ulaşıldığını dile getirmiştir.Toplumdan gelen istekleri değerlendirdiklerini,bu konuda düzenlemelerin de yapılması konusunda ellerinden geleni yaptıklarını da vurgulamıştır.

GSS ilgili düzenlemenin olumlu olduğunu,53 TL sağlığın herkes için erişime açıldığını söylemiştir.

Sempozyumda Moderatör olan Dr.Resul Kurt SGK e-bildirge ile başlayan elektronik sistemle alt yapısının güçlü olduğuna değinmiş,eksik gün bildirim formlarının işveren üniteleri için ek yük olduğunu,çağın gerisinde kalan Kimlik Bildirim sistemin artık işlevini yitirdiğini bunun yerine işe giriş ve işten ayrılış bildirgesiyle tıpkı geçmişte 2009 kadar  EK/1 ve EK/2 gibi bilgilerin e-sgk alınabileceğini vurgulayarak işverenlerin bu yaptırımdan kurtarılması gerektiğini vurgulamıştır.

Denetim mesleğinin zorluklarından bahsetmiş,günümüzde mesleğin artık elektronik ortamla daha hızlı verilere ulaşarak olaylara yaklaşımından söz etmiştir.

Teşviklerle ilgili işverenler açısından önemine değinerek, teşvik men cezasının 1 yıl süresinin dürüst işverenler için yumuşatılmasını olumlu karşılamıştır.

Prof Dr. Oğuz Karadeniz ise Ülkemizle, AB  ve diğer Ülkelerde örneklerle,istatistiki değerlerle birlikte kayıtdışını geniş presfektifle sayısal veriler ışığında ülkemizle karşılaştırılmış tablolara yer vermiştir.

Özellikle eski teftiş sistemlerinin terk edildiğini,e-devlet ve elektronik çağda verilere ulaşılarak denetiminde tüm tabana yaygınlaştırılarak kayıtdışının önleneceğini açıklamştır.

Uydudan tarımsal alanlardaki verimin bile kaç işçi ile yapıldığının belirlenmesiyle, kaçak işçilik olup olmadığının bilinmesi,çalışma çekleri,kısmi süreli çalışmalar gibi uygulamalara örnekler vermiştir.

Küçük işletmelere prosedür anlamında tıpkı Evlerde çalışan ev hizmetlileri gibi bir sistemin oluşturulması halinde Esnaf ve Sanatkar yanında çalışanların kolay sigorta kavramının oluşması gerektiğinin altını çizmiştir.

Özellikle istihdam artıran kurumsal işletmelerin %5 teşviklerle değil, onlar için özendirici teşvikler verilmesi gerektiğini,işletmeler büyüdükçe işletmeye özel teşviklerin hayata geçirilmesini,karma teşviklerin verilmesini,prim yüklerinin azaltılmasını vurgulamıştır.

Prim ve kayıtdışı kaçağının küçük işletmelerde yoğun olduğunu, sermaye, yatırım kapasitesinin düşük olduğu işletmelerde kayıp kaçağın yüksek olduğunu vurgulayarak teşviklerin de buna göre uyarlanması gerekliliğine değinmiştir.

Servis çekleri uygulanarak kısmi süreli çalışanlarda kayıp kaçağın önlenebileceğini dile getirmiştir.

Denetimlerde artık sosyal diyalog önem verilmesi gerektiğini vurgulamıştır.

Ceza ve teşvik içinde eş anlamlı olarak uygulanmasına yer verilmelidir.

Prof Dr. Ömer Ekmekçi ise, Tespit davalarına hukuksal gözle anlatırken,tespit davalarının kazanılmasıyla birlikte sadece Uzun Vadeli Sigorta haklarından bahsedilmeyeceğini,tüm sigorta haklarına kavuşacağına,2014 yılında yapılan düzenlemeyle artık tespit davalarında ise SGK fer’i müdahil olacağının da altını çizmiştir.5 yıl zaman aşımı süresinin yetersizliğini dile getirmiştir.

Sigorta hakkından vazgeçilmez olduğunu,uzlaşma olmayacağını feragat hakkını bulunmadığını taraflar davalara gelmese de 5 yıl içinde ortadan kalkacağını vurgulamıştır.

Prim tespit davalarında zamanaşımı olmadığını,çırak ve stajyer çalıştıran işverenlerin 3008 sayılı Kanunu iyi anlamaları gerektiğini bilmelerini söylemiştir.

Doç Dr. Saim Ocak 4857 sayılı Kanununla Kadın işçilere tanınan(Erkek) yarım çalışma ödeneği ve çocukları okul çağına gelinceye kadar yarım çalışma konusunu kanun ve yönetmeliği karşılaştırma suretiyle ülkemizde yasal düzenlemesi olsa da ,uygulamada sıkıntıları devam edeceğini.

Kadınların çalışma hayatı içinde tutulması hedef alınsa da bazı aksaklıkların düzeltilmesi gerektiğine değinmiştir.Özellikle ülkemizde Kısmi Çalışma Kültürü olmadığını vurgulamıştır.

Yabancı işçi çalışmanın sıkıntılarına değinmiştir.

Sosyal Güvenlik Denetmenler Derneği İstanbul Şubesi Başkanı Sn.Burcu Şensoy Denetmenlerin Kayıtdışının önlenmesi adına özveriyle çalıştıklarını 1800 Denetmenle sahada olduklarını dile getirmiştir.

Sayın Şensoy “Ülkemizin refah seviyesinin yükselmesi ve güçlü bir ekonomi için kayıt dışı istihdam ile mücadele ve kayıtlı istihdamın teşviki büyük önem arz ediyor, Kayıt dışı istihdam ile mücadelede en etkili yol denetim ve bilinçlendirme,sosyal güvenlik kültürü yatmaktadır. 2002 yılında %56 civarlarında olan kayıt dışı istihdamın 2016 yılında %33’lere gerilemesindeki en büyük rolü yerinde denetim gerçekleştiren Sosyal Güvenlik Denetmenleri’nindir. Yine kayıtlı istihdamın teşviki ve yeni istihdam yaratılması için gerçekleştirilen ‘Çalışma Hayatında Milli Seferberlik’ kapsamında Sosyal Güvenlik Denetmenleri tarafından 20 Mart- 28 Nisan tarihleri arasında Türkiye genelinde 75.000 işveren bilgilendirilmiştir. Ayrıca Sosyal Güvenlik Denetmenleri 2008 Ekim- 2017 Şubat arasında 64.490 işyeri ve 273.987 sigortalı kayıt dışı olarak tespit ederek kayıtlı hale getirmişlerdir.” Diyerek ayrıca denetim mesleğinin ciddiyetinin yanında,zor ve özveri isteyen bir birim olduğunu da altını bizzat saha da olan, yardımcıları yetiştiren Üstad Şensoy mesleğin önemine dikkat çekmiştir.

DENETMENLİĞİN ÖNEMİ

Böyle zor ve mesai saati gözetmeyen mesleğin hedefinde öncelikle,

Ø  Devletin prim kaybının önlenmesidir.(Kamu Maliyesine katkı da bulunmak,Kamu Hazinesine ait vergilerin gereksiz yere gitmesini engellemek)

Ø  Sosyal Güvenlik açıklarına sebep olan bataklıkların kurutulması

Ø  Gelecek nesillere güvenilir alt yapısı ,bozulmayan aktüreyal dengelerin kurulması,sistemin efektif kullanılması,

Ø  Adaletli Gelirin dağıtılması

O halde şimdi gelelim bu önemli sempozyumu düzenleyen Denetmenlerin Özlük Hakları neden yeterli seviyeye çıkarılmıyor.

Mesleğini severek yapan genç jenerasyon Denetmenlerin SGK kalması için özlük hakları yeterince verilmelidir.

Denetmenlik mesleği 5502 sayılı Kanunda kariyer bir meslek olmasına rağmen Maliye Bakanlığından özlük hakları konusunda iyileştirme yönünden kaynak verilmelidir.

Sosyal Güvenlik Denetmenleri ve Sosyal Güvenlik Denetmenler Yardımcıları, Sosyal Güvenlik Kurumunun denetim işlerinin % 90'ından fazlasını büyük bir özveriyle ve kimi zamanda canını tehlikeye atmak pahasına önemli riskler alarak yerine getirdiklerini belirtiyor.

Ø   Anne-babadan aylık alabilmek için boşandığı halde boşandığı eşiyle birlikte yaşayanların tespiti,

Ø  İşyerleri ve işverenlerin defter ve belgelerinin incelenmesi,

Ø  Ölen sigortalının ana ve babasının geçimlerinin sağlığında sigortalı tarafından sağlanıp sağlanmadığının tespiti,

Ø  Sigortalının çalışmasının fiili olup olmadığının tespiti,

Ø  Tescilli işyerlerinin sahte olup olmadığının tespiti,

Ø   Oda kayıtlarının incelenmesi,

Ø  Ülkemiz bakımından da hayati önemi haiz bulunan kayıt dışı istihdamla mücadele yani Alo 170 hattı veya dilekçeyle yapılan ihbar ve şikayetlerin incelenmesi ,

Ø  Hastane ve Eczane denetimleri,

Ø  Kurum içi hizmetler.

Ø  Sahte Malullük ve Engelli raporları da mercek altına alınıyor.

Tüm bu olumlu tablolara karşı,onlara yansıma nedense olumsuz oluyorsa bu işte bir terslik var demektir.

 DENETMENLERİN DÜŞÜK  ÖZLÜK HAKKI  VAR

İş ve işlem yükü oldukça ağır,bağımsız denetimden uzak,fiziksel ortamlar yetersiz kalmaktadır.Fakat özlük hakları yönünden özellikle Temsil/Görev/Makam tazminatı verilmediği için ,SGK müfettiş ve SGK uzmanından az maaş almaktadır.

İleride emekli olacağı zaman SGK Müfettiş ve uzmanına göre düşük emekli aylılığı ile karşı karşıya kalacaktır.Ek göstergesi 2200 fazla olmadığı için diğer tazminatları düşük kalmaktadır.SGK Denetmeni tıpkı Müfettiş ve SGK Uzmanı gibi 3 yıllık yardımcılığı,yeterlilik sınavı ve tezi yer almaktadır.

Tüm bu zorluklara karşılık ileride emekli aylığı tıpkı düz  memur aylığı ile eşit olacaktır.

İleride kaleme alacağım yazıda DENETİM’de  TEKLİK İLKESİ ile yola çıkılarak, Sosyal Güvenlik Denetmenleri gibi genç kadroların önünü açacak Rehberlik ve Teftiş anlayışına yer vereceğim.

Sempozyum da akademik işlevi yerine getiren Sosyal Güvenlik Denetmenleri Derneği İstanbul Şubesi Başkanı Sn.Burcu Şensoy’u ve Yönetim kurulu olmak üzere takım arkadaşlarını ,tüm katılımcı denetmenleri tebrik ediyorum.

(Kaynak: Ali Tezel | 18.05.2017)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.