Ekonomi yönetiminin ana gündem maddelerinden biri olan kıdem tazminatı fonu, çalışanlar için de büyük merak konusu. Fon hakkında ortaya çok sayıda iddia atılırken, işte en çok tartışılan ve kafaları karıştıran 5 doğru, 5 yanlış...
Bugünlerde tekrar gündeme gelen kıdem tazminatı fonu konusunda önemli gelişmeler var. Çalışma Bakanı Mehmet Müezzinoğlu detayları netleşmeye başlayan yeni düzenlemenin 10 gün içerisinde ortaya çıkacağını ifade etti. Kıdem tazminatı fonunun doğru anlaşılması ve bu çerçevede değerlendirilmesi gerekiyor. Kıdem tazminatı fonunda doğru ve yanlışları ifade etmek ve yersiz endişelerin önüne geçmek için bugünkü yazımda kıdem tazminatı fonu konusunda netleşen konuları ifade etmek istedim. İşte ayrıntılar...
1. İşsizlik sigortasıyla bir arada gidecek
Doğru: Kıdem tazminatı konusunda uzlaşı sağlanır ve fona dönüşürse, bireysel hesaba dayalı bir fon sistemi olacak. İşçinin bütün çalışma günlerine karşılık kendi hesabına prim ödenecek. Yani işçi kişisel olarak kıdemini takip edebileceği bir hesaba sahip olacak. Bu hesapta çalıştığı bütün günlerin karşılığını görebilecek.
Yanlış: Kıdem tazminatı fona dönüşürse işsizlik sigortasının kalkacağı düşünülüyor. Oysa kalkmayacak. İşsizlik sigortasının ve kıdem tazminatının fonksiyonları farklı. Dolayısıyla kıdem tazminatı fona dönüşürse işsizlik sigortası ve kıdem tazminatı fonu bir arada işleyecek. İşsiz kalan kişi gerekli koşulları sağlıyorsa işsizlik sigortasından maaş alabilecek.
2. Miktar değil, hesaplama değişiyor
Doğru: Fon uygulamasında söz konusu olan 1 yıla karşılık 30 günlük tazminat esası korunacak. Dolayısıyla işçinin bu anlamda herhangi bir kaybı olmayacak. Bunun için fona ödenmesi gereken prim oranını ne olması gerektiği ve devlet katkısı olup olmayacağı seçenekleri masada.
Yanlış: Fonda kıdem tazminatının miktarının azalacağı sanılıyor. Ancak mevcut uygulamadan farklı olarak çalışılan dönemdeki ücret üzerinden prim yatırılacak. Dolayısıyla hesaplanmasında farklılık olacak. Fona dönüşürse 10 yıllık süreç için her ay o ayki brüt ücreti üzerinden kıdem tazminatı fonuna prim yatırılacak.
3. Eski çalışanlar için fon zorunlu değil
Doğru: Fona dönüşürse, fonun hayata geçtiği tarihten sonra işe girenler sisteme zorunlu olarak dahil olacaklar. Ancak bugün çalışanların ise isteğe bağlı olarak fona dahil olması söz konusu olacak. Dolayısıyla herkesin sisteme dahil olması gibi bir zorunluluk olmayacak.
Yanlış: Bugünkü uygulamada kadın işçiler evlendikten sonra bir yıl içerisinde, erkek işçiler askere giderken ve bütün işçiler emeklilik için istifa ederlerse kıdem tazminatı alabiliyorlar. Fona dönüşürse bu durumdaki kişiler eski sistemde devam etmek yönünde tercih yaparlarsa haklarını kaybetmeyecek.
4. Prim kesintisi yok maaş azalmayacak
Doğru: Fona devlet de prim ödeyerek katılacak. Yani yalnızca işverenin üzerindeki yük olan kıdem tazminatı, fon hayata geçtiğinde devletin de maddi yüküne katlandığı bir tazminat haline gelecek. Bu noktadaki amaç istihdam üzerindeki maddi yüklerin azaltılması ve istihdam yaratmanın zorlaşmasının önüne geçilmesi.
bordroda yeni kalem açılmalı
Yanlış: Fona dönüştüğünde işçilerden prim kesintisi yapılmayacak. Yani işçilerin ücretlerinde azalma olmayacak. Diğer yandan bugünkü uygulamada kıdem tazminatına dahil olan ödemelerin bazıları sigorta primine esas kazanca dahil değil. Bu nedenle işçilerin kıdem tazminatına esas ücretlerinin belirlenmesi ve bu çerçevede kıdem tazminatı fonuna prim ödenmesi için işçilerin bordrolarında yeni bir kalem açılması gerekecek.
5. 'Kıdemi yakmayayım' korkusu sona erecek
Doğru: Fonda işçilerin kıdem yakması gibi bir durum olmayacak. İşçi hangi nedenle işten ayrılırsa ayrılsın bireysel kıdem hesabında biriken para fonda devam edecek. Bu nedenle işçinin 'kıdemimi kaybederim, iş değiştirmeyeyim' korkusu bitecek. Bu sayede işverenin çalışma koşullarını iyileştirmesi söz konusu olacak.
Yanlış: Söz konusu fonda; işçi iş değiştirdiğinde o güne kadarki kıdeminin karşılığını alamayacak. Ancak bugünler için ödenmiş primler bireysel kıdem hesabında biriktiği için herhangi bir kayıp söz konusu olmayacak. Koşullar henüz netleşmese de, gerçekleşirse fonda biriken para işçiye ödenecek.
(Kaynak: Akşam Gazetesi | 16.05.2017)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.