123 bin şirket buharlaştı! / Soner Altaş

 Bildiğiniz üzere, ülkemizde en fazla rağbet edilen ticaret şirketi türü limited şirkettir. Bunu anonim şirketler takip etmektedir. Her ikisi de sermaye şirketi sayılan bu şirketlerin tercih edilmesinin altında yatan en önemli sebep ise ortakların sınırlı sorumluluğudur. Bizler şirketler hukukuna ilişkin yazılarımızda ve çalışmalarımızda, konunun önemine vurgu yapmak için zaman zaman bu iki şirket türünün sayılarına yer vermekteyiz. Bu alandaki tek ve en güvenilir kaynak olarak ise Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından bakanlık internet sitesinde düzenli bir şekilde aylık olarak yayımlanan veri bültenlerindeki bilgileri esas almaktayız.

Anılan veri bültenlerinin genelde 9’uncu sayfasında, türlerine göre kurulan, kapanan ve o ay itibariyle aktif olan firma sayılarına yer verilmektedir. Bu bültenlerden, o ay kaç şirket kurulmuş, kaç şirket kapanmış, sene başından o aya kadar kaç şirket kurulup kapanmış ve de o ay itibariyle aktif olan kaç şirket var, bunların hepsini görmek mümkün. Bu yönüyle, konuyla ilgilenenlere gerçekten önemli bilgiler sunan bir veri kaynağı olma özelliği taşıyor bu bültenler. Ancak, anılan veri bültenlerinin mart ve nisan 2017 aylarına baktığımızda, hayal kırıklığına uğradık. Zira, bu ayların rakamlarına baktığımızda, yaklaşık 123 bin şirket buharlaşmıştı. Bir iki bin olsa, hesap hatası diyecektik. Ama, sayı 100 bini geçince dikkatimizi çekti. Dilerseniz rakamlar üzerinden izah edelim:

2016 yılı sonu (Aralık 2016) itibariyle ülkemizde aktif olarak faaliyet gösteren limited şirket sayısı 787 bin 945, anonim şirket sayısı ise 122 bin 156 olarak gözüküyor o aya ilişkin veri bülteninde. Biz de bu verileri esas alıp ülkemizde şu kadar anonim ile limited şirket var diyoruz yazılarımızda. 2017 yılı Ocak ayı veri bültenindeki rakamlarda, açılan ve kapanan şirket sayıları da dikkate alınarak, ufak bir hareketlilik olmuş, limited şirket sayısı 791 bin 619’a, anonim şirket sayısı ise 122 bin 926’a çıkmış. Şubat ayında da yukarı yönlü bir trend gözlüyoruz, Şubat 2017 Veri Bülteni'ne göre limited şirket sayısı 795 bin 325’e; anonim şirket sayısı ise 124 bin 201’e çıkmış ki, gayet normal karşılıyor ve seviniyoruz, zira, bu durum 2017 yılı başından beri kurulan anonim ile limited şirket sayısının kapananlardan fazla olduğunu gösteriyor.

Geliyoruz 2017 yılı Mart ayına ve işte ne oluyorsa bu aydan itibaren oluyor: 
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Veri Bülteni'ne göre

(http://risk.gtb.gov.tr/istatistikler/veri-bultenleri/2017, Erişim:07/05/2017), limited şirket sayısı mart ayı itibariyle 694 bin 026’ya, anonim şirket sayısı ise 109 bin 884’e düşmüş gözüküyor. Aceba, bu aya ilişkin bir rakam hatası mı diye nisan ayı verilerine bakıyoruz, 2017 yılı Nisan ayı Veri Bülteni'nde ise limited şirket sayısının 698 bin 162; anonim şirket sayısının ise 110 binb 957 olarak yer aldığını görüyoruz.

Elimize bir hesap makinesi alıp sağlama yapmaya çalışıyoruz; Nisan 2017 Veri Bülteni'ne göre Ocak-Nisan 2017 döneminde kurulan limited şirket sayısı 19.802, kapanan limited şirket sayısı ise 1.596 olarak yer alıyor. Basit bir hesapla, bu dönemde limited şirket sayısının 18 bin 206 (19 bin 802 - 1.596) artması gerekiyor aslında. Anonim şirketlerde de benzer durumu gözlemliyoruz. Nisan 2017 Veri Bülteni'ne göre Ocak-Nisan 2017 döneminde kurulan anonim şirket sayısı 4 bin 116, kapanan anonim şirket sayısı ise 278 olarak gözüküyor. Bu durumda, sene başından bu yana anonim şirket sayısının 3 bin 838 (4 bin 116 - 278) artması gerekiyor. Ama, bakıyoruz ki, artma bir yana, rakamlarda dramatik bir düşüş yaşanmış.

Bu hesaplamaları 2016 yılı sonu rakamlarına eklediğimizde, nisan ayı itibariyle ülkemizdeki limited şirket sayısının 806 bin 151 (787 bin 945 + 18 bin 206), anonim şirket sayısının ise 125 bin 994 olması gerekiyor. Oysa, Nisan 2017 itibariyle limited şirket sayısı bu hesaplamanın 107 bin 989 (806 bin 151 - 698 bin 162), anonim şirket sayısı ise 15 bin 37 (125 bin 994 - 110 bin 957) altında. Yani, 123 bin 26 tane anonim ile limited şirket bir anda buharlaşıp ortadan kaybolmuş gözüküyor.

Ocak-Nisan 2017 döneminde kapanan şirket sayılarına baktığımızda, bu ölçüde kapanan şirket verisine rastlamıyoruz. Dolayısıyla, aklımıza şu soru geliyor: Ya Mart 2017 öncesindeki şirket verileri olduğunun çok üzerindeydi, bu nedenle gerçek şirket rakamları ile önceki şirket verileri arasında bu büyük fark oluştu. Ya da, 2017 yılı Mart ve Nisan ayı verileri hatalı olarak belirtildi.

Her ne kadar bakanlığın veri bültenlerinin sonunda “Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bilgi, görüş ve değerlendirmelerin doğru, değişmez ve eksiksiz olması konusunda hiçbir taahhüt ve sorumluluk kabul etmez. Bültendeki bilgilerin yanlış veya eksik kullanımı veya yorumlanması sonucunda Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na hiçbir kusur veya sorumluluk yüklenemez. Tabloda yer alan rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir.” şeklinde bir ifadeye yer verilse de, bu denli büyük farkın giderilmesi, sebebinin ifade edilmesi ve gerçek rakamların ortaya konulması gerekiyor.

Amacımız burada Bakanlığın ilgili biriminin hatasını ortaya çıkarmak yahut Bakanlığı töhmet altında bırakmak değildir. Neticede, insan elinin değdiği her işte bir kusur bulunur ve buna bizler de dahiliz. Amacımız, yazımızın başında da belirttiğimiz üzere, bu alanda hemen hemen tek olan ve gerek çalışmalarında anılan verileri esas alan araştırmacılara gerek şirketlere ilişkin politikaları belirleyen kişilere yön verecek bilgilerin tereddütlere sebebiyet verecek değişikliklerden uzak olmasıdır. Eğer şirket sayısı gerçekten bu seviyede ise, buna diyeceğimiz bir şey yoktur, bunları esas alalım, yok hatalı ise doğru rakama erişelim, talebimiz budur. Bu nedenle, 2017 yılı Mayıs ve sonraki aylara ait Veri Bültenlerini dört gözle bekliyoruz. Bakalım, anonim ile limited şirket sayıları bu düşük seviyelerde mi devam edecek yoksa 2017 yılı Mart ayı öncesindeki seviyelere mi çıkacak.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 12.05.2017)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.