Kanun değişiyor; kira artışı enflasyonu geçemeyecek

Tasarının bu haliyle yasalaşması halinde ev sahibi-kiracı ilişkilerinden kefillik sistemine, alışveriş hukukundan çalışma hayatına kadar pek çok alanda önemli değişiklikler yaşanacak. Tasarı, ev sahiplerinin kiraları kafalarına göre artırmalarını engelleyecek. Buna göre konut ve işyeri kiraları, bir önceki yılın enflasyon oranını geçemeyecek. Kiraya verilen gayrimenkulün depozito bedeli 3 aylık kira tutarını aşamayacak. İşyeri veya konutunu dövizle kiraya veren mal sahibi, kira tutarını 5 yıldan önce artıramayacak.

Kiralanan yer sonradan kusurlu duruma gelirse kiracı, mal sahibinden bunların giderilmesini isteyebilecek. Önemli ayıp durumunda kiracının sözleşmeyi fesih hakkı saklı olacak. Kiracı ise komşulara saygı göstermekle yükümlü olacak. Aksine davranan kiracının sözleşmesi iptal edilecek. Sözleşmenin imzalanmasından sonra kiralanan yer herhangi bir nedenle el değiştirirse, yeni malik kira sözleşmesinin tarafı olacak.

Kiracı, sözleşme bitiş süresinden önce tuttuğu gayrimenkulü boşaltırsa, makul bir süreyle kira ödemeye devam edecek. Yeni kiracı bulunması halinde önceki kiracının sorumluluğu sona erecek. Konut olarak kullanılmak üzere kiralanan taşınmazlarda kiracı, eşinin açık rızası olmadıkça kira sözleşmesini feshedemeyecek.

Türk Borçlar Kanunu Tasarısı, kefillik sisteminde köklü değişiklikler öngörüyor. Buna göre karı ya da koca, eşinden izin almadan herhangi bir kefillik sözleşmesine imza atamayacak. Verilen her türlü kefalet, 10 yıl sonra kendiliğinden ortadan kalkacak. Kefalette alacaklı, borçluya başvurmadıkça kefili takip edemeyecek. Ancak, borçlunun kesin aciz belgesi alması, Türkiye'de takibatının imkânsız hale gelmesi ya da iflasına karar verilmesi halinde kefil takip edilebilecek. Eğer kefil, müteselsil kefil sıfatı taşıyorsa alacaklı borçluyu takip etmeden veya taşınmaz rehinini paraya çevirmeden müteselsil kefili takip edebilecek. Ancak bunun için borçlunun açıkça ödeme güçlüğü çekmesi gerekecek. Kumar ve bahisten doğan alacak hakkında dava açılamayacak ve takip yapılamayacak. Kumar oynayan veya bahse giren kişi tarafından imzalanmış adi borç veya kambiyo senedi, üçüncü bir kişiye devredilmiş olsa bile, hiç kimse bunlara dayanarak dava açamayacak ve takip yapamayacak.

Kanun tasarısı taksitli satışlar ile alıcı ve satıcıları ilgilendiren yeni düzenlemeler de getirecek. Tasarı yasalaştığı takdirde birden çok borçludan her biri, alacaklıya karşı borcun tamamından sorumlu olmayı kabul ettiğini bildirmesi halinde, müteselsil borçluluk doğacak. Alacaklı, borcun tamamının veya bir kısmının ödenmesini, borçluların hepsinden veya sadece birinden isteyebilecek. Satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması nedeniyle sorumlu olacak. Bu ayıpların varlığını bilmese bile sorumluluk devam edecek. Hayvan satışında satıcı, yazılı olarak üstlenmedikçe veya ağır kusuru olmadıkça ayıptan sorumlu tutulamayacak. Alıcı, satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hallerde, malı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönebilecek. İsterse malın bedelinde indirim ya da tazminat talebinde bulunabilecek.

Sözleşmelerde elektronik imza geçerli sayılacak

TBMM'ye gelen Türk Borçlar Kanunu Tasarısı'nda bireysel sözleşmelerde, 'güvenli elektronik imza'nın kullanılabilmesine imkân tanınıyor. Elektronik imza, el yazısıyla atılmış imzanın bütün hukuki sonuçlarını doğuracak. Ismarlanmayan bir şeyi posta kutusunda veya kapısının önünde bulan ya da başka bir yolla alan kişi, söz konusu şeyi geri göndermek veya saklamakla yükümlü olmayacak. Ismarlanmamış bir şeyin 'yanlışlıkla gönderildiği açıkça' anlaşılırsa, onu alan kişi, uygun bir sürede gönderene haber verecek. Usulüne göre onaylanmadıkça veya imza ettikleri sırada metnin içeriğini bildikleri ispat edilmedikçe, körlerin imzaları onları bağlamayacak. Açığa atılan imzanın üzerine sonradan yazılan metnin, imza atanın iradesine uygun olduğu kabul edilecek. Tasarıya göre işçi, işverene kusuruyla verdiği her türlü zarardan sorumlu olacak. İşveren, fazla çalışma için işçiye normal çalışma ücretini en az yüzde 50 fazlasıyla ödeyecek. İşveren, isterse mesai yerine uygun bir zamanda fazladan izin verebilecek. İşveren, işyerinde kadın ve erkek işçilerin cinsel tacize uğramamaları için gerekli önlemleri almakla yükümlü olacak.

(Kaynak: Zaman Gazetesi | 24.01.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.