Maden İşyerlerine Sığınma Odası Şartı! / İbrahim Işıklı

 Geçmiş yıllarda yaşadığımız maden facialarının bazılarında sığınma odalarının olmaması eleştirilmişti. Özellikle Soma’da yaşanan elim maden faciası sonrasında hükümetin düğmeye basmasıyla birlikte madenciler için çok önemli değişiklikler getirildi. Hem çalışma süreleri kısaltılarak buna mukabil yıllık izin süreleri uzatıldı ve hem de ücretleri 2 asgari ücretten az olmayacak şekilde belirlendi.

2015 yılında yayınlanan 6645 Sayılı Kanun’la iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin koruyucu düzenlemeler yapılmıştı. Bu düzenlemelerin en önemlilerinden birisi de maden işyerlerinde acil durumlarda işçilerin korunabileceği ve uluslararası standartlara uygun sığınma odalarının kurulmasıydı.

Söz konusu maden işyerlerinde sığınma odalarının kurulmasını düzenleyen 6331 Sayılı Kanun'un 30. maddesine göre; Maden işyerlerinin hangilerinde sığınma odalarının kurulabileceği ve bu odaların teknik özelliklerine dair usul ve esaslar bakanlıkça bir yıl içinde çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek, bu teknik özellikler, ulusal ve uluslararası standartlara uygun olarak belirlenecektir.

Buna ilişkin olarak da 08.04.2017 tarihli Resmî Gazete'de Yeraltı Maden İşyerlerinde Kurulacak Sığınma Odaları Hakkında Tebliğ yayınlanmıştır. Bu Tebliğ, yalnızca 6331 sayılı Kanun kapsamına giren yeraltı metal maden işyerlerini kapsamaktadır.

Yapılan bu düzenlemeye göre; işveren, sığınma odalarını muhtemel acil durum senaryosunu göz önünde bulundurmak şartıyla Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği'nin Ek-3’ünün 14’üncü maddesi gereğince çalışanlarda kişisel solunum koruma cihazları bulundurarak kurar veya inşa eder.

İşveren; sığınma odalarını yangın, patlama, göçük, zehirli veya boğucu gazların açığa çıkması gibi durumlarda kullanılmak üzere her zaman kullanıma hazır vaziyette bulundurur. Acil durum planında sığınma odasının konumunu ve sığınma odalarında bulunan kişilerin kurtarılmasına yönelik hususları belirtir. Sığınma odalarını hayat hattı ile erişime mümkün hale getirir.

Sığınma odasının teknik özellikleri madenin türü, üretim planı, vardiyadaki çalışan sayısı, acil durum planı ve kaçış yolları dikkate alınarak belirlenir. Sığınma odası, madenin basınçlı hava hattına bağlanır. Odada basınçlı havayı gerektiğinde kapatmak için kapama vanası bulunur. Sığınma odalarının kullanılması durumunda içinde bulunan kişilere en az 36 saat yetebilecek solunabilir hava sağlanır.

Odalarda; klima, hava temizleme, nem alma, aydınlatma, uyarı ışıkları, haberleşme, gaz izleme sistemleri ve sığınma odasındaki diğer elektrikli ekipmanlar için en az 36 saate kadar yedek enerji kaynağı bulundurulur.

Sığınma odası ve bütün elemanlarının dışarıdan gelebilecek darbelere karşı dayanıklı ve sağlam yapıda olması gerekir. Sığınma odalarının tavan, taban ve yan bölmeleri olmak üzere tüm gövdesi en az 5 psi’lik patlama basıncına dayanıklı olacak şekilde inşa edilir veya kurulur.

Sığınma odası, zehirli veya boğucu gazların içeri girmesini engelleyecek şekilde sızdırmaz yapıda olur. Sığınma odasında, içinde bulunan kişilerin sağlık ve güvenliğine zarar vermeyecek şekilde termal konfor şartları sağlanır.

Sığınma odasında maden işyerinde görevli işyeri hekiminin görüşleri doğrultusunda belirlenen ilk yardım çantası bulundurulur. Sığınma odasını kullanacak kişi sayısı ve sığınma odasının kullanılacağı gün sayısı dikkate alınarak yeterli miktarda son kullanma tarihi geçmemiş içme suyu hazır bulundurulur. İstenildiği takdirde odalarda kuru gıda bulundurulabilir. Bu konuda işyeri hekiminin tavsiyeleri dikkate alınır.

Sığınma odası ve yerüstü arasında görsel ve/veya sesli iletişimin kurulmasına imkân sağlanır. Sığınma odası, kurulacağı konum itibarıyla sabit sığınma odası veya taşınabilir sığınma odası olacak şekilde tasarlanır. Sığınma odasının dışarısında; sesli ve ışıklı uyarılar, sığınma odasının çevresinde reflektör şerit bulundurulur. Sığınma odası ve sığınma odasının bütün elemanları yanmaz malzemeden yapılır.

İşveren, sığınma odalarının konumu ve kullanımına ilişkin olarak tüm çalışanları bilgilendirir. Sığınma odasının kontrol ve bakımında görevli çalışanlara, her vardiyada en az bir kişi olacak şekilde işverence eğitim sağlanır. Söz konusu eğitimlerin birincisi sığınma odalarının kurulumu sırasında üretici ya da kurulumu yapan firma tarafından, diğer eğitimler ise 6 ayda bir işverence belirlenen yetkili kişiler tarafından verilir.

İşverenlerin; 8 Nisan 2017’den önce mevcut bulunan sığınma odalarını 1/7/2018 tarihine kadar yapılan bu düzenlemeye uygun hale getirecek. Genel olarak tebliğ hükümleri 1/7/2018 tarihinde yürürlüğe girecek.

Esasen her daim içimizi burkan maden facialarının önlenmesinde belki de hayati bir fonksiyonu olabilecek sığınma odalarının önemi belki de ileride yaşanabilecek kazalarda ortaya çıkacak. Umarız ekmeğini taştan çıkaran madenci kardeşlerimizin sığınma odalarını kullanmalarını gerektirecek bir kaza yaşanmaz.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 12.04.2017)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.